De annis Domini Fi1Va16; De
annis Domini P; Ad annos d(omi)ni reperiendos Va10: prologus Pc
1.1
presȩnti L
prȩsenti LéM
presenti Mi1Lo5Pa30PcNy
1.2
tolenda Va16Va10
1.2
mundo M1;
ex quo mundi miserator Lé;
attollenda M;
quando
mundo miseratus ad tollenda (
tolenda Va7)
crimina DiLo5Va7 1.3
natura Ba;
natus homo hic processit cum humano corpore Lé
natus homo hic processit cum humana viscera DiLo5Va7;
hinc Mi1
In margine stropha quae sequitur legitur in Cv1:
Ordines indiccionum extende per XII
et extensis his appone ad quaternum numerum
his indictio ad lunaris annos monstrat Domini.
Similiter in Bar:
Ordines indictionum diuide per IV
presens anni apponatur indictio ibidem.
Ipsis autem regulares adire VII uel abice.
Similiter in M1:
[[Ordines indicionum diuide per quindecim
his autem regulares adice XIIcim
presentis anni apponatur
ibidem indicio]] Similiter in Ny:
Inscr
. Ad inueniendum anni ab incarnatione domini II
Ordines indicionum diuide per XV
ipsis autem regulares adice XII
presens anni apponatur indicio ibidem
In Pc strophae hunc ordinem sequuntur: 42c, 42d/Ia, alia, 42e
Inscr. Quot ordines indictionum tenendi sint
Calculum qui lector scire studes mente strenua
ordines indictionum alta stent memoria
qué si absint annos christi amittes ignauia
Inscr. Quid faciendum sit de ipsis ordinibus
Ordines indictionum extende per quinde[cim?]
ipsis autem? regulares adice duodecim
praesentis anni apponatur indictio ibidem
Inscr. De eadem re
Cautus esto semper lector ut in finem numeri
ordinem unum relinquas quodque super creverat
annos quoque quos querebas tunc rito repperies
Inscr. Item
Hoc peracto annos christi facili industria
inuentos annuntiabis aliis quibus erit inscia
per quod magna erit tibi gratia
In Va11 strophae multae
rhythmum
Anni Domini praecedunt, secundum hunc ordinem: 42, 39, 40, 4, 60a, 42a, 42b, 3, Ia, 2. Ibi Str. 60a,
42a, 42b, I (extravagantes) transcribimus.
60a
Inscr:
Ad inveniendum circulum solis
Ciclo solis quotus extat si scire volueris,
regulares VIIII adde semper annis domini,
per vicenos et octonos divisos reperies.
42a
Inscr:
Item alium
Octo annos subtrahendo pro solari circulo,
per vicenos et octonos dividendo reliquos,
invenisse te gaudebis hoc solarem circulum.
42b
Inscr.:
Item ad inveniendam concurrentem
Circulum et hoc solarem divide per IIIIor
tandem eius quartam partem eidem addicito,
per septenos dividendo concurrentem noscito.
Ia
Inscr:
Ad annos domini inveniendos
Ordines inditionum extende per XV,
ipsis autem <regulares> addice XIIcim
presentem inditionem? iunge qualis fuerit
Sequitur in Va11 stropha similis illi in Ba et in PL transcripta:
Inscr. Item ad inditionem inveniendam.
Quarta est inditione natus christus dominus,
ideo tres apponuntur pro inditionibus
et XIIcim christi de annorum numero.Inscr. BaVa6Va9Va11;
Ad indictionem (indiccionem Va9 inditionem Va11)
inveniendam BaM1Va6Va9Va10Va11; II. De indictione Fi1Va16; De
indictionibus LéDi; De indictionibus inveniendis Lo5; De
indictione Mi1PPa13; Ad inditione inveniendum III Ny; Ad
indictiones inveniendas Pa30P31 (Pa31 tratta il titolo come parte del
verso); Ad inveniendam indictionem Pc; De indicione Ro; De indictionis Va7; Pro indictione Va8
2.1 adpone Fi1Pa13Va8Va16 apone Ro; indicionibus NyRo
indiccionibus Va9
2.1
annos Fi2MSg5Va9Pa31
Christi annos Lé (
annis corr. Lé1)
anni Va6;
2.2
regularis Va6
regularibus Zü2 (
regulares corr.
in marg. Zü21);
adire Bar
ac partire Pa31
2.3 quid
BarCvFi1Fi2MMi1PPa13Pa31Va6Va8Va9Va10Va16 qui Lo5McRoSg5; eis Va8
quot sint eius numero Lé qui si tene numerus Va7
In Va11 haec stropha rhythmum Anni Domini praecedit
Ante hanc stropham, stropha quae sequitur legitur in Zü2:
A principio sunt anni usque partum virginis
quinque milia et ducenti, ex his VII subtrahe;
per XV denos nam partiti tres ex ipsis remanent.
