2.1 — Anni Domini notantur in praesenti linea

1
Anni Domini notantur in praesenti linea,
cum misertus mundi deus ad tollenda crimina
natus homo hic processit nostra ferens viscera.

2
Tres appone annis Christi pro indictionibus
regulares et partire per quindenum numerum:
absque mora tunc videbis, quid sit eius numerus.

3
Per novenos atque denos annos Christi divide,
et quot his superhabundant, extende per undecim,
per triginta partiendo epactas repperies.

4
Pro epactis namque solis sume annos domini,
horum quartam his appone annorum quae fuerit,
regulares quater adde, per septenos divide.

5
Tene item nono semper kalendas Aprilium
feria, qua esse constat locus concurrentium,
crescunt quibus in diebus per septenum numerum.

6
Cyclus lunae quotus extat si scire desideras,
duos semper annos deme de superno numero,
per novenos simul denos divisus repperitur.

7
Annis Christi unum tantum rite si addideris,
per novenos atque denos pariter diviseris
decennovenalem cyclum ultimum repperies.

8
Epactarum locus patet facilis et commodus
in undecimo kalendas positus Aprilium,
in quo luna cum epactis coaequantur numero.

9
Quartadecimam epactam cum tenet in circulo,
quartadecimam undeno kalendas Aprilium
computare lunam cogit lege patrum sancitum.

10
Nam epactae cum excrescunt ad quindenum numerum,
duodenarum kalendarum idemque Aprilium
quartadecimam tenebis lunam sine dubio.

11
Pauciores iam epactas observata regula
crescere per dies sine usque quartam decimam:
ipsa erit quam quaerebas legalis legitima.

12
Porro plures si dicuntur ultra quindenarium,
ipso numero ascende usque tricenarium,
sic a nova inchoando ad paschale terminum.

13
Pascha nostrum primi mensis est tenenda regula
christianis post peractam lunam quartam decimam
aequinoctio transcenso in die dominico.

14
Luna paschae variatur in septeno numero
die quo surrexit Christus ac salvator omnium,
a quo iure nomen sumpsit "sanctus et dominicus".

15
Inter azyma et pascha haec est differentia:
phase dies est tenenda luna quarta decima,
azymorum que sequuntur septena sollemnitas.

16
Quattuor et trecentorum quinquaginta dierum
recipit communis annus duodenis mensibus
undecim de solis cursu remanente diebus.

17
Numerus iam undenorum hic per annos singulos
ad quaerendas lunas semper annuatim ponitur,
Greco namque sortiuntur epactae vocabulo.

18
Embolismus decem vero atque novem diebus
cursum solis transcendendo longior efficitur,
habens quater octoginta et trecentis diebus.

19
Est et alia praefati circuli divisio,
in qua ogdoas annorum endecas requiritur,
qui aequare cursum solis atque lunae dicitur.

20
In kalendas si requiris lunam Ianuarii,
cyclum semper tantum lunae extende per undecim,
regularem addes unum, per triginta divides.

21
Cycli namque memorati tribus annis ultimis
regularem non apponas unum ut in ceteris,
quia duo sunt ponendi his cura pervigili.

22
Si vis ergo scire lunam hoc vel illo tempore,
sume dies Ianuarii a mensis principio,
adde aetatem kalendarum lunae mensis ipsius.

23
Per novenos quinquagenos primo si partieris,
nihilominus secundo triginta diviseris,
vere lunam quam quaerebas facile invenies.

24
Anno lunam bissextili tum in Februario,
ne paschalis vacillare videatur sanctio,
dierum triginta cogit computari ratio.

25
Item sume dies anni, divide per septies,
et quot ultra septem crescunt habeto memoriae
his dictarum kalendarum feriam adnectere.

26
Anno quoque bissextili pro quadrantis cumulo
unum tamen semper adde suprascripto numero,
postquam rite dies illa in bissexto ponitur.

27
His in unum adunatis summa cum colligeris
et septenis item suis partibus diviseris,
argumentum quo quaerebas feriam invenies.

28
Porro octavus et undenus atque nonus decimus
generale argumentum conservare nequeunt,
faciente embolismo, dum in his inseritur.

29
Primo igitur de tribus anno, de quo diximus,
in Maiarum kalendarum consueta regula
tunc octava demonstratur esse et vicesima:

30
Embolismus quia sane Martio inseritur
dumque unius diei fuerit ablatio,
in viceno remanebit et septeno numero.

31
Simili idemque modo in kalendas Iulias
sic contenta de triginta in nona vicesima
remanere embolismi facit superfluitas.

32
Anno undeno embolismi quia luna pridie
nonas solet in Decembris solito accendere,
facit eam tunc redire sic mutato ordine.

33
Ratio namque lunaris in kalendas Martias
cum vicena simul nona computare faciat,
embolismus tantum tenet octona vicesima.

34
Anno decimo et nono, qui est horum ultimus,
tertio quia nonarum Martiarum ponitur,
facit Maias in kalendas hunc supernum numerum.

35
In vicesima secunda die mensis Martii
saltus lunae est tenendus regulari ordine,
qui per denos et novenos solet annos crescere.

36
Cunctis retro semper annis apponuntur undecim,
hic epactae pro cremento numero duodecim,
tricenario completo dici nullam placuit.

37
Decennovenali primo anno, quo ponendus est,
non, in ceteris ut solet, fit luna tricesima
mensis huius sed contenta nona et vicesima.

38
De vicesima et nona die quippe altera
computare cogit primam hanc eius velocitas,
transilire diem facit sic a nova inchoans.

39
Annum rite bissextilem si scire volueris
dumque quater dividendo annos Christi tuleris,
facile investigabis, an bissextus fuerit.

40
Unus quippe post quaternos si forte remanserit,
primus erit post bissextum pro quadrantis nomine,
tertius et primum sequens occurrunt similiter.

41
Tarditas solaris cursus hunc bissextum generat,
quinque quia sexaginta et trecentis diebus
adimplere senis horis zodiacum dicitur.

42
Quater senis dies horis cum nocte perficitur:
quarta pars quia diei in anno colligitur,
quarto anno dies unus in bissexto seritur.

43
Aequinoctium vernale in prima vicesima
martius tenere debet, quia patrum regula
observare valde monet ratione sedula.

44
Sic itaque et September coaequato numero,
quia esse duo anni comprobantur unius,
autumnale suum alter servat aequinoctium.

45
Duodenarum kalendarum mensis Ianuarii
eodem tenente modo ad kalendas Iulii
solistitia ponuntur eiusdemque numeri.

46
Haec si forte argumento qui scire desiderat,
horologii intentus perque bene lineas:
certa horum comprobabit ac vera confinia.

47
Tempora unius anni computantur quattuor:
hiems sicut in Novembris intrat idus septimo,
sic initium et veris tenet Februario.

48
Septimo in Maias idus item aestas oritur,
nihilominus Augusto septus idus ponitur
tempus, quod autumnus tenet tam praefixo numero.

49
Ante vero solis ortum matutino tempore
aestas rite inchoatur, cum parent Virgiliae,
hiems, mane in occasum cum abscondi ceperint.

50
Item veris et autumni habentur initia
fere die sive nocte, cum Pliades, media,
oriuntur vel occidunt per distincta tempora.

51
Solem semper zodiacum peragrare dicitur
una sane parte tantum in diei circulo,
luna vero plus a sole duodecim partibus.

52
Quater punctos semper luna a sole digreditur,
sole eunte unam partem signiferi circulum
luna ambiens percurrit tredecim in partibus.

53
Unus punctus quia tribus partibus colligitur,
tres aetates nempe lunae insimul nectentibus
signum unum reddunt plenum atque senis partibus.

54
Forte luna quo versetur signo si quaesieris,
quater ducta eius aetas per partes cum creverit,
per triginta dividendo tunc signa repperies.

55
Est in media vel prima prompta computatio,
namque alio in signo quot partes habuerit,
tot sequentibus adice vel retrahe pariter.

56
Omnium tamen signorum nomina per ordinem
retinere non omittas, quia sunt duodecim,
sine quibus non invenis computandi seriem.

57
Lunae quoque plenam horam quinque puncti faciunt;
ipsa igitur a sole prima cum accenditur,
quater punctos tantum lucet sui in exordio.

58
Quater ducta eius aetas qualibet cum fuerit,
summam item partiendo per quinos si tuleris,
totque horas luna candet, quot quinos habuerit.

59
Hancque regulam teneto usque plenilunium,
namque deca et vicena semper apto numero
aequae partes comprobantur in horarum spatio.

60
Tempus quoque aestivale et brumale noctibus:
horae ipsae sunt tenendae quantitatis modulo,
plenae tantum sunt habendae circa aequinoctium.

61
Sensu semper cautus esto, computator optime,
assiduitas legendi te magistrum exhibet,
cum priscorum patrum dictis perscrutaris sedule.

62
Mentem cuius si depascit torpor et desidia,
labere a corde solet sicut manu damula,
cum repleta esse putat, sicque restat vacua.

Ba - Venerabili Bedae presbyteri Anglosaxonis viri opera, I, Colonia 1612, p. 413
Bar - Barletta, Basilica del Santo Sepolcro, s. n., 10r-11r, s. XII-XIII 
Cv - Cava dei Tirreni, Biblioteca della Badia 3, ff. 93v-95r, s. XI
Di - Dijon, Bibliothèque Municipale 448(269), ff. 188v-189v, s. XI I m.
Fi1 - Firenze, BML, Pl. 16.39, ff. 79r-84r, a. 817
Fi2 - Firenze, BML, Strozzi 46, ff. 6r-9r, s. XIV
Lé - Léon, Cattedrale, Antifonario, ff. 26r-27v, a. 1069
Lo5 - London, BL Royal MS 13 A XI, s. XI-XII
Ny - New York, The Morgan Library, M 925, ff. 47v-53r, s. XI
M - Madrid, BN 19, ff. 51r-52r, s. XII
Mc - Montecassino, Archivio Monumentale 230, f. 7r-8r, s. XI
Mi1 - Milano, Biblioteca Ambrosiana, D 48 inf., ff. 110r-112v, a. 1018.
P - Padova, Biblioteca Antoniana I.27, ff. 88v-90r, a. 879-883
Pa13 - Paris, BnF, lat. 7419, ff. 52v-54v, s. XI
Pa30 - Paris, BnF, lat. 12117, ff. 174v-176r, a. 1060-3
Pa31 - Paris, Bnf, lat. 7418a, ff. 69v-73v, s. XII m.
Pc - Piacenza, Biblioteca e Archivio Capitolare del Duomo, 65, a. 1192-1201
Ro - Roma, Biblioteca Angelica 123, ff. 12v-14v, s. XI
Sg5 - S. Gallen, Stiftsbibliothek 450, ff. 39-42, s. XI
Va6 - Città del Vaticano, BAV, Reg. lat. 1723, ff. 84r-85v, s. XII
Va7 - Città del Vaticano, BAV, Reg. lat. 755, ff. 14v-17v, s. IX-X
Va8 - Città del Vaticano, BAV, Vat. Lat. 5330, ff. 92v-98r, s. IX
Va9 - Città del Vaticano, BAV, Ross. 144, ff. 48r-52v, s. X-XI
Va10 - Città del Vaticano, BAV, Ross. 247, ff. 6v-8r, s. XI
Va11 - Città del Vaticano, BAV, Vat. Lat. 1548, ff. 69r-75r, s. XII
Va16 - Città del Vaticano, BAV, Ottob. lat. 6, ff. 23r-24v, s. XI-XII
Zü1 - Zürich, Zentralbibliothek, C 62, ff. 218r-219r, s. X
Zü2 - Zürich, Zentralbibliothek, C 180, ff. 49 sgg., s. XII

Tituli
Dionysius de annis (Ba); Ratio qualiter inueniantur indictiones Bar; Versus (Incipit versus Cv) ad inveniendos (inveniendum Fi2) annos domini seu indictiones et tota argumenta quae currunt per librum de temporibus (CvFi2M); Versi ritmici Bede de totius compoti serie (Lé); De annis Domini notandis (Mc); Ritmus cuiusdam sapientis calculi anni vertentis (Pa13); Incipiunt anni ab incarnatione domini (Pc); De ordinibus incipit compoti que linea lucide namque probatum optime invenies quicquid scire cupis, recte repperies (Ro); Rithmus Dionisii de maio computo (Sg5); Versus Dionisii de annis Domini nostri Iesu Christi (DiLo5Va7); CLIIII versus rithmicae factos de omnibus supra dictis argumentis (Va8); De annis Domini inveniendis (Va9); Rithmus de computo (Va10); Versus Bedae conpotistae (Va11); Versiculos de anni Domini (Zü2)
De annis Domini Fi1Va16; De annis Domini P; Ad annos d(omi)ni reperiendos Va10: prologus Pc 

1.1 presȩnti L prȩsenti LéM presenti Mi1Lo5Pa30PcNy
1.2 tolenda Va16Va10
1.2 mundo M1; ex quo mundi miserator Lé; attollenda M; quando mundo miseratus ad tollenda (tolenda Va7) crimina DiLo5Va7 1.3 natura Ba; natus homo hic processit cum humano corpore natus homo hic processit cum humana viscera DiLo5Va7; hinc Mi1
In margine stropha quae sequitur legitur in Cv1:
Ordines indiccionum extende per XII
et extensis his appone ad quaternum numerum
his indictio ad lunaris annos monstrat Domini.

Similiter in Bar:
Ordines indictionum diuide per IV
presens anni apponatur indictio ibidem.
Ipsis autem regulares adire VII uel abice.
Similiter in M1:
[[Ordines indicionum diuide per quindecim
his autem regulares adice XIIcim
presentis anni apponatur ibidem indicio]] 
Similiter in Ny:
Inscr. Ad inueniendum anni ab incarnatione domini II
Ordines indicionum diuide per XV 
ipsis autem regulares adice XII 
presens anni apponatur indicio ibidem

In Pc strophae hunc ordinem sequuntur: 42c, 42d/Ia, alia, 42e
Inscr. Quot ordines indictionum tenendi sint
Calculum qui lector scire studes mente strenua
ordines indictionum alta stent memoria
qué si absint annos christi amittes ignauia
Inscr. Quid faciendum sit de ipsis ordinibus
Ordines indictionum extende per quinde[cim?] 
ipsis autem? regulares adice duodecim 
praesentis anni apponatur indictio ibidem 
Inscr. De eadem re
Cautus esto semper lector ut in finem numeri
ordinem unum relinquas quodque super creverat
annos quoque quos querebas tunc rito repperies
Inscr. Item
Hoc peracto annos christi facili industria 
inuentos annuntiabis aliis quibus erit inscia 
per quod magna erit tibi gratia 

In Va11 strophae multae rhythmum Anni Domini praecedunt, secundum hunc ordinem: 42, 39, 40, 4, 60a, 42a, 42b, 3, Ia, 2. Ibi Str. 60a, 42a, 42b, I (extravagantes) transcribimus.
60a
Inscr: Ad inveniendum circulum solis
Ciclo solis quotus extat si scire volueris,
regulares VIIII adde semper annis domini,
per vicenos et octonos divisos reperies.
42a
Inscr: Item alium
Octo annos subtrahendo pro solari circulo, 
per vicenos et octonos dividendo reliquos,
invenisse te gaudebis hoc solarem circulum.
42b
Inscr.: Item ad inveniendam concurrentem
Circulum et hoc solarem divide per IIIIor
tandem eius quartam partem eidem addicito,
per septenos dividendo concurrentem noscito.
Ia
Inscr: Ad annos domini inveniendos
Ordines inditionum extende per XV,
ipsis autem <regulares> addice XIIcim
presentem inditionem? iunge qualis fuerit

Sequitur in Va11 stropha similis illi in Ba et in PL transcripta:
Inscr. Item ad inditionem inveniendam.
Quarta est inditione natus christus dominus,
ideo tres apponuntur pro inditionibus
et XIIcim christi de annorum numero.
Inscr. BaVa6Va9Va11; Ad indictionem (indiccionem Va9 inditionem Va11) inveniendam BaM1Va6Va9Va10Va11; II. De indictione Fi1Va16; De indictionibus LéDi; De indictionibus inveniendis Lo5; De indictione Mi1PPa13; Ad inditione inveniendum III Ny; Ad indictiones inveniendas Pa30P31 (Pa31 tratta il titolo come parte del verso); Ad inveniendam indictionem Pc; De indicione Ro; De indictionis Va7; Pro indictione Va8 

2.1 adpone Fi1Pa13Va8Va16 apone Ro; indicionibus NyRo indiccionibus Va9

2.1 annos Fi2MSg5Va9Pa31 Christi annos Lé (annis corr. Lé1) anni Va6;
2.2 regularis Va6 regularibus Zü2 (regulares corr. in marg. Zü21); adire Bar ac partire Pa31
2.3 quid BarCvFi1Fi2MMi1PPa13Pa31Va6Va8Va9Va10Va16 qui Lo5McRoSg5; eis Va8 quot sint eius numeroqui si tene numerus Va7

In Va11 haec stropha rhythmum Anni Domini praecedit
Ante hanc stropham, stropha quae sequitur legitur in Zü2:
A principio sunt anni usque partum virginis
quinque milia et ducenti, ex his VII subtrahe;
per XV denos nam partiti tres ex ipsis remanent.

Post hanc stropham quattuor strophas quae sequuntur e codicibus Ba (k, 42b, 42c) et Mc (42b, 42c, 42d) Strecker inseruit (strophae 42b, 42c, 42d post stropham 42 in Mc leguntur):
k     Quarta est indictione natus Christus dominus,
ideo tre apponuntur pro indictionibus
de denis duobus Christi de annorum numero.
42b Calculum qui lector scire studes mente strenua,
ordines indictionum alta stent memoria;
quae si absint, annos Christi amittes ignavia.
42c Ordines indictionum divide per quindici,
ipsis autem regulares adice duodecim,
praesens anni apponatur ibidem indictio.
42d Hoc peracto annos Christi facile industria
inventos adnuntiabis aliis, inscitia
quibus erit propter quod tibi magna erit gloria.

Strophae 42a-42b etiam in Fi1 (ante Anni Domini), Ny, My1, Pa30, Va9 et Va11 sunt; 42b et in Pa31. K et in Va11. Strophae 42c-42d (et 42e) etiam in Mi1. Sed in omni codice positio eorum differt.
Post hanc stropham 2, stropha quae sequitur legitur in Lé:
Inscr. De ciclo solari
Anni Christi prius deme decemnovenalis (deme tolle in marg.)
hos divide per XXVIII equatum numero
absque dubio probabis iam solarem circulum.

Inscr. Ad epactas lunae inveniendas BaPa30Va9; III. De epactis lunaribus Fi1Va16 De epactis lunaribus IIII Ny; Ad epactam deperiendam Lé; De epactis lunaribus Lo5RoPPa13 (aepactis PPa13); De epacta Mi1; Epactas lunares inveniendas Va6Pa31; Ad inveniendas epactas lunȩ Pc; De epactis (aepactis M1) lune (lunȩ M1M1DiVa7; Pro aepactis Va8; Ad aepactas lunares inveniendas Va10; Ad inveniendam epactam Va11
3.3 parciendo CvMM1Mi1Pa13Pa31RoVa8Va9Va11Zü2; ȩpactas Fi1Va8 aepactas M1PPa13RoSg5Va10; reperies Fi2MPa31Va6Va7Va9Va10Zü2

3.1 nonenos Fi2
3.2 ut Lo5; quod BaBarLo5M1Mi1NyPa13Pa30Pa31RoVa6Va8Va10Zü1Zü2 Strecker quid CvDiFi2MVa7 quos Va9; hic Fi2M; superhabundat BaCvFi2MM1Mi1NyPa13PcVa6Va10Zü1 Strecker superhabundet DiLo5Va7; moltiplicaextente P; undecimum Lé     
3.3 et per Va8; ȩpactaetpactas Va9 epactam Mi1Va11 epacta NyZü2; repperires Ba

Strophae 3-7 vario ordine in Lé Zü2 legitur.
Stropha 3 f. 52v, praeterea etiam f. 85v exarata est Zü2; In Va11 haec stropha rhythmum praecedit.
Post hanc stropham stropham quae sequitur e codice Ba Strecker inseruit:
Decennovenalem paschae unum tantum subtrahe,
per undenos ampliabis, per triginta divide
epactam ipsius anni protinus invenies.

Sequitur in Va11 stropha similis illi in Ba et in PL transcripta:
Inscr. Ad annos domini inveniendos
Ordines inditionum extende per XV
ipsis autem addice XII
presentem inditionem iunge qualis fuerint.

Sequitur in Bar (at ordo in Bar est: 3, 42a, 42b, 7, 4) et in Ny stropha similis ipsi in Ba, PL transcripta, sed in istis post str. 4 ponitur.
Inscr. in Bar Item alium; in Ny De solari circulo V
Octo annos subtrahendo pro solari circulo 
per uicenos et octonos (octenos Ny) diuidendo reliquos 
inuenisse te gaudebis sic (hoc Ba et PL) solarem circulum

Sequitur in Ny et in Bar (at ordo in Bar est: 3, 42a, 42b, 7, 4) stropha similis ipsi in Va11 transcripta (etiam in Ba et in PL, sed versus finalis differt: Per septenos dividendo, concurrens invenitur), sed in isto post str. 4 ponitur.
Inscr. in Ny De epactis solis VI
Circulum et hunc solarem diuide per IIII
(X Ny) tandem IIIIta eius partem eidem adicito 
per septenos diuidendo concurrens inuenitur 
Inscr. Ad solis epactas inveniendas BaM1Pa30Pa31Va6 (BaM1 epactas solis); IIII. De aepactis (epactis Va16) solis Fi1Va16; De epactis solis DiLéPPa13RoVa7 (aepactis PPa13; quotus sit concurrens nunc quoque anno in marg. Lé); De epactis solaribus Lo5; De epacta [item] Mi1; De eadem re VII Ny; De inueniendis ȩpactis solis Pc; Pro concurrentibus Va8; Ad inveniendas solis epactas Va9; Ad inveniendas solares aepactas Va10; Ad inveniendam epactam Va11.

4.1 ȩpactis Fi1LéVa8 aepactis M1PPa13Va10Va16;
4.2 apone LéRo adpone Fi1P (appone corr. P1) Pa13Va16; que CvFi1Fi2Pa31RoVa9 quȩ MMcNyPPa13PcVa6Va8Zü1

4.1 epactas CvM epacta Fi2Pa30Pa31Va6 nanque MVa6 autem Zü1; summe Fi2LéM1Mi1PVa9Va10Zü2
4.2 quarta Fi2MNyRoVa8Zü2; qui BaBarLéM1Mi1Sg5Va10Va11Zü2 qua Di Lo5Va7; fuerint BaBarLéPa31Va6Zü2 fuerant Ny
4.3 canones que Lé; quartos Va11 quattuor Pc (quatuor) Zü1 adde quater BaSg5 Strecker quater addes DiLo5Pa13 quarter addes Va7; et per septem Va11; divides DiLo5Va7

In Va11 haec stropha rhythmum Anni Domini praecedit
Post hanc stropham stropha quae sequitur legitur in Zü2: Si vis scire unde procedunt regulares IIII commune annum apprehende et per VII divide et divisione facta ilico reperies.
Sequitur in Va11 stropha similis ipsi in Zü2 et MGH transcripta:
Inscr. Ad inveniendum circulum solis
Ciclo solis quotus extat si scire volueris
regulares VIIII. adde semper annis domini
per vicenos et octonos divisos reperies.

Sequitur stropha in Va11 (etiam in Ba et in PL, sed versus finalis differt) similis ipsi in Bar et Ny transcripta, at in istis post str. 3 ponitur.
Inscr. in Va11 item ad inveniendam concurrentem.
Circulum et hoc solarem divide per IIII
tandem eius quartam partem eidem addicito
per septenos dividendo concurrentem noscito.
Inscr. Item ut supra Ba; De eadem re (VIII) Fi1M1Mi1NyPPa13Pa30Pa31RoVa6Va7Va10De concurrentium loco Lé; Unde supra Pc; Item Va8Va11; Item de ipsis DiLo5; V. De eadem re Va16

5.1 aprelium Va7Va9 apriliun Va10
5.2 constad Va9 concurrencium Va9Pa31 

5.1 tene autem Ba
Mi1 tenente Va8; semper nono Bar; nonas Pa30Va9Va16emper P s s. l. add. P1; kalendarum LéMcPa30Sg5 kl P as s. l. add. P1 kalendis Pc, kalendas semper Va6     
5.2 feria qua  Fi1DiPPa13Pa30PcVa8Va16Zü2 feria que BaLéMRoSg5 feriam quam Mc feriam qui Mi1 feria quae Di (quȩ) Lo5NyVa7 fieri aqua Fi2 in feria quae Va6Va9 (que Va9) infra que Pa31; feriam quae Cv Strecker vel qua s. l. add. Cv1 feriam que Bar; esset Va8; constat esse Lo5
5.3 concordare hos probabis ipsi apto numero CvFi12Fi2M (supra ras. Fi12) M-A Rob. concordare os probabit ipsi acto numero Va8; in quibus diebus Bar; supernum Ny septenarium Zü1; 5.3 om. Pa31 

Stropham om. Zü2
Post hanc stropham duas strophas quae sequuntur e codice Ba Strecker inseruit. Haec strophae etiam in Pc, M1 et in Mc (post stropham 42) variis lectionibus leguntur:
Inscr. in Pc: De inueniendo solari ciclo; in M1 Item de circulo solis
a          Octo annos subtrahendo pro solari circulo (Decemnouem annis trahe de M1) 
per vicenos et octonos reliquos diviseris (dividendo reliquos M1Pc):
invenisse te gaudebis sic solarem circulum.
Inscr. in Pc: per inuentum ciclum qualiter inuenienda sit; in M1 Item de concurrentibus
b          Circulum et hunc solarem divide per quattuor,
tandem quartam eius partem eidem adicito,
per septenos dividendo concurrens invenitur.

Post stropham 5, similiter in Sg5 haec stropha legitur:
Novem annos addendo super annos domini pro solari circulo
per viceno et octogenos dividendo per modum
invenisse te gaudebis sic solaris circulum.

Post hanc stropham, in Pa13 haec stropha legitur:

Inscr. De cyclo solari
Phoebi cyclus nosce lector si ab annis domini
decem et novem tuleris quotquot tunc remanserint
per viginti octo legas quod vacat sit numerus.

Post hanc stropham, in Pa31 haec stropha legitur:

Inscr. Ad ciclum solis
Cyclus solis quotus extat si scire desideras
regulares novem adde supradscripto numero
per vicenos et octenos divisus repperies

Inscr. Ad cyclum (ciclum Va9) lunae inveniendum BaVa9; De inveniendo cyclo lunae CvPc; V. De cyclo lunari (VIIII Ny) Fi1LéPa13 (ciclo) DiLo5Ny; Ad ciclum lunarem M1; De cyclo lune P; Ad cyclum lunarem inveniendum Pa30Va10; De cyclus (ciclus Ro) lune Mi1Ro; Ad ciclum lunaris Pa31; Ad cyclum (ciclum Va11) lunae Va6Va11; Cyclo lunari Va7; Pro cyclo lunari Va8; VI. De cyclo lunari Va16 

6.1 Ciclus Di
Lo5McM1Mi1PcVa9Va11Zü1; lune BarFi2LéLo5McRoVa9Va10 lunȩ DiCvFi1MNyPPa31PcSg5Va6Va8Va11Zü1Zü2Va16 lunae Pa13Va7; estat Zü2
6.3 reperitur BarFi2MSg5Va9Va11Zü2 

6.1 si om. Bar
6.2 duo DiMPRoVa8Va10; annos semper BaBar Strecker tantum sempersȩpe annos DiVa7 (sepe) Lo5 semper tantum Va8; eruhȩdeme om. Pc; supremo Ba Strecker de super Di prȩdicto
6.3 atque PcRo atque simul Zü2 +atque+ \simul/ Va16; divisis Mc diuis+us+is Bar divisos Pa30Pc; repperies Pa30Pa31
Post hanc stropham stropha quae sequitur legitur in Zü2:
Cyclus solis quotus extat si scire volueris
regulars adde VIIII suprascripto numero
per vigenos et octenos divisus reperitur.

Inscr. De decennouenali cyclo Bar; De ciclo decen ultimo Di; VI. De cyclo decennovenali Fi1LéLo5 (ciclo LéLo5); De ciclum decemnovenalem? Mi1; De cyclo decennovenali ultimo (X Ny) NyPPa13; Ad cyclum (ciclum M1) decennovenalem (decemnouenalem M1) repperiendum M1Pa30; De ciclo decemnovennalis repperi Pa31; Ad invenveniendum decem novenalem ciclum Pc; De cyclo decemnovenalis ultimo Ro; De cyclo decemnovenali Va6; De cuclo decemnovenali ultimo Va7; Pro cyclo XIIIInali Va8; De ciclo decemnovenali requirendum Va9; Ad cyclum decemnovenalem Va10; Ad ciclum XVIIIInalem Va11; VII. De cyclo XVIIII Va16

7.1 adideris Bar
7.3 reperies PVa9Va10Va11Zü2

7.1 annos CvM annus
Lo5Sg5; unus tantum Sg5 unum annum Zü1; adieceris DiLo5
7.2 simul \atque/ Di; post lacunam quos diviseris legitur in reliquos diviseris DiLo5Va7 add Mi11 equaliter diviseris Pc
7.3 decennovenalis DiLo5; cilum Lo5; novenalis cyclus ultimus reperitur Bar; legalem invenies CvFi12Fi2M (supra ras. Fi12) M-A, Rob. idest ultimum s. l. add. Cv1 (aliter legalem in marg. add. P1) post lacunam repperies legitur in Lé legalem repperies Sg5

In Bar haec str. ante IV posita est
Inscr. De loco epactarum BaVa8 (aepactarum Va8); VII. De epactarum loco et XIIIIa luna pasche (XI Ny) Fi1Ny; De epacta XXIma Lé; de epactarum loco et XIIII pacȩ Mi1; Epactarum loco et XIIII luna paschae P; De aepactarum loco et quarta decima luna paschale Pa13; Item de ȩpactis lunȩ Pc; De epactarum loco et quarta decima luna pascalis Ro; De epactarum loco Pa30Pa31Va6Va9Va10 (aepactarum Va10); De epactarum loco et XIIII (XII Di) luna DiLo5Va7; De epacte Va11; VIII. De epactarum locum et XIIIIa luna paschȩ Va16
8.1 aepactarum CvM1Va6Va8Va10; comodus BarVa9
8.2 umdecimo Va8; aprȩlium Va8 aprelium Va9
8.3 ȩpacta Va6 aepacta Va10; coequantur Fi2RoVa8 coȩquantur CvFi1MMcVa9Va11 quoequantur Mi1 coequatur Pc quoȩquantur Va6 
8.1 patat? Va10; commodius Pa31 commodi Va6 (commodus corr. Va61) commolus Va10
8.2 in undeno kalendarum BarCvM1McMi1NyPa31Sg5Va6Va10Zü2; kalendarum Pa30Pc
8.3 lune Va9; epacta M1P corr. epactis P1 epacte BarFi1 corr. epactis Fi11a; coaequatur BaPPcZü2 Strecker coȩquatur Pa13 quo equatur (ȩquatur Ny) NyPa31Sg5 coequatur BarM1Pa30Va10Va11Zü1; loco sagax calculator fixam tenet regulam add Mi11 

8 stropham om. DiLéLo5Va7
strophae quae sequuntur legitur in DiLéLo5Va7. M1 habet 8a post str. 7:
Inscr. in DiLo5Va7 De epactarum (pactarum Di) loco et XIIII (XII Di) luna; in M1 De ȩpactarum loco 
a          Item sane terna quina aepacta (epacta DiLo5) si fuerit
duodenarum kalendarum mensis de qua (quo ) diximus
regulariter tenebis lunam XIIIImam (quartadecimam Lo5M1).
Inscr. De epactarum loco
b          Proprius est enim locus aepactarum (epactarum Lo5) sedule
in undecimo kalendarum positus aprilium (aprelium Va7)
in quo sagax calculator (calcularum DiLo5Va7) fixam tenet regulam.