Post hanc stropham quattuor strophas quae sequuntur e codicibus Ba (k, 42b,
42c) et Mc (42b, 42c, 42d) Strecker inseruit (strophae 42b, 42c, 42d post
stropham 42 in Mc leguntur):
k Quarta est indictione natus Christus
dominus,
ideo tre apponuntur pro indictionibus
de denis duobus Christi de annorum numero.
42b Calculum qui lector scire studes mente strenua,
ordines indictionum alta stent memoria;
quae si absint, annos Christi amittes ignavia.
42c Ordines indictionum divide per quindici,
ipsis autem regulares adice duodecim,
praesens anni apponatur ibidem indictio.
42d Hoc peracto annos Christi facile industria
inventos adnuntiabis aliis, inscitia
quibus erit propter quod tibi magna erit gloria.
Strophae 42a-42b etiam in Fi1 (ante
Anni Domini), Ny, My1, Pa30, Va9
et Va11 sunt; 42b et in Pa31. K et in Va11. Strophae 42c-42d (et 42e) etiam in
Mi1. Sed in omni codice positio eorum differt.
Post hanc stropham 2, stropha quae sequitur legitur in Lé:
Inscr
. De ciclo solari
Anni Christi prius deme decemnovenalis (deme tolle in marg.)
hos divide per XXVIII equatum numero
absque dubio probabis iam solarem circulum.Inscr.
Ad epactas lunae inveniendas BaPa30Va9; III. De epactis
lunaribus Fi1Va16 De epactis lunaribus IIII Ny; Ad epactam
deperiendam Lé; De epactis lunaribus Lo5RoPPa13 (aepactis PPa13);
De epacta Mi1; Epactas lunares inveniendas Va6Pa31; Ad inveniendas epactas lunȩ Pc;
De epactis (aepactis M1) lune (lunȩ M1) M1DiVa7; Pro aepactis Va8; Ad aepactas lunares inveniendas Va10;
Ad inveniendam epactam Va11
3.3 parciendo CvMM1Mi1Pa13Pa31RoVa8Va9Va11Zü2; ȩpactas
Fi1Va8 aepactas M1PPa13RoSg5Va10; reperies Fi2MPa31Va6Va7Va9Va10Zü2
3.1
nonenos Fi2
3.2
ut Lo5;
quod BaBarLo5M1Mi1NyPa13Pa30Pa31RoVa6Va8Va10Zü1Zü2 Strecker
quid
CvDiFi2MVa7
quos Va9;
hic Fi2M;
superhabundat BaCvFi2MM1Mi1NyPa13PcVa6Va10Zü1 Strecker
superhabundet
DiLo5Va7;
moltiplica Lé
extente P;
undecimum Lé
3.3 et
per Va8; ȩpacta Lé etpactas Va9 epactam Mi1Va11 epacta
NyZü2; repperires Ba
Strophae 3-7 vario ordine in Lé Zü2 legitur.
Stropha 3 f. 52v, praeterea etiam f. 85v exarata est Zü2; In Va11
haec stropha rhythmum
praecedit.
Post hanc stropham stropham quae sequitur e codice Ba Strecker inseruit:
Decennovenalem paschae unum tantum subtrahe,
per undenos ampliabis, per triginta divide
epactam ipsius anni protinus invenies.
Sequitur in Va11 stropha similis illi in Ba et in PL transcripta:
Inscr.
Ad annos domini inveniendos
Ordines inditionum extende per XV
ipsis autem addice XII
presentem inditionem iunge qualis fuerint.
Sequitur in Bar
(at ordo in Bar est: 3, 42a, 42b, 7, 4) et in Ny stropha similis ipsi in Ba, PL
transcripta, sed in istis post str. 4 ponitur.