Inscr. Item de quatuordecim epactis Ba; De XIIIIma aepacta Fi1Pa13; De epacta XIIII Mi1Pc; De XIIII epacta M1PPa30Va9; De XIIIma epacta Ro; De XIIIIa epacta Va6; Inde Va8; De quartadecima aepacta Va10; Item de epacta Va11; VIIII. De XIIIIma ȩpacta Va16 
9.2 aprelium Va8Va9
9.3 sanciitum Bar 

9.1 in marg. VIIII Ro; quartadecima epacta BaBarCvM1McMi1Ny
Pa30Pa31Va6Va8Va9Va10Zü1Zü2 (ȩpacta CvMcVa6 aepacta Va8Va10) Strecker quartȩ decimȩ épactȩ Pc quarta decima Sg5Va11 (quarta Xa Va11); cum tenetur in McMi11Pa30Va6Va11Zü2 cum tenetur BaBarCvSg5Va10 Strecker cum tenentur Pc continetur Zü1Mi1 cuntenetur Pa31
9.2 XIIII P mam s. l. add. P1 quartam decimam BaCvM1McMi1Pa13Pa30Sg5Va10Zü1 Strecker (X) Bar quarta decima Fi2MVa6Va8Va9 quarto decimo Zü2; in undeno Bar undene Fi2M; undenis kalendis aprilibus Pa30; kalendarum McMi1Pa31PcSg5Va6
9.3 computari Mc; luna RoFi2MVa6Va8 lunam om. Va9; legem Sg5Zü2; sancitum BaBarCvFi1Fi2MMcMi1PPa13Pa30Pa31Sg5Va6Va8Va11Va16Zü1Zü2 sanccio Ro an scitum Va9 sanctitum M1NyVa10 sanctita Pc; invenisse te gratulare lunam sine dubio add. Mi11 9 stropham om. DiLéLo5Va7
Post stropham 10 ponitur in Mi1
In Lé legitur:
Inscr. De XIIIIma ȩpacta
Quarta deca certe epacta si fuerit
XIIIIma In deno kalendas aprilium
Inuenisse gratularis lunam sine dubio.
Inscr. Quando epactae crescunt Ba; De epacta quintadecima Fi1Mi1P (XV Mi1P); Alia de epacta XV Ny; De aepacta XmaVta Pa13; De XVa epacta M1Ro; De XXa epacta Va6; Ibi Va8; De XV epacta Pa30Pa31Va9Va11 (quinta Xa Va11); De XVma Pc; X. De quinta decima epacta Va10Va16 (aepacta Va10) 

10.1 ȩpacte CvVa6 epacte BarFi2Va9 epactȩ Fi1MM1McMi1NySg5Zü1Zü2 ȩpactȩ PPcVa8
Va16 aepacte Pa13Va10 (aepactae Va10); hecrescunt Bar excresscunt Mi1
10.2 aprȩlium Va8 aprelium Va9 

10.1 epacta Va11; accrescunt CvFi2MNyZü2 (adcrescunt NyZü2) crescunt BaVa8 excrescit Va11
10.2 duodenarium Pa30Pa31Va6 duodenario Va11; kalendarumque Ba; isdemque CvFi2M itemque BaM1McPcSg5Va9Va10Va11Zü1 Strecker M-A aprilium itemque Bar
10.3 XIIIIam Fi1Zü1 M-A Rob. XIIIImam P quartam decimam BaCvFi2MMi1Pa13Pa31RoSg5Va6Va10Va16Zü2 Strecker (X) Bar quarta decima Mc XIIII\ta/ Pa30 Xmam IIIItam Va9; luna Pa30RoVa8

10 stropham om. DiLéLo5Va7
Inscr. (XI. Va16) De pautioribus epactis BaFi1LéMi1Va16; De paucioribus epactis (XIIII Ny) BarNyM1PPcPa13Pa30RoVa6Va9Va10 (aepactis M1Pa13Va10); Quo tempore sit? pascha . De pautioribus epactis Pa31item DiVa7; Hinc Va8; De pluribus epactis Va11. 

11.1 epactis Ba ȩpactis Va8Va10 (aepactis Va10) epacte Fi2 epactȩ M; observare Ro; vero tamen aepacte si fuerintquarter deca certum tene epacta si fuerit Va7
11.2 decimam quartam BaVa9 (Xmam IIIItam Va9) quarta decima MMcPa31Va6Va11 (XIIIIa) XIIIam Zü1 M-A a XIIII Zü2; crescere sine per dies usque XIIIImam DiLéLo5Pa13Va7 (quartam decimam LéPa13)
11.3 erat Ro; quaquem Ny; epacta Va9; legitimam Va8 legitimȩ Va10 

Str. om. Pa30

Ordines indictionum sunt LXVII anni Domini MXXVII VII kalendas aprilium erat tunc pasca
in marg. sup. add. P1
Str. in DiLéVa7 et in Mi11 diversae sunt in prima linea.
Lé: Pautjores uero tamen èpacte si fuerint
Mi11: Pauciores tamen espacte si fuerint
DiLo5PVa7: Quater deca certum tene epacta si fuerit
Inscr. (XII. Va16) De pluribus epactis (XV Ny) BaDiFi1Lo5M1Mi1NyPPa13Pa31RoVa6Va7Va9Va10Va16 (aepactis M1PPa13Va10); De maioribus epacta Lé; De plusioribus epactis Pc; Hinc Va8; De paucioribus epactis Va11. 

12.2 trecenarium LéPPcVa7
Va16 trigenarium M1Va6Va10Zü1
12.3 incoando Va8Va9Zü2; pascale RoSg5 

12.1 dicantur Ca
Pa30 ducuntur CvPc; quinderium Va10
12.2 ascendit Va11; usque ad Sg5; tricenario Ro tricenari+o+\um/ Ny; crescere per dies sine usque trecenarium (tricenarium Lo5) DiLéLo5Va7
12.3 ad Va10; nona Pa31 nona incohanda Pa30; paschalem BaDiCvFi2LéLo5MMcMi1PPa13PcVa7Va10Va11Va16Zü1ü2 Strecker, M-A (pascalem McPcVa11); venies DiLéLo5Va7

In Bar maior pars non legitur


Inscr. Regula prima mensis Ba; De die dominico DiVa7; De die dominico pasche CvLo5Mi1PPa13Ro (paschae Mi1P paschȩ Lo5Pa13); VIII. De die dominico paschae Fi; De die novissimo Pasche Lé; De dominica paschae MVa8 (pasche M); Quo tempore sit pascha celebranda Pa30Pa31Va10; De die sancto pascȩ Pc; Quo Christe sit pascha celebrandum Va6; De primi mensis Paschae Va9; Quo tempore pascha sit celebrandum M1Va11; XIII. De die dominico paschȩ Va16 

13.3 equinoctio BaFi2
Lo5Mi1PPcPa31Va7Va8Zü2 ȩquinoctio CaFi1MM1Pa30Va6Va8Zü1 equinoccio Cv aequinoccio Ro aequinocio Va9; trascenso PPc trancenso Va8 

13.1 nostrum observare Di
Lo5Va7 nostrum observari Lé; est tenendum McPa30Pa31PcSg5 (et tenendum Sg5 dubie legitur) Va6Va11
13.2 christiani BaVa8; post om. Va10; propter actam DiLo5; peracta luna quarta decima BaFi2LéNyMPa31RoVa6 (decima quarta Ba, pacta Fi2, XIIIIa Lé) peractum luna XIIIIa Va11
13.3 aequinoctium Sg5; trascendendo Sg5 transacto Zü1 transcendo Zü2; die om. Zü2; dominico BaCvDiFi2MMcLéLo5Mi1NyPa13Pa30Pa31RoSg5Va6Va7Va8Va9Va10Va11Va16Zü1Zü2 corr. P1

Haec str. difficiliter legitur in Bar
Inscr. (XIIII Va16) De luna ipsius diei (XVII Ny) CvMMi1NyPPa13PcRoVa7Va16Zü2 (die Cv); De luna paschali DiPa30Va11; De luna pasc. Pa31; VIIII. De luna ipsius diei Fi1; De luna diei pasche Lo5 De luna paschae M1Va6 (paschȩ M1); De luna dominica diei Va8; De lunae Paschae varietate Va9; Luna paschalis de die Va10 

14.1 pasche BarCvFi2P
Pa30Pa31Va16Zü2 paschȩ DiFi1MM1McPa13Va6Va7Va8Va1Zü1 pasce PcRoVa9 pascȩ Mi1Ny passcȩ Sg5
14.2 salbator Lé 

14.1 in om. Bar
14.2 di quo Pa31; qua CvFi2MMi1; resurrexit Va11; christo Va8
14.3 vite Fi2; et sanctus Ro
Inscr. Quid inter Azyma et Pascha distet Ba; X. Quid inter pascha et azima distat Fi1; De Pascha et azima Lé; Quid inter pascha (pasca Mi1) et azima distat (distet Lo5) Lo5Mi1PVa7 (distad P); Quid (quod NyPc) distat inter azima et pascha (XVIII Ny) NyPcVa11; Quid sit inter azima et pascha Pa13; Quid inter azima et pascha Pa30; Quid inter azima et pascha d. Pa31; (XV. Va16) Quid inter azima et pascha distat M1RoVa6Va10Va16Zü2 (Quod Zü2); Quod intersit inter azima et pascha Va8; Quomodo difertur inter Azima et Pascha Va9. 

15.1 Azyma Ba azimas Fi1
Va16Zü1 azima CvDiFi2Lo5MM1Mi1NyPa13Pa30Pa31PcSg5Va6Va9Va10Va11Zü2; hȩc CvFi1LéLo5MMcMi1NyPa13Va8Va10Va16Zü1Zü2 hec Fi2Pa31RoSg5Va6; differencia CvPa31 diferencia Va9
15.2 phasȩ Va16; XIIIIma LéP XIIII Pa30Va11Zü2
15.3 azimorum CvDiFi1Fi2Lo5MM1Mi1NyPa13Pa30Pa31Sg5Va6Va7Va8Va9Va10Va11Va16Zü1; secuntur CvDiFi1Fi2LéMM1McMi1NyPa13Pa30Pa31RoVa7Va9Va10Va11Va16Zü1 sequntur Lo5; sollemnitas CvFi1LéMMcZü1 sollepnitas Fi2 sollempnitas DiM1Mi1NyPPa13RoPa30Pa31Sg5Va8Va9 Va10Zü2 sollennitas Va6 solemnitas Va7Va16 

15.2 pasche BaFi2Ro Strecker pascha
Lo5pasca Ny paschȩ DiMcVa7Va8Pa30Va11Zü1Zü2 pascȩ Pc passce Sg5; dies pascȩ Mi1; decima quarta Ba IIIta Xma Va9
15.3 qui BaCvFi1Fi2MMcPa13Pa30Sg5Va9Zü1; sequitur Pc; septima Ba aeterna M1Pa31 (ȩterna Pa31); sollepnia Va11 

15 stropha om. Bar
Post hanc stropham stropha quae sequitur legitur in Di, Lo5,Va7 et M1:
Inscr. in DiLo5Va7 De cyclo (ciclo Lo5) solari (add. in Di)
Annis (annos M1) Christi prius deme decemnovem numerum (decemnouenalium M1)
hos divide per XIX VIII (XXVIII DiLo5M1) certum numerum
absque dubio probabis iam (probabis in M1) solarem circulum (circulum solarem Di).

Inscr. De communi anno BaVa10; XI. De embolismis et annis communibus Fi1; De annis communibus LéMi1; (XVI. Va16) De embolismis et annis communibus PRoVa16 (communiibus Ro); De anno communi M1Pa13Pa30Pa31PcVa6Va11; De embolismo et communi anno DiVa7Zü2; De embolismo et communibus annis (XVIIII Ny) NyLo5; De communis et embolismis annis Va8; Quot dies comunis annus recipit Va9. 

16.1 quatuor DiFi2
Lo5Sg5Va6Va9Va11Zü1; tricentorum Zü1 tres centorum Zü2
16.2 comunis Pa30Va9 
16.1 L Lé; numerum DiLo5Va7
16.2 communus Zü2; annis Ny; duodecim Ba duodeci+is?+ Di
16.3 cursum Lé; remando Mc remanent NySg5 remanentem Va8 remanendo CvLéM1Pa30Pa31Va6Va10Va11Zü1Zü2 Strecker remanentibus Pc

16 stropha om. Bar
Inscr. Item BaMi1; Item alium XX Ny; De aepactis Pa13; Unde supra Ro; De ortu (orto Pa30) epactarum M1Pa30Pa31Va6Va10Va11Zü2 (aepactarum M1Va10 ȩpactarum Zü2); De epactȩ uocabulo Pc; Is hinc Va8; Querendo lunae continuationem per numerum XI Va9; XVII Va16 
17.1 umdenorum Zü2
17.2 querendas CvFi1Fi2Pa13Pa31PcRoVa16 quȩrendas MVa8Zü2 quȩrendas M1; semper lunas Pa31 semper lunam M1
17.3 grecco Va9; sorciuntur CvLéM1NyPa31PcRoVa6Va9; apacte Di epacte BaFi2MNyLo5Va7Va9Va11 ȩpacte Cv Pa31 epactȩ Fi1LéVa16Zü1 ȩpactȩ McPc aepactȩ P aepacte Pa13RoSg5Va6 aepactae Va10 

17.2 ad querendam lunam semper BaDiLo5Mi1Va7 ad querendas semper lunas LéPcVa6Va9Va10Zü1 (ad om. Va9 quȩrendas Zü1) ad querendam semper lunam Mc
Pa30Sg5Va11 (quȩrendam Mc) Strecker ad querendas luna semper Ny atque rendas lunas semper Va8; annuam Sg5 aliter annuas in marg. add. P1 annuatam Va7
17.3 preco DiLo5Va7; perferuntur Sg5Va11; ȩpactas Va8 epacta M1Zü2 adiectio s. l. add. P1; vocabulo om. DiLo5Va7 
17 stropha om. Bar
Post hanc stropham inscriptionem De epacta nulla inseruerunt Pa30, Pa31 et Va6 et stropham n. 36
Inscr. De embolismo BaPcRoVa10Va11 (Embolismo Ba); De embolismis Lé; De annis embolismi Mi1; De embolismus XXI Ny; De anno embolismaru Pa13; De anno embolismo Pa30; De embolismo anno M1Pa31Va6; Inde Va8; De incremento embolismi per cursum solis Va9; XVIII Va16 
18.1 embulismus Mi1 corr. saepe embolismus Mi11; decim vero P
18.2 longeor Va7
18.3 CCC Sg5Va7 tricentis Zü1 trescentis Va16Zü2 

18.1 vero om. Pa31; vero decem BaLé
Pa30Va10 Strecker; Embolismus X annorum atque septem diebus DiLo5Va7
18.2 cursu Pa31Va8; ascendendo Lé; largior Va9
18.3 constans CvM1McPa30Sg5Va6Va10Va11Zü1 Strecker, M-A constat Zü2; habens dies Pc; octogenos quaterquatuor Zü1; LXXXIIII DiLo5Va7; trecentos Ba CCCti Va8 trecentos quattuor Pc

18 stropha om. Bar
In Pa31 hodie legitur usque solis trans, carta proxima ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. De ogdoade et endecade BaLéM1Pa13Pa30PcVa7; XII. De ogduade et endecade Fi1Zü2; De ogdoa et endeca Mi1; De ogduade et endegade XII Ny; De ogduade et endecaode P; De embolismo et ogdoade Ro; De ogdoade et endegade Va8Va9Va10; De ogdoad et endecad Va11; XVIIII. De indecade et ogdeade Va16 

19.1 prefati
Lo5M1McMi1PcRoSg5Va6Va7Va9Va10Va11Zü1Zü2 prephati CvFi2 praefati Fi1 prȩfati LéMPPa30Va8
19.2 qua ogduas Fi1NyPRoVa16 M-A Rob. ogdoaas Va6 ogdoadas CvFi2M qua octodoas Va7; endegas NyPa13RoVa9
19.3 qui equare Fi2Lo5MM1Mi1RoVa9 qui ȩquare Fi1Va6 Va7Va16 Rob.; lune Fi2LéLo5RoSg5Va7 lunȩ CvFi1MM1McPPa13PcVa6Va8Va11Zü1; lunae Zü2 

19.1 Ast alia
Lo5
19.2 quo ogdoasPa30Sg5Va9; endeca Mi1; endecasque queritur BaMcPa30PcSg5Va6Va10Va11Zü1 (quȩritur McVa6) Strecker undecas requiritur DiVa7 undecasque quȩritur M1 in qua ogdoas annorum endecasque queritur s. l. add. Cv1
19.3 que ȩquare CvMcVa8Va10Va11(quȩ Cv quȩ equare PcVa8 que equare Va11) Strecker, M-A aeque et recursumquia equare? Ny quo aequare Sg5 coequare Zü2; cursu PSg5Va8 (cursum s. l. corr. P1) circulum Va7; non aprilium s. l. add. P1; luna Va9 

Nulla Xo ut simul intret II isti cicli prope saltum lunae in ultima epacta non I si II
s. l. add. P1
19 stropha om. Bar
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. De luna ianuarii Ba; XIII. Argumentum de eo quota sit luna in kalendas ianuarii Fi1 (kalendis) Rob.; De luna in kalendis Ianuariis Lé; Argumentum quȩ luna sit in ni.? ianuarii Mi1; (XX. Va16) Argumentum de eo quota sit luna in kalendas ianuarii PRoVa16; Argumentum quotta sit luna in kalendis ianoarii Pa13; Quota sit luna in kalendis (kalendas NyPa30) ianuarii (XXIII Ny) M1NyPa30Va6; De luna kalendarum ianuarii Pc; Pro luna in kalendas ianuarii Va8; De noscenda luna in kalendas ianuarii Va9; Qualis sit luna in kalendas ianuarii Va10; Quota erit luna in kalendis ianuari Va11. 

20.2 ciclum DiLéM1McMi1
Pa30PcVa9Va10Va11Zü1; lune CvFi2RoSg5Va8Va9 lunȩ Fi1MMc Mi1PcVa6Va10Va11Va16Zü1Zü2
20.3 treginta Mi1 corr. triginta Mi11 

20.1 kalendis BaCvM1McMi1Pa13
Pa30PcSg5Va6Va11Zü1Zü2 Strecker; requies Va8 requiras Va10; luna NyVa8; Ianuarii in kalendis lunam si quesieris DiLéLo5Va7 (in k. luna DiLo5Va7)
20.2 Cclum; +lune+ semper tantum [lune]? Ny tantum semper Va10; sane tantum anni DiLéLo5Va7; caeteris Mc
20.3 adde BaCvFi2M1McMi1PcSg5Va6Va11Zü2 addas Va8 atque Va10; regulare Ny; regularem unum adde Pa30 adde hunum regularem Va9; uno addens regularem per XXXma divideuno addendo regulari per XXX dividis (divides DiLo5) DiLo5Va7; regularem semper apponens unum Zü1; divide BaCvFi2MM1McPa30PcSg5Va6Va10Va11Zü2 Strecker, M-A 
20 stropha om. Bar
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Item ut supra Ba; Item de eadem re Mi1; XXIIII Ny; De tribus annis cycli ultimi Pa30; De tribus annis ultimis eiusdem cicli Pc; Alia Ro; De tribus annis ultimi cycli M1Va6 (cicli M1); Inde Va8; De III annis Va9; De tribus ultimis annis cycli Va10; De ultimo ciclo Va11; XX? Va16 
21.1 cicli Fi2M1McMi1PcSg5Va10Va9
21.2 adponas Fi1PPa13Va9Va16; hunum Va9; cȩteris DiMM1McVa8Zü1 

21.1 ciclus namque memoratur Ba Decennovenalis cycli (cicli Di cili Lo5) ad finem in ultimis DiLo5Va7 exceptis tribus annis in quibus Zü1; memora Va11
21.2 appones DiLéLo5PcVa7Va10; primumunam Va7; inter Va9 et in Pc
21.3 quando sunt Mc; tenendi Mi1; apponendi Zü1; sed (ded Lo5) in tribus duos addes (adde Mi1) semper annis pariter DiLo5Mi11Va7; curam Pa30 

21 stropha om. Bar
Stropha 21 post stropham 34 inseruit Lé
Str. in Di, Lo5 et Vat diversae sunt in primam et tertiam lineam
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Ad probandam lunam Ba; XIIII. Argumentum de qualibet luna vel feria Fi1; Argumentum ad lunam vel feriam Mi1; De qualibet luna ferialis XXV Ny; Argumentum de qualibet luna vel feria PPa13Ro; Quota sit luna per singulos dies M1Pa30Va6; De inuenienda luna per singulos dies Pc; Argumentum ad lunam per dies anni Va8; Quot sit luna per singula dies vel ferias Va9; Luna. Per singulos dies qualis est Va10; XXII. Argumentum de qualibet lunas vel feriis? Va16 
22.2 ianuari CvFi2Sg5Zü2 (ia Fi2) Strecker ianoarii Pa13
22.3 ȩtatem Fi1MMcPa30Zü1 etatem Fi2Mi1PcRoVa6; lune CvFi2NyRoSg5 lunȩ Fi1MMcPPa13PcVa6Va8Va16Zü1
22.1 vir Ro (corr. Ro1); scire om. P (s. l. add. P1) luna NyRoSg5Va8 lunam scire Mi1PcZü2
22.2 summe Fi2M1NyPVa9Zü2; iani M ia.? Fi2
22.3 adde ad aetatem harum Fi2M; lunam M1Mi1 

22 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
22 stropham om. DiLéLo5Va7 in quibus legitur:
Inscr. Ad lunam seu feriam inveniendam per dies anni Lé
Summe (sume DiLo5) retro dies anni pro lunari computo (compoto Lo5)
deme (tene Lé) quod pronuntiasti (pronontiasti Lo5) in presenti (prȩsenti Di) numero
adde lunam kalendarum mensis ianuarii
Inscr. Item BaMi1Ny; Item qualiter diuidantur ipsi dies Pc; Unde supra Ro; Qualiter dividantur ipsi (hii M1) dies Mi1Pa30Va6Va10; Inde Va8; Luna facile invenienda Va9; XXIII Va16 
23.1 parcieris CvNyM1Va6Va9
23.2 nichilominus CvFi2MLo5NyPPa13PcRoVa6Va9Zü2 nichil hominus M1 nihil hominis Mi1Sg5Va10; treginta Mi1
23.3 querebas CvDiFi1Fi2LéLo5Mi1Pa13Pa30PcRoSg5Va6Va7Va8Va9Va16Zü1Zü2 quȩrebas MM1McP 

23.1 per om. DiLo5Va7; nonenos Va10; primos DiLo5; diviseris Zü1
23.2 eris nichilominus Pc; secundo per triginta BaPcZü2 secundos triginta Cv secundum triginta Fi2M triginta secundo McSg5Va9Zü1 per triginta secundo Pa30Va6Va10; partieris Zü1
23.3 +unum deme+ Va16; quo re Va10 luna NyVa8

23 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Quod anno bissextili XXX luna fit Cv; Aliud anno bissextili lunam XXX fit M; De luna bisextili Mi1; XXVI Ny; Quando est (sit M1) luna XXXma in febroario M1Pa30; Quando XXXma sit luna in februario Pc; Alia Ro; Quare luna XXX a februario computus Va6; De luna februarii in anno bissextile Va8; Lunam in Febroario XXX conputari debetur anno bisextili Va9; Quando sit luna febroari Va10; XXIIII Va16 

24.1 bissaextili Mc bisestili Fi1Zü1 bisextili Pa13Va7Va9Va10
Va16; febroario Pa13Pa30Va7Va9Va10
24.2 pascalis DiFi1M1Mi1NyPcRo; sanccio CvRoVa9 sancio Fi2Va8 sanctio Ny
24.3 treginta Mi1 corr. triginta Mi11; conputari Va9; racio CvNyRoVa9Zü2 

24. 1 luna Fi2McNyPa30Sg5Va6Zü2 lunelunȩ Va8; bissestilis Sg5; tantum M1 cum Ny tunc Va10Pa30Lé corr. Mi11 tam Zü2
24.2 nec RoVa6Va10; pascale Va8; vacillari Mi1 videatur vacillari LéM1Pa30Va6; statio Zü1 Strecker
24.3 XXXmam Pa30; cogit om. Zü2; computare CvFi2MNyVa8Zü1 (computare cogit Zü1) Strecker computandi Va10; numero McMi1 corr. ratio in Mi11 

24 stropham om. BaBarVa11; post stropham 25 ponitur in codicibus MPa30Va6
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Ad probandam feriam BaM1Pa30Va6Va10; Item Mi1; Ad feriam inueniendum XXVII Ny; Ad feriam inueniendam per singulos dies Pc; Item dies anni pro feria Va8; Argumentum de dies anni Va9; XXV Va16 
25.1 psepties Zü2; sepcies NyVa9
25.2 hultra Va9; memoriȩ CvFi1MMcMi1NyPa13PcSg5Va6Zü1Zü2 Meersseman-Adda, Robertini memorie Fi2M1PRoVa9
25.3 anectere Sg5 annectere M1Va8Zü1 post corr. Va61 

25.1 summe Fi2LéM1Mi1NyPSg5Va6Va7Va9Zü2
25.2 quod CvDiLéMi1NyPa13Pa30RoVa6Va7Va8Va9Va10 om. Zü1; atque ultra VII cresscit Sg5; memoria Ba Strecker teneto memoriȩteneto memoriter DiLo5Va7 in memoria Va8
25.3 dactarum Ny datarum RoZü2 da+c+tarum Va16; feriae Ba feria Ny; die (diem Lo5) quo (qua Lé) kalende erunt pone ianuarii DiLéVa7 

25 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Item Mi1; XXVIII Ny; De bissexto Pa13; De adiciendo die mensis febroarii M1Pa30Va10 (adicienda Va10)De adiciendo die mensi februario Pc; Alio capitulo unde supra Ro; De adiciendo mense februario Va6; Inde Va8; De anno bisextili Va9; XXVI Va16 

26.1 bisextili CvFi1Pa13Va7Va9
Va16Zü1
26.3 bisexto Fi1Pa13Va7Va9Zü1 byssexto Va16 
26.1 per Ro; quantis Va10; cummulo M1P
26.2 unus P (unum s. l. corr. P1) om. Sg5; tantum CvM1McMi1Pa30PcSg5Va6Va8Va10Zü1 Strecker; semper om. Zü1 semper tantum Va9; ades Va7 addes DiLo5; supradicto Va10
26.3 recte Sg5Zü1; ille McSg5Va9Va10Zü1 (illȩ Va10) Strecker dies illa rite DiLo5Va7 

26 stropham om. BaBarVa11; anno quoque bissextili et cetera legitur in Zü2
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Item BaMi1; XXVIIII Ny; De divisione dierum supradictorum M1Pa30PcVa6Va10 (suprascriptis Va10); Ibi Va8; Argumentum de feriam Va9, XXVII Va16 
27.1 hunum Va9
27.3 querebas CvDiFi1Fi2LéLo5NyPPa13Pa30PcRoSg5Va7Va9Va10Zü1Zü2 quȩrebas MM1McVa6 

27.1 Nisi unum DiLo5Va7; adunati Fi2M; summam BaCvDiFi2MMcMi1Pa13Pa30PcVa7Va10
Va16Zü1 Strecker, M-A suma Va9; tu Fi2 qua(m) si McSg5; collegeris BaDiMi1Sg5Va6
27.3 argumentum quod BaPZü2 argumentum quo Fi1Va10 (corr. argumento quam Fi12) argumento quemargumento quo McPa13Pa30PcSg5Va6Va9Zü1Mi1 corr. quam Mi11; argumentum quam NyRoVa16 argumenti quam Va8; feria Ny 

27 stropha om. BarVa11
Post hanc stropham strophae 57-60 leguntur in Mi1
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. De tribus annis qui non observentur Ba; XV. De tribus anni circuli decennovenalis qui argumentum lunae cum ceteris servare non queunt Fi1; De tribus annis decemnovenalis cycli Lé; (XXVIIII Va16) De tribus anni (annis Mi1NyRo) circuli (circulis NyRoVa16) decemnovenalis (decemnovelis Mi1) qui argumentum lune (lunae Mi1 lunȩ Va16) cum ceteris servare (conservare Mi1 observare Ny) nequeunt (non queunt P) (XXX Ny) Mi1NyPRoVa16; De tribus anni cycli decennovenalis quȩ argumentum lunȩ cum ceteris servare nequeunt Pa13; De tribus annis qui non servant generale argumentum M1Pa30PcVa6Va10; De tribus annis qui argumentum generale contentus Va8; De III annis ciclinovenali Va9 

28.1 hoctavus Va9 

28.1 quartus DiLo5Va7 undecimus Va9Zü1
28.2 observare RoSg5Va10; nequnt Va6
28.3 facientem embolismum Va10; in om. Lo5 
28 stropha om. BarVa11
Post stropham 28, strophas 61 et 62 inseruit Lé
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. De maio mense Ba; De tribus annis qui non servant generale argumentum CvM; Unde supra Lé; XXXI Ny; De mense mai (maio M1Pa30 madio Pc) octaui anni M1Pa30PcVa6; De anno VIIIuo Va8; De eadem regula lunae inveniendae Va9; De mense maiore octaui anni Va10; XXVIIII Va16 

29.3 vigessima Fi2 XXavigesima PVa6Zü1 vicessima Va9 

29.1 Porro M1Zü2; ergo Pa30; terno Fi2 trino M quibus RoZü2; annis LéM1NyPa30Va6Va9Mi11 quos prediximus Pc sopra diximus M1
29.2 luna maiarum Pc; ianuarum Di
29.3 septima DiLo5; demonstrantur Va16; e Ro 

29 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Item BaM1Pa30; XXXII Ny; De embolismo Pa13Pc; De embolismo in mense marcio Va6; Inde Va8; De embolismo in marcio Va9; Item de mense maio anni XVIIII Va10; XXX. Va16 

30.1 marcio CvLéMPa13RoVa9
30.2 dumque hunius Va9; ablacio CvVa9Zü2
30.3 vigeno M1Zü1 

30.1 embolismus tantum sane quia martio M1 embolismus sane quia mense Mc embolismus que in mense Ny embolismus sane Ro embolismo tamen quia Sg5 embolismus quam sane Va9 embolismus qui sane Zü1; qui+a+ Mi1; sanus DiVa7; in martio Zü2
30.2 dum unius tunc Fi2 dum unius MZü1 cumque unus diei DiLo5 cumque unus dici Va7; celebratur M1McPa30Va6; oblatio (oblacio Ny) LéNyRoSg5Zü2 ablutio Va6     
30.3 vicino Pa13 vicena Zü2; manebit Fi2 remanebit om. DiLo5Va7; septenum numerum Zü2; nuo P numero corr. P1 

30 stropha om. BarVa11
30 post stropham 33 ponitur in codicibus Va10Zü1
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. De iulio mense Ba; XXXIII Ny; De mense iulio eiusdem anni Pa30Pc; Item de Iulio eiusdem anni M1Va6Va10; Ibi Va8; De eodem embolismi confutacio in kalendas iulias Va9; XXXI. Va16 

31.2 vicessima Fi2 vigesima Va6Zü1 XX Zü2
31.3 embulismi Mi1 

31.1 similis Fi2 similiter Va6 simul M1; itemque BaM1McPPcSgVa10Zü1Zü2 (idemque s. l. corr. P1) Strecker, M-A isdemque CvFi2M (itemque s. l. add. Cv1); in kalendas iulii LéLo5M1McZü1 in kalendis iulii BaMi1Pa30PcSg5Va6Va10Zü2 (kl Va6) in kalendis iulias Va8
31.2 sis BaMc si DiFi2LéLo5M1RoSg5Va6Va7 sit P (sic s. l. corr. P1) Zü2; contentus BaMcPa30Va6 contempta CvFi2Ny contexta DiLo5 contemptocontentam Mi1 condempta Mi11 contemptus M1Sg5 contractam Strecker contracta Zü1; XXXma Ro tricesima Sg5; in nonam vigesima Ba in nonam vigesimam Mc in nona et vicesima Sg5Va8 in nona vigesimam Strecker in nova vicesima Va9
31.3 remanere Ny; faciad superfluas Sg5 

31 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Post hanc stropham, stropha quae sequitur legitur in Zü2:
In primo anno de tribus de quo supra diximus
cum debeat esse secundum argumentum XXVIII
luna in kalendas madias propter embolismum est XXVII
Inscr. De embolismi decimi anni Ba; XXXIIII Ny; De mense decembrio anni XI M1Pa30Va10; De mense decembri anni undecimi Pc; De mense decembrio eiusdem anni Va6; De anno XI Va8; Item de retrogradu lunae in XI anno embolismi Va9; XXXII Va16 

32.1 embolissmi Fi2 

32.1 in CvFi2M; undecimo Va6 XI Va10Zü2; vel anno undeno s. l. add. Cv1; embolismo BaM1; in quo BaM1Pa30Sg5Va6Zü1 vel in quo s. l. add. Cv1 quo Va9; lunarii
32.2 nonus Ro nona corr. Ro1 VIIII Va6 nona Va7Va10; solus Lé; decembriodecembri DiMcSg5Va7Va10Zü1 novembri Lo5; solita Di; ascendere DiLéLo5Va7Va9Va10
32.3 ea Sg5; recidere Ba; facite (vel tacite Lo5) ut nunc redire sic muto ordine DiLo5Va7; sic mutatum ordinem Zü2 

32 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Item Ba; XXXV Ny; (Item M1)De mense martio (marcio PcVa6) eiusdem anni M1Pa30PcVa6; Hinc Va8; De lunaris racione in kalendas marcias Va9; De embolismo eiusdem anni Va10; XXXIII. Va16 