Inscr. in Bar
Item alium; in Ny
De solari circulo V
Octo annos subtrahendo pro solari circulo
per uicenos et octonos (octenos Ny) diuidendo reliquos
inuenisse te gaudebis sic (hoc Ba et PL) solarem circulum
Sequitur in
Ny et in Bar (at ordo in Bar est: 3, 42a, 42b, 7, 4) stropha similis ipsi in
Va11 transcripta (etiam in Ba et in PL, sed versus finalis differt:
Per
septenos dividendo, concurrens invenitur), sed in isto post str. 4 ponitur.
Inscr. in Ny
De epactis solis VI
Circulum et hunc solarem diuide per IIII
(X Ny) tandem IIIIta eius partem eidem adicito
per septenos diuidendo concurrens inuenitur Inscr.
Ad solis epactas inveniendas BaM1Pa30Pa31
Va6 (BaM1 epactas solis); IIII. De aepactis
(epactis Va16)
solis Fi1Va16
; De epactis solis DiLéPPa13RoVa7 (aepactis PPa13; quotus
sit concurrens nunc quoque anno in marg. Lé); De epactis
solaribus Lo5; De epacta [item] Mi1; De eadem re VII
Ny; De inueniendis ȩpactis solis Pc;
Pro concurrentibus Va8; Ad inveniendas solis epactas Va9; Ad inveniendas solares
aepactas Va10;
Ad inveniendam epactam Va11.
4.1
ȩpactis Fi1LéVa8
aepactis M1PPa13Va10Va16;
4.2 apone LéRo adpone Fi1P (appone corr.
P1) Pa13Va16
; que CvFi1Fi2Pa31RoVa9
quȩ MMcNyPPa13PcVa6Va8Zü1
4.1
epactas CvM
epacta Fi2Pa30Pa31Va6
nanque MVa6
autem Zü1;
summe Fi2LéM1Mi1PVa9Va10Zü2
4.2
quarta Fi2MNyRoVa8Zü2;
qui BaBarLéM1Mi1Sg5Va10Va11Zü2
qua
Di Lo5Va7;
fuerint BaBarLéPa31Va6Zü2
fuerant
Ny
4.3 canones que Lé; quartos Va11 quattuor Pc (quatuor) Zü1 adde
quater BaSg5 Strecker quater addes DiLo5
Pa13 quarter addes Va7; et per septem Va11; divides
DiLo5
Va7
In
Va11 haec stropha rhythmum
Anni Domini praecedit
Post hanc stropham stropha quae sequitur legitur in Zü2:
Si vis scire
unde procedunt regulares IIII commune annum apprehende et per VII divide et
divisione facta ilico reperies.
Sequitur in Va11 stropha similis ipsi in Zü2 et MGH transcripta:
Inscr.
Ad inveniendum circulum solis
Ciclo solis quotus extat si scire volueris
regulares VIIII. adde semper annis domini
per vicenos et octonos divisos reperies.
Sequitur
stropha in Va11 (etiam in Ba et in PL, sed versus finalis differt) similis ipsi
in Bar et Ny transcripta, at in istis post str. 3 ponitur.
Inscr. in Va11
item ad inveniendam concurrentem.
Circulum et hoc solarem divide per IIII
tandem eius quartam partem eidem addicito
per septenos dividendo concurrentem noscito.Inscr.