33.1 racio CvNyRoPcVa9Zü2; nanque M na+m+nque Mi1; marcias CvNyP1Pa13RoVa9
33.2 vigena Zü1; conputare Va9; fatiat Mi1
33.3 octona vicessima Fi2Va9 

33.1 rationem que Lé; lune Sg5; kl Cv kalendis BaLéM1McMi1PcSg5Va6Va8Va10 (kl Zü1 k Va6) Strecker; martii BaFi2Lo5M1McMi1Pa30Sg5 Strecker
marcii LéMPcVa6Va10 maias P martiis Zü1
33.2 vicenam (uigenam M1) simul nonam CvM1McPPcSg5Va6Zü2 Strecker M-A vicesima Lo5 vicesimam nonam Va9; computari M1PcSg5Va6Zü1 amputare DiLo5Va7; faciat: soleat BaM1McNyPa30PcSg5Va6Va9Va10Zü1Zü2 Strecker, vel soleat s. l. add. Cv1
33.3 embolismi CvFi2M embolismos DiLo5 embolismum Zü2 vel mum s. l. add. Cv1; octena vicesima Fi2M octavam vigesimam BaMi1Zü1 Strecker octonam vicesimam CvDiMcLo5PVa7 vel octavam s. l. add. Cv1 octava vicesima Ny octava et vicesima Sg5 octava vigesimam Va6 XXVIII Zü2 octonam vigesimam M-A octavam vicesimam Pa30PcVa10 

33 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. De decimo nono anno Ba; Item De mensę maio anni Xmi et VIIIIni M1; De maio anni decimi et noni Pa30Va6; De mense marcio anni decimi noni Pc; De anno XVIIII Va8; De XVIIII anno Va9; Item de eadem re Va10; XXXIIII. Va16 

34.1 dicimo Va7
34.2 tercio CvMM1RoVa6Va9Va10Zü2; marciarum CvFi1McNyPa13RoVa9Zü2 

34.1 nam anno Zü1; noveno Mi11; ultimumultimo P (ultimus s. l. corr. P1) ultimis Zü2
34.2 certio DiVa7; que Mi1; maiarum M1 martiarum Mi1 corr. martii Mi11
34.3 mai Mc madii Mi1 (maias Mi11) madiis Pc magi Sg5 mais Zü1 maius M1NyPa13Va6Va8Va10 madias Zü2; kalendis BaLéM1McPa30PcSg5Va8Va10Mi1 corr. kalendas Mi11; supremum Lé; fieri hunc supradictum numerum Zü1 

34 stropha om. BarVa11
Post hanc stropham, stropham 21 inseruit Lé
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. XVI. De saltu lunae Fi1; De saltu lune LéLo5Mi1PPa13; De saltu lunae (lunȩ XXXVII NyPc) DiM1NyPa30PcVa6Va7Va10; Item de eodem saltu lune Va9; XX. luna Va16 

35.1 vicessima Fi2 XXa IIavigesima M1McRoZü2 XXma Va6 XXa Zü1; marcii CvFi1LéMMcMi1RoVa6Va9 Va10
35.2 lune CvFi2LéLo5NyRoSg5Va9 lunȩ Fi1MM1McMi1Pa13PcVa6Va7Va8Va16Zü1; hordine Va9 

35.1 iulii denique mensis die in tricesima Pc; vicesima et secunda Sg5 vicena secunda Va8 vicesimo secundo Pa30Va10; dies Ny quippe M1Va6; ianuarii Sg5
35.2 saltis Sg5; est lunȩ Zü1; colendus P aliter tenendus s. l. add. P1; generali Ba; currere Zü2 corr. vel crescere in marg. Zü2 1
35.3 quae Fi2M cum DiLo5Va7; annus M1

35 stropham om. BaBarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Post hanc stropham stropham quae sequitur e codice Ba Strecker inseruit:
Hora singulos per annos uno puncto addito
nonadena parte puncti constat semper auctio
fit per decem novem annos diei ablatio.
Inscr. Item Ba; XXXVIII Ny; De pacta (aepacta M1)nulla M1Pa30Pa31Va6Va10; De epactis nullis Pc; Inde Va8; De compotacione aepactarum Va9 

36.1 adponuntur Fi1PPa13RoPa31Va6Va16 aponuntur Va9
36.2 epacte McNyRoVa9Zü1 ȩpacte CvPa31Pc ȩpactȩ Fi1Mi1Pa13 aepacte Sg5V epactȩ Va8Va16
36.3 trigenario M1Zü1 tricinario Zü2 

36.1 annos Pa31Va6 annis semper Ba Strecker seperamus Fi2;
36.2 h\[v]/ic Pc; epactis Fi2M ȩpacteaepactȩ PVa10 epacta Zü2 aepacta M1Mi11 (ȩpacta M11); per Ro; crementi Sg5 corr. P1; ponunturnumeri Zü1; add. sic post numero Mi1; XII Zü2
36.3 tricenario numero Pa31; nullam dici Ba Strecker dici nulla NyPa31RoVa9 dici nullae CvFi2M (nulle Cv); sic nullam complacuit Va10 

36 stropham om. BarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
In Pc str. 36 post hanc quae incipit Anno itaque in ipso in kalendis augusti posita est
Inscr. XXXVIIII Ny; Quando (quo anno M1Pa30Pc) ponatur saltus lunae M1Pa30PcVa6Va10; Ibi Va8; De luna XXX X novenali anni Va9; XXX? Va16  

37.1 decemnovenali CvFi2LéMM1McNyPPa13RoSg5Va6Va9Va10Zü2 (decemnovennali P) decenovenali Va8Zü1
37.2 cȩteris MVa8Va10Zü1; tricessima Fi2
37.3 set NyVa9; contempta Lé; vicessima Fi2 vigesima Mi1Zü1 

37.1 in marg. XXXVIII Ro; ultimo igitur cicli anno Pc; decennovenalis Strecker; anno primo Pa30Va6; ponendae sunt Va8
37.2 sit M1McRoZü2; XX Ro XXXaXXX Va6Zü2
37.3 mensis huius om. Pa30; iunius CvM iste M1; sed om. CvM; sic Fi2 sit Zü2; nova? Ny; VIII et XX Zü2  

37 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Item Ba; XL Ny; Quare fit saltus M1Pa30Va6Va10; Unde supra Pc; Hinc Va8; Item de kalendis XXVIIII Va9; XXXVIII. Va16 

38.1 vigesima Mi1; quipe Va9
38.2 conputare Va9
38.3 incoans Va8Va9 

38.1 XXa Zü1 XX et VIII Zü2; alteram McPPcZü1 Strecker, M-A
38.2 computari Pa30Va6; primam cogit Mc prima Zü2
38.3 transire Zü2 dies CvFi2M; fecit CvFi1Fi2MVa16 (facit corr. Fi11a); a nonova Zü2 a nona McPcSg5 ad nonam Ba 

38 stropham om. BarDi Lo5RoVa7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Posta str. 38 Pc hanc inserit:
Iscr.: De luna kalendis augusti in eodem anno
Anno itaque in ipso in kalendis augusti 
terciam et non secund<am> iure semper computa 
ut septembri in kalendis quintam lunam teneas 

 
Inscr. XVII. De bisexto Fi1; De bissextili anno Lé; De bisexto PVa9; De bissexto Pa13; De byssexto (XLI Ny) NyRo; Ad inveniendum bissextum M1Pa30Va6Va10 (bisextum Va6); Ad bissextum inueniendum Pc; Pro bissexto Va8; Ad inveniendum bissextilem annum Va11; XXXVIIII. Va16 

39.1 bisextilem Fi1Mi1Pa13Va9Va16Zü1 byssextilem Ny
39.3 an bisextus CvFi1Va9Va16Zü1 an byssextus Ny 

39.1 bissextili M; desideras RoVa16 s. l. corr. P1
39.2 versum add. in marg Sg5; duque P dum per Pc; quater Mi1 corr. quaternos Mi11 per quaternosdum de quater Sg5 dum quater Va11; annis Ro
39.3 facilem Va9; ambissextus Sg5Va8 anni bisextus Va6 

39 stropham om. BaDiLo5BarVa7
In Va11 ha ìec stropha rhythmum Anni Domini praecedit
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est

Inscr. XLII Ny; De annis qui post bissextum remanent M1Pa30PcVa10 (remanserunt? Va10 remanserit Pc); De annis qui primo bisextum remanent Va6; De eadem re Va8; Item ad hoc Va9; XL. Va16 

40.2 bisextum Fi1Sg5Zü1 bisextum Va9
40.3 tercius CvMM1PcRoVa6Va9Va16 

40.1 in marg. XL Ro; annusanus Va9; postquam terno Mi1 corr. ternos Mi11
40.2 primum Lé; erit om. Lé; pone add. Lé; byssextus NyRo; quadrandis Fi2; cumulo Mi1 corr. nomine Mi11
40.3 tertium P; et primus CvFi2MPa30Va9Zü2 secundum McSg5 Strecker duo sane adque terniduo atque terni Mi1; occurrit McPa30Sg5Va9Zü1 (hoccurrit Va9) Strecker; sequentes Mi11; in marg. aliter libenter habet tertius secundum sequens occurrit similiter Cv1 

40 stropham om. BaBarDiLo5Va7
In Va11 haec stropha rhythmum Anni Domini praecedit
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.XLIII Ny; Quare fit (fiat Va10) bissextus (bisextus Pa30) M1Pa30Va6Va10; Quare bissextus fiat Pc; Hinc Va8; De tarditate cursu solari Va9; XLI. Va16 

41.1 bisextum Fi1Pa13Va9Zü1 byssextum NyRo; ienerat Va9
41.3 adinplere M1; zodaicum Va9 

41.1 in marg. XLI Ro
41.2 qui+a+nque M1; qui RoVa16; CCCti Va8
41.3 adinpleri Zü2; senioris zodiacus Va8 

41 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va9
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. XLIIII Ny; Quare quarto anno ponatur Pa30Va10; Quare IIIIto anno ponatur bissextus Pc; Quare IIIIto anno ponitur M1Va6; Inde Va8; Item de bisexto et zodiacuo Va9; XLII Va16 

42.3 bisexto Fi1Pa13Sg5 byssexto Ny 

42.1 in marg. XLII Ro; denis Va16; horis dies M1McSg5Pa30Va6Va9Va10Va11Zü1Zü2 Strecker; nocte cum Va9; proficitur Sg5
42.2 quae Zü1 quia om. Sg5; die Fi2; colitur Sg5 collegitur Va8
42.3 in bissexto dies unus M1Pa30Va6Va9 (bisexto et hunus Va9) in bisextus dies unus Zü1 diem unum Zü2 dies om. Sg5 in bissexto unus dies Va10; ponitur LéM1McNyPa30PcSg5Va9Va10Va11Zü1Zü2 Strecker feritur M-A 

42 stropham om. BaBarDiLo5Va7
In Va11 haec stropha rhythmum Anni Domini praecedit, cum hoc ordine: 42, 39, 40, 4, 60a, 42a, 42b, 3, Ia, 2, Prosa, 1, k, 5...
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Post hanc stropham quinque strophas quae sequuntur leguntur in Mc:
a          Octo annos subtrahendo pro solari circulo
per vicenos et octonos reliquos diviseris
invenisse te gaudebis sic solarem circulum.
b          Circulum et hunc solarem divide per quattuor
tandem quartam eius partem eidem adibito
per septenos dividendo concurrens invenitur.
c          Calculum qui lector scire studes mente strenua
ordines indictionum alta stent memoria
que si absit annos Christi amittes ignavia.
d          Ordines indictionum divide per quindecim
ipsis autem regulares adice duodecim
presens anni apponatur ibidem Indictio.
e          Hoc peracto annos Christi facili industria
inventos adnuntiabis aliis inscitia
quibus erit propter quod tibi magna erit gloria.

Strophas a et b Strecker post stropham 5 inseruit.
Haec similiter legitur in Va9:
Inscr. Ad inveniendum solarem ciclum
a          Hocto annos subtrahendo per solari circulo
per vicenos et octonos dividendo relicos
invenisse id gaudebis sic solarem circulum.
Inscr. De eadem ratione
b          Circulum et hunc solarem divide per quatuor
tandem quartam ei partem eidem adicito
per septenos dividendo concurrens invenitur.

Post hanc stropham inscriptionem Pro cyclo solari et stropham quae sequitur inseruit Va8:
Novem pro solari cyclo annis Christi adice / regulares et vicenos per octenos divide / in extremo quotus extat patulo repperies.
Inscr. De aequinoctio Ba; (XLIII. Va16) De equinoctiis et solstitiis (XLV Ny) Fi1Mi1NyPVa16 (aequinoctiis Fi1 ȩquinoctiis Ny); Quando sit aequinoctium uernale M1; De aequinoctiis (equinocciis Ro) et solsticiis Pa13Ro; Quando sit aequinoctium Pa30Va6Va10; Quando fit ȩquinoctium uernale Pc; De ȩquinoctium vernale Va8; De equinoccio Va9 

43.1 aequinoccium Cv equinoctium Fi1Fi2M1McMi1NySg5Zü1Zü2 equinoctium LéVa16 ȩquinoctium MPcVa8 equinoccium Ro equinocium Va9; vigesima McVa6Va10Zü1 vicessima Fi2 XX Zü2
43.2 marcius CvPcRoVa9; racione CvNyRoVa9 

43.1 XLIII in marg. Ro; vernalem RoVa8 (vernale in corr. Va81) ivernale Va9; in die LéMi11Pa13Va9
43.2 martii BaFi2Pa30Sg5Va6Va8 marcii LéM marcio M1; teneret Sg5; quia hoc Mi1; quod Zü1     
43.3 valde supra ras. Fi11; rationem sedulam Zü2 rationale Va6; in marg. Audi mirabilia de equinoctio Va81 

43 stropham om. BarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Aliud Ba; XLVI Ny; De aequinoctio autumnali (autumnale M1) M1Pa30PcVa6; De ȩquinoctio autumnale Va8; De eodem equinoccio autumnali Va9; Quando fit aequinoctium autumpnale Va10; XLIIII. Va16 

44.1 septimber Pa13Pa30Va9; coȩquato CvFi1Mi1Va6Zü1; coequato MMcPPa30PcVa16Zü2
44.2 hunius Va9
44.3 auctumnale PPc autunnale Pa13 autumnales Ro autumpnale Va8; aequinoccium Ro ȩquinoccium Cv ȩquinoctium LéMMcNyVa6Va8Z ü1 equinoctium Fi1Fi2Zü2 aequinotium Mi1Sg5 equinoccium Va9 

44.1 in marg. XLIIII Ro; hic itaque Sg5 sic ita Zü1; quo equato Fi2Va9 quo ȩquato Lé coequatur M1 coaequatur s. l. corr. P1 quo equatur NyRo coȩquanto Sg5 coȩquantur Va8
44.2 duo esse Zü1 esset Fi2MVa8 in se? Va10 essent Zü2; duos annos Mi1 computantur Va8; unus Ro nius Sg5
44.3 autumnalem CvMi1Zü21 (auttunnalem ante correctionem Zü2); alterum Mi1; alter serbatalterum servat McSg5Zü1 alter servam M-A servat alter RoVa16; equinoctius Va16 

IIIa luna multiplica ter quater XII fiunt due ter fiunt XXXVI uno ergo signo et sex parti bus luna IIIa elongatur a sole
add. in marg. sup. P1
44 stropham om. BarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr. Quando sit solesticium M1; XLVII Ny; De solstitiis in marg. add. P; Quando fit solstitium Pa30PcVa10 (solsticium Va10); Quando sint solsticia Va6; De solstitio Va8; De solsesticio Va9; XLV. Va16 

45.1 ianoarii Pa13
45.3 solisticia CvLéMNyPa13Pa31RoVa9Va10 solesticia M1Va6 solistitia Va16 

45.1 in marg. XLV Ro; XII kl Zü1 duodenarium Pa30 duodecimo Kalendas Strecker octenarum kalendarum CvFi2M duodenarum s. l. add. Cv1; ac Mi1 corr. ad Mi11; iulias Mi1 ianii P ianuarii s. l. corr. P1
45.2 manente Pc tenente M1 tenente vel neto s. l. add. Cv1 pro tendenteteneto Ny tenere Va8 tene Zü2; a Va9 ad kalendas iulias McNyPcRoZü1 Strecker a kalendis iulii Sg5Zü2 ad kalende iulii Va8; iulii om. M1 add. M11
45.3 tum solstitia Va8; solsticia Pa31Zü2  solstitia Mi1PcPa30; eiusdem Fi2 eius denique Zü2 eodem[que] Pc; numero M1
In marg. Arripe mirabiliora de solstitio 24 decembri de octobris Va82
45 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ultima linea sola legitur

Inscr. XLVIII Ny; Quod supradicta tempora (? Pa31) in horologio (orologio Pa31Va10 horologium Pc) comprobantur (comprobant M1 comprobentur Pa30Pc comprobabitur? Pa31) M1Pa30Pa31Va6Va10; Inde Va8; Item ad idem solestacium Va9; XL. Va16 

46.1 hȩc NyPc
46. orologihorolegii Mi1 corr. horologii Mi11 orologii Sg5 aurologii Zü2 

46.1 in marg. XLVI Ro; hoc Mi1Pa30Pa31 et CvFi2M vel hoc s. l. add. Cv1; si om. Mc; argumentum LéMcNyZü2 argumenta Va8; quid Fi1Fi2LéMMcNyPPa31RoSg5Va6Va8Va10Va16 quis M1Pc; desideras
46.2 horologium Ny horologio M1Pc; perque Fi2LéMVa9Va10Va16Zü1 (pq Fi2 pq Zü1) rasura in Fi1(+p<er>q<ue>+) in marg. quere Fi11 Robertini quere[t] M-A perquirat M1McPa30Pa31Va6Zü2 Strecker per quȩ PMi1 (querat s. l. corr. P1) per quem CvMi11Ny per quas Pa13Pc que per Ro per quibusdam lineas Va8; venit lineas CvM (intentus perquirendo lineas s. l. add. Cv1) venit linea Fi2 bene linea Zü2; lineis Mi1; per quem bene lineat Ny
46.3 certa Mi1 corr. certis Mi11; orar(um) eorum Ro hora Zü2; comprobavit Sg5 conprobabis Va9; certa comprobabit esse hac Mi1; atque veracissima CvFi2M (vel ac vera confinia s. l. add. Cv1) vera non legitur in Lé ac vera cum fecerit Zü2 

46 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11

Inscr. Ad inicium hiemis ac veris M1; De quattuor temporibus Mi1PRoVa9 (IIIIor PRoVa9 IIII P) iterum scripsit in marg. P1; XVIIII. De quattuor temporibus Fi1; De IIIIor temporibus anni LéVa8; De quattuor tempora anni XLVIIII Ny; De quattuor temporibus anni Pa13; De initio (inicio Pa31Va6Va10) hyemis (? Pa31) et (ac Pc) veris (vernis Va6Pa31) Pa30Pa31PcVa6Va10; XLVII. De quattuor tempori... Va16 

47.1 hunius Va9; conputantur LéVa9; quatuor Fi2Pa13Pa31Va6Va9
47.2 hiemps CvFi2M1NyPPa13RoSg5Va8Va10Va16Zü1 hyemps Fi1LéMcMi1PcZü2
47.3 inicium CvM1Pa31RoVa9Va10Zü2; vveris Va9; febroario Va9 

47.1 in marg. XLVII Ro; anni om. P s. l. add. P1; comprobantur McVa8
47.2 hiemis Pa30Va6 hiemis Pa31; sic Pa31 si P sicut s. l. corr. P1 cum Va8; in om. PcRo; novembri Fi2 M-A novembre Mc novembrium Pc; intra Va8; idest Va10; VII idus Pa31; septimus Fi2MVa6 (VIIus Va6) VII Zü1
47.3 mense Mc tene Pa13Mi1 corr. tenet Mi11 tenes Va9; februarius CvFi2MNyPa30PcVa6 Strecker, M-A (febroarius) Pa31 februaria

47 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11

Inscr. Ad inicium aestatis et autumni M1; L Ny; De aestate vel autumno Pa30; De inicio (initio Pc) estatis (aestatis Va10) et autumni (autonni Pa31) Pa31PcVa6Va10Zü1; Inde Va8; De estate vel autumno Va9; XLV. Va16 

48.1 Zeptimo Va10; ȩstas CvM estas Fi2M1Mi1NyPcPa31RoSg5Va6Va9Va16; horitur Va9
48.2 nichilhominus CvFi2NyPPa13Pa31Va6 nichilominus MM1PcVa9 nihilhominus LéSg5Va10 nilominus Zü1
48.3 autunnusauctumnus Ny autonnus Pa31 autumpnus Va8; prefixo CvFi2M1NyPPa30Sg5Va6Va9Va10Va16Zü1 prȩfixo LéM  

48.1 in marg. XLVIII Ro; Septima LéSg5; madias Zü2 maiarum Pc; sic et M1McSg5Pa31Va6; aetas Va8
48.2 sichilhominus Zü2; augustas Mi1 augusti PcSg5 Strecker; septimo LéM1McMi1NyPa30PcVa9Zü2 Strecker (VIIo Lé) septum Cv septem Sg5Pa31Va6Va10 septimus Va8 VII Zü1; item Va10
48.3 tempusque Ro; quo PPa31Va6Va10; tam om. Zü1; profixo Mi1PcRoVa8Zü2 

48 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11

Inscr. LI Ny; Quando oritur aestas et hyems Pa30; Item de inicio estatis et hyemis (hiemis M1 yemis Pa31) M1Pa31Va6; Ęstas et hyemps qua hora diei uel noctis intrent Pc; Item Va8; Item de estate vel hyeme Va9; De inicio aestatis et hyemis Va10; XL. Va16 

49.1 hortum Va9
49.2 ȩstas CvFi1McPa31PcVa9 estas Fi2MM1Mi1NyPRoSg5Va6Zü2; incoatur Va8Va9Va10; virgilie M1Fi2Ro Strecker, M-A, Rob. vergilie McPa30Sg5Va8Va9 virgiliȩ CvFi1MMi1NyPcVa6Va16?Zü1 vergiliȩ corr. Fi12 vergiliae P post corr. virgiliae P1 vergiliȩ Pa13Va10
49.3 hyemps CvFi1Fi2Mi1NyPa31PcVa16Zü2 hiemps M1; cȩperint CvMM1 coeperint Pa13Pa30Va6Va16Zü1 

49.1 in marg. XLIIII Ro; ortu RoVa8
49.2 inchoantur Sg5; comparent Zü2; vigiliȩ
49.3 vero Ny manet Zü2; in occasu CvFi2MM1McPa13Pa30Pa31Sg5Va6Va9Va10Zü1 Strecker, M-A in hoc causum Va8; cum: ut McNySg5Pa30Pa31Va6Va10Zü1 Strecker; abscdi Fi1 on s. l. add. Fi11 absondi Zü1 c s. l. add. Zü11 ceperit Va9; in marg. Item veris Va8; ut abscondite perit Va10 

49 stropham om. BaBarDiLo5LéVa7Va11
Haec stropha legitur in Lé:
Estas rite incoatur cum Pliades vespere
ortu suo apparere oriente ceperit
nihil hominis et hyemps matutino tempore.
Inscr. Ad inicium veris et autumni M1; LII Ny; Quando ver et autumnus Pa30; De inicio veris et autumni (autuni Pa31) Pa31Va6Va10; Item de uere et autumno Pc; Ista obest Va8; De autumno et veris inicium Va9; L. Va16 

50.1 auctumni Ny autumpni Va8 autunni Pa13Zü2 autonni Pa31; inicia CvM1Mi1Pa31RoVa9Va10Zü2
50.2 com
50.3 horiuntur Va9; destincta Ny 

50.1 in marg. L Ro
50.2 dies Fi2Ro diem Sg5Zü2; sive P sine in marg. corr. P1; noctes Fi2Ro noctem MZü2; pliade Pc; dia P me s. l. add. P1
50.3 vel om. P s. l. add. P1; d+???+[[istincta]] M11; distenta Ro destinata Pa31Va6Zü1 

50 stropham om. BaBarDiLo5LéVa7Va11
Haec stropha legitur in Lé:
Item duo qui secantur hic summunt initium
tenent Pliades cum vernis et autumnum media
fere die usque nocte per distincta tempora.
Inscr. IX. De lunae cursu per signa Fi1; Quid plus currit luna quam sol per diem M1; De lunae (lune Mi1 lunȩ Ny) cursu per signa (LIII Ny) NyMi1P (de lunae cursu per tempora add. in marg. P1); Quantum currit luna vel sol Pa13; Quot partibus zodiacus solem et lunam peragrat Pa30; De lune cursus Ro; Quod plus currit (currat Pa31) luna quam sol per diem Pa31Va6; Quod plus currat luna quam sol Pc; Quantum luna a sole elongatur Va8; De peragracione lune zodiacum Va9; Quod plus luna quam sol currat Va10; L. De lunȩ c..su... Va16 

51.1 in marg. LI Ro; sol McMi1Zü1 solent Fi2 solet Sg5 sole Pa31Va6; enim Lé; zodiaci Pc; peragere Va10Zü1; dixit Pa31
51.2 unam sane parte tantum Fi11 unam sane parte[m] tantum M-A unam sane partem tantum Pa13Pc una sane tantum parte M1McNyVa6Va9Va10Zü2Pa31 Strecker (partes Pa31Va6 partem Va9) lune sane parte tantum Ro unam sane tantum partem LéPa30Sg5Zü1 (parte Lé); tantum om. Va16; die Fi2
51.3 lunam CvFi2LéMPa13Pa30Va6 corr. Fi12 Strecker, M-A 

51 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11; str. 51 f. 71r, praeterea etiam f. 41r exarata est Zü2

Inscr. Item de eadem re LIIII Ny; Quantum currat sol vel luna Pa31; Quantum currit sol vel luna dies Va6; Inde Va8; Quot punctis luna digreditur a sole Va9; Quantum currat (currit M1) sol et (vel M1Pc) luna per diem M1PcVa10; Quot punctos luna elongatur a sole autem? proximetur vel quantus currat per diem Va11; L. 

52.1 quatuor McVa11Zü1 Strecker

52.1 in marg. LII Ro; quattuor punctis Pa31Pc punctis CvM1McPPa30Sg5Va6Va9Va10Zü1StreckerMi1 corr. punctos Mi11; luna s. l. add. P1 luna semper Va8Va11
52.2 sol euntem Fi2MSg5 sole exeunte Va9 solem euntem Zü2; in partem Fi2; sole cuncta una parte Lé; signiferis M1Pa31Va6 in diei Va11Zü2; circulo RoVa11Zü2 circulum Fi1Fi2LéMi1NyPVa9Va16 circuli M1
52.3 lua P n s. l. add. P1 lune Va9; duodecim partibus NyVa11Zü1 (XIIcim Va11) XIII partibus Zü2 duodecim particulas Pc
52 stropham om. BaBarDiLo5Va7
Strophae 52-62 vario ordine in Zü2 legitur.
In Pa31 inter sole et eunte glossa, forsitan, legitur: etates lune signum faciunt
In Va11 add. 52,1a: sive crescens elongatus decrescens revertitur
In Va11 add. 52,3a: singula itaque signa Xcem punctos occupat

Inscr. Quod tres partes punctum vel III aetates vel signum faciunt M1; LV Ny; Quot puncti signum reddunt plenum Pa30; Quod tres partes punctus? vel III Pa31; Quod tres partes puncto (punctum PcVa10) vel (et PcVa10) tres aetates (ȩtates Va10) unum (lunae? Va10) signum faciunt (faciant Pc) PcVa6Va10; Hinc Va8; Quot signa redunt puncta Va9; Quot punctos habet quibusque signum Va11; non legitur Va16 

53.2 ȩtates CvLéMMcNyPa31PcVa6Va11Zü1 etates Fi1Fi2Mi1; lune CvFi1Fi2NyPRoVa9Zü2 lunȩ McMPa13PcSg5Va6Va8Va10Va11Zü1
53.3 hunum Va9; adque Lé 

53.1 in marg. LIII Ro; punctum Fi1
1 unum punctum Lé; qui et M1 qui per Va8; colligi? Va11
53.2 aetatem Sg5; sempernepe Va6; netantibus Pa31; adunatȩ insimul Pc
53.3 plenum retinentis VI Va11; nouem M1 sexis Pa31; senis cum particulis Pc 
53 stropham om. BaBarDiLo5Va7; tota stropha supra ras. Fi11
In Va16 haec str. non legitur
Inscr. LVI Ny; In quo signo luna versetur BaVa8; Argumentum in quo signo sit luna Pa31PcVa6Va10Zü2; In quo signo versetur (versaetur Pa30) luna Pa30Va9; In quo signo vel in qua parte signi sol vel luna versetur Va11. 

54.1 quȩsieris MM1Va6Va8Va16 quesieris Mi1NyPa31Pc
54.2 eius om. Pa31; etas Fi2Mi1NyPa31PcRo ȩtas CvFi1LéMMcVa6Va11Va16Zü1Zü2
54.3 reperies MMi1Va9Va10Va11Zü2 

54.1 in marg. LIIII Ro; lunam Fi2MMi1
54.2 ducta quater Ba ducta namque M1; quater supra ras. Fi11 atque Fi2M; per partes de cum creverit M
54.3 quos divisis Pc partiendo BaZü1 Strecker +par+ diuidendo Ny; tam Sg5; tunc per signa Ny; signum Pc 

54 stropham om. BarDiLo5Va7; Str. 54 f. 73v, praeterea etiam f. 41v exarata est Zü2
Sequitur in Va11 stropha in parte similis ipsi in Zü2 et MGH transcripta:
Inscr. Qui apponuntur indicionibus?
A principio sunt anni usque partum virginis
Vque Ma CCti ex ipsis VII subtrahe
et partiti per quindenos III ex ipsis remanent.
Inscr. Item Ba; LVII Ny; Quo ordine investigari convenit Pa30; Item unde supra Pc; De eadem Va6; Inde Va8; De divisione eadem Va9; De eadem re Va10; LV Va16 

55.1 promta NySg5 propta Va6 prompta Va9; computacio CvNyRo conputacio Va9
55.3 retrae Pa31 retrahę Pc

55.1 in marg. LV Ro; medialis Va10; luna prima
Mi11Va8; pro obta Pa31; computativo Fi2; computacio prompta Va9
55.2 ne qua Sg5 nam quae CvM; quod PSg5 quot corr. P1
55.3 adice vel detrahe omnibus Ba aliter lib. habet omnibus in marg. add. Cv1 in signis adicae vel retrae Fi13 M-A, Rob adice vel trahere pariteradice vel subtrahe pariter NyRoVa16 tu signis adice vel detrahe Sg5 adice vel retrahe omnibus Pa31Va6 (retrae Pa31) adice vel retrahe similiter Zü1 adice vel detrae pariter Strecker; partibus M1

55 tota stropha supra ras. Fi14
Stropham om. BarDiLo5Va7Va11Zü2
Inscr. LVIII Ny; Quod opus sit XII signa retinere per ordinem Pa30; Quod nomina signorum memoriter sint tenenda M1Pa31Pc; Quod nomina signorum sint (sit Va10) tenenda Va6Va10; Quin per XII signa oportet conputare Va9 

56.1 hordinem Va9
56.2 obmittas Fi1Fi2LéPPa30Pa31Sg5Va10Va16Zü2 ommittas Pa13 obmitas Va9
56.3 conputandi PVa9 

56.1 in marg. LVI Ro; tantum Va8; nomina om. Lé; ordine Ny
56.2 retine necretine et Va9; amittas M1 neglegas Va8; quae fiunt Mc Strecker qui sunt Ro namque sunt Va8
56.3 invenies Fi2LéNyPa31Sg5Va9Zü1 Strecker 

56 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11
Post str. 56 strophae 42a-42e leguntur in Mi1:
42a       Octo annos subtrahendo pro solari circulo
per uicenos et octenos diuidendo reliquos
inuenisse te gaudebis sic solarem circulum.
42b      Hunc solarem diuide per quattuor
tandem quartam eius partem eidem adicito
per septenos diuidendo concurrens inuenitur.
                                                              [scito]
42c       Calculum qui lector scire studes mente strenua
ordines indictionum alta stent memoria
quȩ si absint annos christi amittes ignauia
42d      Ordines indictionum diuide per XV
ipsis autem regulares adice XII
presentis annis et ponatur indictio ibidem
42e       Hoc perhacto annos christi facili industria
inuentos adnunciabis aliis inscitia
quibus erit per quod magna erit tibi gloria
Inscr. (XLII. Va16) Quot horis luna luceat Mi1PRoVa16; XII. Quot horis luna luceat Fi1; LVIIII Ny; Quot punctis luceat luna Pa13; Quod quinque puncti horam plenam facit et quod luna Ima IIIIor punctos lucet Pa30; Quot (quod Pa31) punctis luceat prima luna M1Pa31PcVa6; Quot punctis luna prima luceat Va10; Quot punctis lucet luna in suo exordio Va9 

57.1 lunȩ CvFi1MMcMi1Pa13PcSg5Va6Va8Va16Zü1 lune Fi2Ro; oram LéSg5 (h s. l. add. Sg51)
57.3 esordio Fi1 