Item ut supra Ba; De eadem re (VIII) Fi1M1Mi1NyPPa13Pa30Pa31RoVa6Va7Va10
; De concurrentium loco Lé; Unde supra Pc; Item Va8Va11; Item de ipsis DiLo5; V. De eadem re Va16
5.1
aprelium Va7Va9
apriliun Va10
5.2 constad Va9 concurrencium Va9Pa31
5.1 tene autem BaMi1
tenente Va8; semper nono Bar; nonas Pa30Va9Va16
; emper P s s. l. add. P1; kalendarum LéMcPa30
Sg5 kl P as s. l. add. P1 kalendis Pc, kalendas semper Va6
5.2
feria qua Fi1DiPPa13Pa30PcVa8Va16Zü2
feria que BaLéMRoSg5
feriam quam Mc
feriam qui Mi1
feria quae Di (
quȩ) Lo5NyVa7
fieri aqua Fi2
in feria quae Va6Va9 (
que Va9)
infra que Pa31;
feriam quae Cv Strecker
vel qua s. l. add. Cv1
feriam que Bar;
esset Va8;
constat esse Lo5
5.3 concordare hos probabis ipsi apto numero CvFi12Fi2M (supra ras. Fi12) M-A Rob. concordare os probabit ipsi acto numero Va8; in quibus diebus Bar; supernum Ny septenarium Zü1; 5.3 om. Pa31
Stropham om. Zü2
Post hanc stropham duas strophas quae sequuntur e codice Ba Strecker inseruit. Haec strophae etiam in Pc, M1 et in Mc (post stropham 42) variis lectionibus leguntur:
Inscr. in Pc:
De inueniendo solari ciclo; in M1
Item de circulo solisa Octo annos subtrahendo pro solari circulo (
Decemnouem
annis trahe de M1)
per vicenos et octonos reliquos diviseris (
dividendo reliquos M1Pc)
:
invenisse te gaudebis sic solarem circulum.
Inscr. in Pc:
per inuentum ciclum qualiter inuenienda sit; in M1
Item
de concurrentibus
b Circulum et hunc solarem divide per quattuor,
tandem quartam eius partem eidem adicito,
per septenos dividendo concurrens invenitur.
Post stropham 5, similiter in Sg5 haec stropha legitur:
Novem annos addendo super annos domini pro solari circulo
per viceno et octogenos dividendo per modum
invenisse te gaudebis sic solaris circulum.
Post hanc stropham, in Pa13 haec stropha legitur:
Inscr. De cyclo solari
Phoebi cyclus nosce lector si ab annis domini
decem et novem tuleris quotquot tunc remanserint
per viginti octo legas quod vacat sit numerus.
Post hanc stropham, in Pa31 haec stropha legitur:
Inscr. Ad ciclum solis
Cyclus solis quotus extat si scire desideras
regulares novem adde supradscripto numero
per vicenos et octenos divisus repperiesInscr.
Ad cyclum (ciclum Va9) lunae
inveniendum BaVa9; De inveniendo cyclo lunae CvPc; V. De cyclo
lunari (VIIII Ny) Fi1LéPa13 (ciclo) DiLo5Ny
; Ad ciclum lunarem M1; De cyclo lune P; Ad cyclum lunarem inveniendum Pa30Va10;
De cyclus (ciclus Ro) lune
Mi1
Ro; Ad ciclum lunaris Pa31; Ad cyclum
(ciclum Va11) lunae Va6Va11; Cyclo lunari Va7; Pro
cyclo lunari Va8; VI. De cyclo lunari Va16
6.1 Ciclus DiLo5McM1Mi1Pc
Va9Va11Zü1; lune
BarFi2LéLo5
McRoVa9Va10 lunȩ DiCvFi1MNyPPa31PcSg5Va6Va8Va11Zü1Zü2Va16
lunae Pa13Va7; estat Zü2
6.3 reperitur BarFi2MSg5Va9Va11Zü2
6.1
si om. Bar
6.2
duo DiMPRoVa8Va10;
annos
semper BaBar Strecker
tantum semper Lé
sȩpe annos
DiVa7 (
sepe) Lo5
semper
tantum Va8;
eruhȩ Lé
deme om. Pc;
supremo Ba Strecker
de super
Di
prȩdicto Lé
6.3 atque PcRo atque simul Zü2 +atque+ \simul/
Va16
; divisis Mc diuis+us+is Bar divisos
Pa30Pc; repperies Pa30Pa31
Post hanc stropham stropha quae
sequitur legitur in Zü2:
Cyclus solis quotus extat si scire volueris
regulars adde VIIII suprascripto numero
per vigenos et octenos divisus reperitur.
Inscr.