57.1 in marg. LVII Ro; luna LéZü2 lunam Va9; plenum ortum Zü1 plena hora Zü2; punctis Sg5
57.2 agitu Pa30; quam ascenditurcum raccenditur Va9
57.3 qua in marg. et supra ras. Fi12 quatuor Pa31PcSg5Zü1 (quattuor PcSg5) Strecker; punctis CvLéM1McPa30PcSg5Va6Va9Va10Zü1 Strecker; semper McPa31Sg5Va6Va9 tantum om. Zü1; lucet suo M1Sg5Pa30Pa31PcVa6Va9 Strecker in suo Va10 suo lucet Zü1; singulis in noctibus Lé 

57 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11
Post hanc stropham Reliquos require in finem libri legitur in Va6
Inscr. Quot horas unaquȩque luceat luna M1; Item Mi1; LX Ny; Quot horis luna per noctem lucet Pa30; Item de etate eiusdem lune quo modo parciendo Va9; Quot (quod Pa31) horas una quoque nocte (om. Pa31) luceat luna Pa31Va10; Quot horis luceat unaquȩque luna Pc; LVIII. Va16 

58.1 ȩtas CvFi1LéMNyPa30Zü1Zü2 etas Fi2Mi1PPc; qualivetquȩlibet Pc
58.2 parciendo CvM1Mi1NyPa31RoVa9Zü2 

58.1 in marg. LVIII Ro; ducta namque quater luna M1 ducta quoque quater Mc pucta quoque quater Sg5 (aucta supra p corr. Sg51) ducta quater Pa30Pa31Va9Va10Zü1; namque luna Pa31 luna McSg5 vel luna semper s. l. add. Cv1; quelibet CvPa31RoSg5Zü1 quaelibet Mi1Pa30 quȩlibet McNy; quamcum om. Va9 que con fuerit Pa31; fierit Va9
58.2 versus s. l. add. Sg51; sumam Va9 summa M1NyPPcRoSg5Va8Va16; igitur Sg5 (item s. l. corr. Sg51); quos si vis Fi2
58.3 tot Zü1; horis CvLéM1McPa30PcSg5Zü1 lunam Mi1Va9; lucet Ro; quod Sg5Va9; habuerit vel ris s. l. add. Cv1 habue.s? Fi1 habuerit CvFi2LéMNyPa30Pa31RoSg5Va8Va9Va10Zü1Zü2 

58 stropham om. BaBarLo5DiVa6Va7Va11

Inscr. Ad denam et vicenam M1; Item Mi1; LX Ny; Quot opus sit tenere hanc regulam usque plenilunium Pa30; Usque quo temporum regula eadem tenenda sit Va9; De dena et vicena Pa31PcVa10; LVIII. Va16 

59.2 nanque M; vigena Zü1
59.3 ȩquȩ CvZü1Zü2 ȩque Fi1MNy eque Fi2McMi1Pa31 ȩquaeaequȩ M1 aeque RoPa30Va8Va9Va16 equȩ Pc; conprobantur Va9; orarum Lé; spacio CvMNyPa13PcRoVa9Zü2 

59.1 in marg. LVIIII Ro; regularem Va8; teneo Pa31; usque s. l. add. Sg51; plenilunio Ro pleni iunium Va8 om. Zü2
59.2 deca vel na s. l. add. Cv1 dena LéM1McNyPa30Pa31Sg5Va9Va10Zü1Zü2 Strecker, M-A; decet Fi2; XXa Lé; isto LéM1Pa30Pa31Va9 s. l. add. Cv1 abto isto numero Sg5
59.3 aequa parte Sg5; computantur Mi1; spatiaspacium Va16 

Str. 59 exarata est f. 71v post str. 57 Zü2, Hancque regulam teneto usque exarata est etiam f. 73v Zü2
59 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7Va11
Inscr. Quod semper XIIcim sunt hore in nocte M1; Item Mi1; LXII Ny; Quod sit observanda etiam hora ȩstivale et brumale tempore? Pa30; Quod semper XIIcim sint horȩ Pc; Quibus temporis sint tenende ipse ore Va9; Quod semper sint XIIcim horas in nocte Va10 (Pa31?); LX. Va16 
60.1 estivale CvFi2Mi1NyPa31PcRoVa9Zü1Zü2 ȩstivale Fi1LéMMc
60.2 hore Fi2PPa31RoSg5 horȩ CvFi1MM1McMi1NyNyPPa13Pa30PcVa8Va9Zü2; ipse CvFi1Fi2Mi1PPa13Pa31PcRoSg5Va8Va9Va16Zü2 ipsȩ MM1McPa30Va10Zü1; tenende CvFi2LéMi1NyPPa13Pa30Pa31RoSg5Va8 Va9 (dubie legitur Lé) tenendȩ Fi1MM1McPcVa10Zü1; modolo Mi1Lé modulo corr. Lé 
60.3 plene CvFi1Fi2MMcMi1NyPPa13Pa31PcRoVa8Va9Va10Zü2 plenȩ M1Pa30Zü1; habendȩ Fi1MMcPa30Va10Zü1 habende CvFi2M1Mi1Pa13Pa31PcVa8Va9Zü1Zü2 Strecker, M-A, Rob.; ȩquinoccium Cv ȩquinoctium Fi1LéMMcMi1NyVa8 equinoctium Fi2M1Pa31PcSg5Zü1Zü2 aequinoccium Ro equinoccium Va9 
60.1 in marg. LX Ro; estuale Sg5; brunali Pa31
60.2 textus depeherditus Lé
60.3 plena Sg5; textus depeherditus Lé; tenende LéNyPRo (tenende P, abende corr. P, aliter tenende in marg. add. P1) kalende Sg5 tenendo Va16; quantitati Va16 
60 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7Va11
Post hanc stropham, strophae quae sequuntur legitur in Zü2:
a          Fecit deus lumen verum inter caelos medium
prima hora quae lucebat venit ad mercurium
totum mundum clara luce erat magnum gaudium.
b          Fecit deus lunam plenam inter caelos lunium
prima nocte quae lucebat nichil erant tenebrae.
c          Anni VIIII nonaginta centum quinque milia
usque diem in quo venit qui creavit omnia
peccatores liberare vincla mundi solvere.
d          Unumquodque signum lunae tantum binis diebus
senis horis atque bisse peragrare dicitur
sic per singulas discurrit ad primum revertitur.
e          Unumquodque tamen signum sol tricenis diebus
denis horis atque semis illustrare dicitur
unius sicut anni complet zodiacum circulo.
f           Ori caelum cunctus fuit primus ab inicio
duodenis sunt septenis sui in exordio
             antequam sol factus esset totus mundus tenebrae.

Post hanc stropham, strophae quae sequuntur legitur in Pa30:
Insc. Ad solarem circulum inueniendum
42a      Octo annos subtrahendo per solarem circulum
            per uigenos. et octonos diuidendo reliquos
            inuenisse te gaudebis sic solarem circulum. 
Inscr. Ad concurrentes inveniendos
42b      Circulum et hunc solarem diuide per quattuor
            tandem quartam eius partem eidem adicito
            per septenos diuidendo concurrentes inuenitur.  
Inscr. Ad cyclum solarem inveniendum
60a      Cyclus solis quotus extat si scire desideras
            regulares nouem adde supra scripto numero
            per uicenos et octonos diuisos repperies. 
Inscr. Quot dies habeat annus communis et embolismus
60b      Nam dierum trecentorum octaginta quattuor
            habet\ent/ septem embolismi communes xii\cim/
            trecentorum l et dierum quattuor. 
Inscr. De luna embolismorum
60c       Igitur embolismorum lunam tibi prenota
            quorum primos tres subnectit sibi rite ogdoas
            quattuorque post sequentes habet sibi endecas. 
Inscr. De luna primi embolismi
60d      Primi quoque embolismi luna in ogdoade
            quarto nonarum decembris primam semper incipe
            finiesque mensis iani kalendarum pridie. 
 Inscr. De luna primi embolismi
60d      Primi quoque embolismi luna in ogdoade
            quarto nonarum decembris primam semper incipe
            finiesque mensis iani kalendarum pridie.

Inscr. De luna secundi embolismi 
60e       Embolismi iam secundi lunam si quesieris
            quarto nonas in septembri primam nasci noueris
            quam octobris in kalendas finiendo terminas. 
Inscr. De luna tertii embolismi
60f       Tertio in embolismo si scire desideras
            pridie nonarum martii natam lunam teneas
            pridie nonas aprilis hanc tricenam facias.
Inscr. De luna quarti embolismi
60g      Embolismo iam in quarto ut probare poteris
            pridie nonas decembris prima luna incipit
            finit quoque quarto nonas mensis ianuarii.
Inscr. De luna quinti embolismi
60h      Quinti lunam embolismi certam tene firmiter
            quarto nouarum nouembris primus orta renitet
            decembrisue in kalendas deficit tricesima.
Inscr. De luna sexti embolismi
60i       Embolismi lunam sexti prima sine dubio           
             quarto nonas in augusto cornu fulget rutilo
             quam explebis kalendarum pridie septembrium. 
Inscr. De luna septimi embolismi
60l       Septimo in embolismo ut nequaquam dubites
            tertio nonarum martii lunam primam computes
            tertio nonas aprilis quater dena explicit. 

Post hanc stropham, strophae quae sequuntur legitur in Pa31:
5a        Novem annos adcrescendo per solarem circulum
            per uicenos et octenos diuidendos reliquos
            inuenisse te gaudebis sic solarem circulum. 
Inscr. Quod sint? concurrentes?
42b      Circulum et hunc solarem diuide per IIII
            tandem quartam eius partem eidem adicito
            per septenos diuide concurrentes inueniuntur.  

Post hanc stropham, strophae quae sequuntur legitur in M1 (add.):
60.1    Igitur embolismorum lunam tibi prenota
            quorum primos tres subnectit sibi rite ogdoas
            quatuorque post sequentes habet sibi endecas
60.2   Primi quoque embolismi luna in ogdoade
            IIIIto nonas in decimbris primam semper incipe
            finiesque mensis iam kalendarum pridie
60.3   Embolismi iam secundi lunam si quesieris
            IIIIta nonas in septembris primam nasci noueris
            quam octobris in kalendis finiendo terminas
60.4   Tercio in embolismo si scire uolueris
            pridie nonarum marcii natam lunam teneas
            pridie nonas aprilis hanc tricenam facias
60.5   Embolismo iam in quarto ut probare poteris
            pridie nonas decimbris prima luna incipit
            finit quoque IIIIto nonas mensis ianuarii
60.6   Quinti lunam embolismi certam tene firmiter
            IIIIto nonarum nouembris primum orta renitet
            decimbrisque in kalendis deficit tricesima
60.7   Embolismi luna sexti prima sine dubio
            IIIIta nonas in augusti cornu fulget rutilo
            quam explebis kalendarum pridie septimbrium
60.8   Septimo in embolismo ut nequaquam dubites
            IIIo nonarum marcii lunam primam conputes
            IIIo nonas aprilis hanc tricenam explices
60.9   Decemnouenalis cicli firma constat racio
            ut duarum sit in eo parcium diuisio
            per annos embolismorum simulque communium


Post hanc stropham, strophae ex rhythmo Spera caeli quater senis legitur in Pc: 

Iscr.: De orologio noctis. Spera cȩli quater senis horis dum reuoluitur omnes stellȩ fixȩ cȩlo quȩ cum ea ambiunt / circa axem breuiores circulos efficiunt

Iscr.: ItemIlla igitur quȩ polo apparet uicinior inter omnes tamen eis splendor est precipuus / ipsa noctium horarum computatrix dicitur 

Iscr.: Item. Argumentum en inuentum cardini oppositum / recta linea si serues luminum intuitu / horas noctis nosse potes galli sine uocibus 

Iscr.: Item. O quam pulchrum stema tenet clauorum positio / crucis christi rote fixi hoc in horologio / in qua ipse carne pendens pro salute hominum 

Iscr.: Item. Dextra leua et profunda et quȩ tendit ad ȩthera / serua semper computatrix per distincta tempora / equinoctia designans atque solistitia 

Iscr.: Item. Ante axem siquis uolens curiosus steterit / ȩquinoctium uernale ad sinistram nouerit / cernere ad dexteram sui autumnale poterit 

Iscr.: Item. Solstitia duobus inclita temporibus ȩstiualis / qui erectus ad superna ducitur / radius ad ima mersus hyemalis dicitur 

Iscr.: Item. Solstitio peracto adest protus pusio / post quem longus alter extat et zacheus medius / scema longus et hunc sequens terciusque pusio

Iscr.: Item. Quȩ si ea sicut extant teneas memorie / stationem tibi stellȩ siquis innotauerit / horas noctis stratu cubans bene nosse poteris 


Admonicio lectoris LXIII Ny; Versi lectori Ro; Lectori Fi1P; Monitio lectoris Pa13; Admonitio Pa30; Finiuntur versi de annis domini. ammonicio lectionis Pa31; Quod iugis leccio conputatoris exibet magistrum Va9; Adomonitio lectoris Va10; Ammonitio lectoris M1PcVa11; LXI. Versi lectori Va16 

61.1 optimae Fi1 obtime LéPa31Sg5Va9Va10
61.2 adsiduitasasiduitas Ro assiditas Zü2 (assiduitas s. l. corr. Zü2 1); exibet M1PcVa9Va10
61.3 sedulae Fi1Pa13Va10 (sedulȩ Va10) 

61.1 in marg. LXI Ro; sensus semper cautus LéNyPa31Sg5Va8Zü2 sensus est percautus PRoZü1; esto om. Pa31
61.2 exhibe LéPa31RoVa8
61.3 quam Lé; priorum Zü2; patrum dicta CvPcVa16? M-A patruum dicta Fi2 dicta patrum M1McMi1Pa30Pa31Sg5Va9Va10Va11Zü1Zü2 Strecker; perscrutari Fi1 (corr. Fi12) Pa31Va8Zü2; sedulo Va8 

Sequitur initium strophae Cyclus solis in Zü2
61 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7; strophae 61 et 62 post stropha 28 ponuntur Lé
Inscr. Quod obliuiscatur qui neglegit legere M1; LXIII Ny; Ut frequenter hȩc in memoria teneantur Pa30; Quod desidia evacuet cuiusque mentem Va9; Quod ciclo obliviscatur ... Pa31; Quod cito obliuiscatur Pc; Quod cito obliviscatur quod neglegit legere Va10 

62.1 depascatdepassit Ny depasscit RoSg5
62.2 dammula CvFi2MM1Pa13Pa31Zü1
62.3 putad Va9; restad Va9 

62.1 in marg. LXII Ro; mente M memento Zü2; quoque M1McMi1Pa30Pa31PcSg5Va11Zü2 (quoquae Sg5) quoque vel cuiusque Va9; sic Zü2; depascunt Va8; topor Pa31; et torpor Sg5
62.2 labare Mc Strecker Mi1 corr. labere Mi11 labere Pa13 (vel labi corr. Pa131) labi nam Va11; sic Zü1; daminula Mc leue ante correctionem Zü2; de manu Ny
62.3 quam Lé; repletam Pa13; esset M; c+d+omputatur plena esse M1 cum putatur plena esse McMi1Pa30 Pa31PcVa10Zü1Zü2 (putatus? Va10 computator Pa31Pc) Strecker computatur esse plena Sg5Va11 (cum putator Va11); statim Va11 sic Zü1 
62 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7
Loci vetustiores
1,2. Ven. Fort., Vexilla regis, v. 11: ut nos lavaret crimine
1,3. Ven. Fort., Vexilla regis, v. 5: confixa clavis viscera.
1 Beda, DTR 47, Primo decennovenalis circuli versu temporum ordo praefigitur, quem Greci calculatores a Diocletiani principis annis observavere. Sed Dionysius venerabilis abbas Romanae urbis … paschales scribens circulos … elegit ab Incarnatione Domini nostri Jesu Christi annorum tempora prenotare.
2 Beda, DTR 49: Hoc autem argumento quota sit anno quocunque computare volueris indictio reperies: sume annos ab Incarnatione Domini quotcumque fuerit in presenti, verbi gratia DCCXXV; adde sempre tria, quia quarta indictione secundum Dionysium natus est Dominus, fiunt DCCXXVIII; haec partire per XV, quindecies quadrageni, sexcenti, quindecies octoni centumvies, remanent octo: octava est indictio. Si vero nihil remanserit, decima quinta est.
1. 2 Ven. Fort., Vexilla regis, v. 11: ut nos lavaret crimine
1. 3 Ven. Fort., Vexilla regis, v. 5: confixa clavis viscera. 
3  Beda, DTR 52: Si autem vis cognoscere per annos singulos quot sint epactae, sume annos Domini quot fuerint, utputa in praesenti octava indictione DCCXXV, hos partire per XIX: decies novines triceni DLXX, decies novines octonis cenquinquais dipondius, remanent III; hos item multiplica per XI, fiunt XXXIII, tolle XXX, remanent III. Tres sunt epactae, id est, adiectiones lunares.

4 Beda, DTR 54: Si vis nosse adiectiones solis, id est, concurrentes septimanae dies, sume annos ab incarnatione Domini quot fuerint, utputa DCCXXV per indictionem octavam, et annorum qui fuerint quartam partem semper adiice, id est, nunc CLXXXI, qui fiunt simul DCCCCVI: his adde IV, fiunt DCCCCX. Hos partire per VII, septies centeni DCC, septies tricenis CCX, et non remanet aliquid, quia VII sunt epactae solis, id est, concurrentes septimanae dies.


5 Beda, DTR 53: Quarto decennovenalis circuli tramite designantur epactae solis, id est, concurrentes septimanae dies unius semper ternos per annos, duorum autem per annum bissextile usque ad septimum numerum adiectione crescentes, … Cumque suas quaeque anni dies habeat concurrentes, hae quae in circulo adfixae concurrentes sunt, specialiter quae sit nono Calendarum Aprilium feria designant …

6 Beda, DTR 58: Ipse autem cyclus lunae si vis nosse quotum agat annum, sume annos Domini, ut puta DCCXXV, et subtrahe semper duo, remanet DCCXXIII; hoc partire per X et IX, remanet unum, primus annus est cycli lunaris. Quoties autem nihil remanet; nonus decimus est.


7 Beda, DTR 58: Et quia decennovenalis circulus communem cum lunari viam quamvis ocyor currit, si vis scire et eius quotus sia annus, sume annos Domini, ut puta DCCXXV, et unus semper adiice, fiunt DCCXXVI; hos partire per X et IX, remanent IV, quartus est annus cycli decennovenalis. Quod si nihil remanserit, ultimus est.


8 Beda, DTR 50: Sed proprie quae in circulo decennovenali annotatae sunt epactae lunam quota sit in XI Calendas Apriles, ubi paschalis est festi principium, signant, hanc praefixam sui cursus regulam semper observantes ut quoties minorem XV numerum habent, paschalem lunam praeferant; quoties autem maiorem in sequentem lunam pascha quaerendum praemonstrant. Quia nimium lunae paschalis plenitudo non aequinoctium praerire sed sicut in principio creaturarum ordinatum est, sequi potius debet, quando primum ortus est sol inchoatione diei vernum tenens aequinoctium, deinde orta est luna in inchoatione noctis autumnalis aequinoctii tenens ipsa particulam.

9-12 Beda, DTR 60: Sed et si quis has quoque argumento invenire desiderat, videat quot sint epactae lunares anni cuiuscunque computare voluerit, et siquidem XIIII aut XV sunt, XI Calendarum Aprilium vel XII Calendarum earundem die decimam quartam lunam venire cognoscat, quia nimirum XI Calendarum suprascriptarum, sicut saepe dictum est, proprius est omnium locus epactarum. Sin autem pauciores sunt epactae, dimittat eas crescere per dies usque dum quartum decimum impleant numerum, et ibi se lunam paschae decimam quartam habere non dubitet. Porro plures quindenarium numero si habuerit epactas, et has usque ad tricesimum numerum, id est, ipsius terminum mensis per dies crescere sinat, et sic a nova luna inchoans, atque usque ad decimam quartam ex ordinem percurrens, diem votis paschalibus aptum rite reperiet.


Beda, DTR, ut str. 9
Beda, DTR, ut str. 9
Beda, DTR, ut str. 9
13.1 1 Cor. 5, 7: Expurgate vetus fermentum, ut sitis nova conspersio, sicut estis azymi; etenim Pascha nostrum immolatus est Christus; Ps. Ambr., hymn. 62, 10. Cfr. Tert., de ieiun. 14, 2; Is., eccl. off., 1, 32;
13 Beda, DTR 59: Sextus saepe dicti circuli locus amplectitur lunas XIIII primi mensis, quae paschalis dominicae diem singulis annis absque omni ambiguitate demonstrent; nam quae post XIIII lunam Dominica dies occurrit, ipsa est paschalis dominicae resurrectionis dies.
61: Nam cum in Veteri Testamento tribus argumentorum indiciis paschale tempus sit observari praeceptum, videlicet ut post aequinoctium ut mense primo, …, quarta in eius observatione regula est nobis a tempore dominicae resirrectionis imposita, ut cum aequinoctium transcenso lunam primi mensis decimam quartam vespere ortum facere viderimus, non statim ad faciendum Pascha prosiliamus, sed dominicum die quo ipse Pascha, id est transitum de Marte ad vitam de corruptione ad incorruptionem de poema ad gloriam resurgendo facere dignatus est expectantes in ipso tandem congrua Paschae solennia celebramus.

14 Beda, DTR 62: Ultima saepe memorati circuli meta panduntur lunae Dominici paschae propter variantem eiusdem Dominici occursum septem dierum ambitu inclusae, id est, a decimo quinto usque ad vigesimum primum.


15. 2 Num. 9, 2; 2 Par. 35, 11. 19; Hier., Ier., 6, 31, 8; Com. Virc., 54, 84: est enim phase id est transitus Domini
15 Beda, DTR 63: …iuxta legis scriptutam alia paschae, alia solennitas est azymorum. … sequentes vero dies septem, … azymorum proprie vocantur.

16 Beda, DTR 45: ...communes quidem annos, id est, CCCLIV dierum XII, … 


17 Beda, DTR 50: ...inde epactae Graeco vocabulo, id est, adiectiones dictae, quod per annos singulos XI dierum, ut diximus, accumulentur augmento.


18 Beda, DTR 45: … embolismus autem, id est, CCCLXXXIV dierum, continens VII.


19 Beda, DTR 46: Est et alia praefati circuli divisio, qua in ogdoadem et hendecadem, id est, in VIII et XI, distinguitur annos, … quia antiquis visum est VIII annos solares totidem lunaribus annis dierum numero aequari.


20 Beda, DTR 57: Potest qui vult a cyclo lunari facere argumentum, ad inveniendum quota sit luna Calendarum januarium. Sume enim cyclum lunae quemlibet, ut puta quintum, multiplica per XI, fiunt LX; adde unum semper regularem, fiunt LVI; partire per XXX, remanent XXVI: vigesima sexta est luna in cal. Jan, anno quinto cycli lunaris.


21 Beda, DTR 57: Tantum memor est, septimo decimo, octavo decimo, et nono decimo cycli memorati anno non unum, ut reliquis, sed duos adiicere regulares, et lunam Cal. Jan. sine errore reperies.


22-27 Beda 22: Si ergo vis scire hoc vel illo die quota sit luna, computa dies a principio mensis Januarii usque in diem de quo inquiris, et cum scieris, adde aetatem lunae quae fuit in Calendis Januariis; partire omnia per LIX, et si amplius XXX remanserint, tolle triginta, et quod superest ipsa est luna diei quam quaeris. Item si vis scire hoc vel illo die quota sit feria, computa dies a Calendis Januariis usque in diem de quo inquiris; et cum noveris, adde feriam quae fuit die Calendarum Januariarum; et si bissesxtilis annus est, etiam bissexti diem postquam transierit augmentare memento: partire omnia per septem, et quod remanet diem tibi septimanae quae sit ubicumque quaeris ostendet. Quod ita solum sine labore currit argumentum, si numerum mensium singulorum per Calendas, Nonas et Idus memoriter decantare consuescat.


Beda, DTR, ut str. 22


Beda, DTR, ut str. 22


Beda, DTR, ut str. 22


Beda, DTR, ut str. 22


Beda, DTR, ut str. 22


28-34 Beda, DTR 20: Sunt autem anni tres circuli decennovenalis, in quibus idem argumentum stabilitatem sui tenori conservare nequeat: octavus videlicet, undecimus, et nonus decimus, cui causam notandi varia facir ac dispersa per annum embolismorum insertio. Siquidem anno octavo luna Calendarum Maiarum iuxta rationem quidem argumenti XXVIII computatur, sed propter embolismum, qui in Martio mense inseritur, XXVII probatur existere. Item in Calendas Julias iuxta argumentum XXX fieri potuit luna, sed propter adiectionem diei quem superfluitas embolismi attulerat, fit XXIX. Item anno XI, quia luna embolismi pridie Nonas Decembres accenditur, facit lunam in Calendas Martias vigesimam esse et octavam, cum hanc ratio argumenti XXIX tunc existere doceat. Item anno XIX, quia luna embolismi tertio die Nonarum Martiarum incipit, cogit lunam in Calendas Maias XXVIII computari cum XXIX secundum argumenti calculationem canatur, quo etiam anno ratio saltus lunaris, de quo in sequentibus dicemus, fidem eiusdem argumenti impugnat.


Beda, DTR, ut str. 28
Beda, DTR, ut str. 28
Beda, DTR, ut str. 28
Beda, DTR, ut str. 28
Beda, DTR, ut str. 28
Beda, DTR, ut str. 28

35 Beda, DTR 42: Porro Aegiptii, in quorum sententiam catholica nunc consentit Ecclesia, eamdem mutationem primo anno decennovenalis adfigunt, facientes epactas lunae annuas, quarum locus est in XI Calendas Aprilis, de octava decima in nullam facere saltum


36 Beda, DTR 42: ... cuncta huiusmodi crementa vel detrimenta solis et lunae... Propter quod idem ultimus epactas, id est, adiectiones lunares XVIII tunc retinens, primo anno non XI, ut in caeteris annis fieri solet, sed XII dies accommodat. Et quia XXX dierum fine volvuntur, nulla epacta in principio ipsius cycli ponuntur.


Beda, DTR ut str. 36


Beda, DTR 42: Huius autem velocitatis et, ut ita dicam, anticipationis, tametsi ordo non facile patet, mensura nequaquam latet. Constat enim quia diminutio illa atque ablatio diei unius...


39 Beda, DTR 54: Si ergo vis scire quando bissextus dies sit, sume annos Domini DCCXXV, partire hos per IV, et si nil remanserit bissextus est…


40-42 Beda, DTR 38: ...ita e contrario bissextum non alia causa quam tarditas solaris cursus generat. … Bissextus igitur pro quadrantis ratione per quadriennium conficitur. Quadrantem namque solent appellare quartam partem cuiuslibet rei, verbi gratia, pecuniae, temporis, loci, et ideo quarta pars diei, qui XXIV horis cum sua nocte completur, id est, horae VI quadrans consuete vocatur. Quadrantis autem huiusce per quadriennium in diem integrum colligendi, et in loco suo intercalandi haec est ratio, quia sol annuum coeli ambitum,id est, XII signa circuli zodiaci notissima, non in CCCLXV diebus, sed superadditis VI horis adimplere cognoscitur.


Beda, DTR 38, ut str. 40
Beda, DTR 38, ut str. 40

43-46 Beda, DTR, 30 De aequinoctiis et solstitiis: ...hoc aequinoctium duodecimo Calendarum Aprilium diei veraciter adscribendum, sicut non solum auctoritate paterna, sed et horologica consideratione docemur.


43-46 Beda, DTR, 30 De aequinoctiis et solstitiis: De aequinoctiis, quod octavo Calendarum Aprilium, et octavo Calendarum Octobrium, et de solstitiis, quod octavo Calendarum Iuliarum, et octavo Calendarum Ianuariarum die sint notanda


43-46 Beda, DTR, 30 De aequinoctiis et solstitiis. Ut str. 45


46 De computi ratione liber (PL 90 0591D): Si cui sane quod de signifero et coeli ambitu paucis diximus, forte habentur incognita, huic vulgari et fortassis compendiosiori et manifestiori ratione satisfacere curavimus, ut qui coeli signis pueri in schola non didicit, saltem horologii lineis in terra quae necessaria quaerit apprehendat


47-50 Beda, DTR 35 De quatuor temporibus, elementis, humoribus....Hyemem VII Id. Novemb., ver VII Id. Februa., aestatem VII Id. Maii, Antummum VII Id. Augusti inchoare decernunt, hiemis videlicet et aestatis initia, vespertino vel matutino Vergiliarum ortu occasuque signantes. Item veris et autumni, cum Pleiades media fere die vel nocte oriuntur et occidunt, ponentes ingressum...


Beda, DTR 35ut str. 47

Nonae Aprilis norunt quinos, 9v: Septenas Idus septus elegunt


Beda, DTR 35ut str. 47
Beda, DTR 35, ut str. 47

57 Beda, DTR 17: Luna quotidie quatuor punctis, sive crescens a sole longius abit, seu decrescens soli vicinior quam pridie fuerat redditur; singula autem signa decem punctos habent, id est, duas horas, sicut et superius admonuimus; quinque puncti horam faciunt.

57-59 Beda, DTR 24: Tradunt quoque argumentum veteres quo luna cuiusque aetatis quot horis luceat exploretur, quia enim prima luna, inquiunt, quatuor punctos lucet, adiicitur hic numerus a secunda luna quotidie usque ad plenilunium, detrahiturque dehinc paribus spatiis in diminutionem. Et ideo si nosse vis luna secunda quot horas luceat, multiplica per quatuor duo, fiunt octo; partire per quinque, quia quinque puncti horam faciunt; quinquies asse quinquis, et remanent tres; horam ergo et tres punctos lucet luna secunda.


Beda, DTR 24 ut str. 57
Beda, DTR 24 ut str. 57

Beda, DTR 24: Et quidem hoc argumentum tempore aequinoctiali legitima fixum statione perlabitur; verum longissimis in bruma noctibus, vel item aestate brevissimis, quarum alias duodecim horarum spatium longe transcendere, alias nequaquam ad hoc pertingere posse constat, qua ratione lunam duodecim horas lucere credamus, nisi forte putamus non aequinoctiales horas intelligendas, sed singulas quasque noctes pro suae mensura longitudinis, aut brevitatis in duodecim particulas, quas horas vocitemus, aequa distributione findendas.


62.2 sal. 124 (123), 7: anima nostra quasi avis erepta est de laqueo venantium laqueus contritus est et nos liberati sumus; prov. 6, 4-6: nec dormitent palpebrae tuae/eruere quasi dammula de manu et quasi avis de insidiis aucupis/vade; Ambr., hex., 6, 8, 48: ut effugias sicut dammula de retibus et sicut avis de laqueo; Rufin., orig. in psalm., 36; hom., 4, 3; in cant., 3; Isid., etym. 12.1: Dammula vocata, quod de manu effugiat: timidum animal et inbelle; Beda, Allegorica expositio in Parabolas Salomonis, 6: Ne dederis somnum oculis tuis, etc. Somnum dat oculis, qui subditorum curam omnino negligit; dormitat autem qui quidem reprehensibilia eorum gesta cognoscit, sed haec, propter mentis taedium, digna invectione non corrigit. - Eruere quasi damula de manu, etc. Velut damula de manu captantis quaerit evadere, tantum nitere ut, auditore tuo salubriter instituto, ipse a sponsione vitae eius liber reddaris.
Loci coaevi
12. 3 rh. 111 Strecker, v. 9: dies fuerit Nisani, ibi erit terminus; ibidem, v. 12 e 14; rh. 114 Strecker, 17, 2: quo lunaris terminus porrigitur; rh. De concordia mensuum, v. 33, paschale terminum (MGH serie Poetae latini aevi carolini vol. VI/1, pp. 203-207)
13. 1 rh. 112 Strecker, vv. 4-5: dies paschae Ebreorum computa, dum venias/ad nostrum pascha...; ibidem, v. 8: quodsi nostrum pascha in Adar erit et ascenderit.
13. 3 Opus excerptum IX, 259: sed dominicum diem
14.1 Cfr. Rhythmus de etate lunae die pascali: Luna paschae variatur in septimo numero (Cordoliani 1960, p. 194)
26.1 rh. 114 Strecker, 22, 1-2: ... ducenteno numero/triginta et quinque ducto eorundem cumulo; ibidem 24, 1-2: qui si fiant quater ducti, efficiunt cumulum/momentorum nongentorum quadraginta numerum
Loci seriores
39 Help., 28: Annis enim Domini quotquot fuerit, nullo vel detracto, per IV divisis, quot remanserint, totus est annos a bissexto, si nihil remanserit, bissextus est
40 Help., 28: Annis enim Domini quotquot fuerit, nullo vel detracto, per IV divisis, quot remanserint, totus est annos a bissexto, si nihil remanserit, bissextus est