De decennouenali cyclo Bar; De ciclo decen ultimo Di; VI. De cyclo decennovenali
Fi1LéLo5 (ciclo LéLo5); De ciclum
decemnovenalem? Mi1;
De cyclo decennovenali
ultimo (X Ny) NyPPa13; Ad cyclum (ciclum M1) decennovenalem (decemnouenalem M1) repperiendum M1Pa30; De ciclo decemnovennalis repperi Pa31; Ad invenveniendum decem novenalem ciclum Pc; De cyclo decemnovenalis ultimo Ro; De cyclo
decemnovenali Va6; De cuclo decemnovenali ultimo Va7; Pro cyclo
XIIIInali Va8; De ciclo decemnovenali requirendum Va9; Ad cyclum
decemnovenalem Va10;
Ad ciclum XVIIIInalem Va11; VII. De cyclo XVIIII Va16
7.1
adideris Bar
7.3
reperies PVa9Va10Va11Zü2
7.1 annos CvM annus Lo5
Sg5; unus tantum Sg5 unum annum Zü1; adieceris
DiLo5
7.2
simul \
atque/ Di;
post lacunam
quos diviseris legitur in
Lé
reliquos diviseris
DiLo5Va7 add Mi11
equaliter diviseris Pc
7.3 decennovenalis DiLo5; cilum Lo5;
novenalis cyclus ultimus reperitur Bar; legalem invenies CvFi12Fi2M (supra ras. Fi12) M-A, Rob. idest
ultimum s. l. add. Cv1 (aliter legalem in
marg. add. P1) post lacunam repperies legitur
in Lé legalem repperies Sg5
In Bar haec str. ante IV posita est
Inscr.
De loco epactarum BaVa8 (aepactarum Va8); VII. De epactarum loco et XIIIIa luna
pasche (XI Ny) Fi1Ny; De epacta XXIma Lé; de epactarum
loco et XIIII pacȩ Mi1;
Epactarum loco et XIIII luna paschae P; De aepactarum loco et quarta decima luna paschale Pa13; Item de ȩpactis lunȩ Pc;
De
epactarum loco et quarta decima luna pascalis Ro; De epactarum loco Pa30Pa31Va6Va9
Va10 (aepactarum Va10); De epactarum loco et
XIIII (XII Di) luna DiLo5
Va7; De epacte Va11; VIII. De epactarum locum et XIIIIa luna
paschȩ Va16
8.1
aepactarum CvM1Va6Va8Va10;
comodus
BarVa9
8.2
umdecimo Va8;
aprȩlium
Va8
aprelium Va9
8.3 ȩpacta Va6 aepacta Va10; coequantur Fi2RoVa8 coȩquantur
CvFi1MMcVa9Va11 quoequantur Mi1
coequatur Pc
quoȩquantur Va6
8.1
patat? Va10;
commodius
Pa31
commodi Va6 (
commodus corr. Va61)
commolus
Va10
8.2
in
undeno kalendarum BarCvM1McMi1NyPa31Sg5Va6Va10Zü2;
kalendarum Pa30Pc
8.3 lune Va9; epacta M1P corr. epactis P1 epacte BarFi1 corr. epactis Fi11a; coaequatur
BaPPcZü2 Strecker coȩquatur Pa13 quo equatur (ȩquatur
Ny) NyPa31Sg5 coequatur BarM1Pa30
Va10Va11Zü1; loco sagax calculator fixam tenet regulam add Mi11
8 stropham om. DiLéLo5Va7
strophae quae sequuntur legitur in DiLéLo5Va7. M1 habet 8a post str. 7:
Inscr. in DiLo5Va7
De epactarum (pactarum Di
) loco et XIIII (XII Di
) luna; in M1
De ȩpactarum loco
a
Item sane terna quina aepacta (epacta DiLo5
) si fuerit
duodenarum kalendarum mensis de qua (quo Lé
) diximus
regulariter tenebis lunam XIIIImam (quartadecimam Lo5M1
).
Inscr.
De epactarum loco Lé
b
Proprius est enim locus aepactarum (epactarum Lo5
)
sedule
in undecimo kalendarum positus aprilium (aprelium Va7
)
in quo sagax calculator (calcularum DiLo5Va7
) fixam tenet regulam.
Inscr.
Item de quatuordecim epactis Ba; De XIIIIma aepacta Fi1Pa13; De epacta XIIII Mi1Pc; De
XIIII epacta M1PPa30
Va9; De XIIIma epacta Ro; De XIIIIa
epacta Va6; Inde Va8; De quartadecima aepacta Va10;
Item de epacta Va11; VIIII. De XIIIIma ȩpacta Va16
9.2
aprelium Va8Va9
9.3 sanciitum Bar
9.1 in marg. VIIII
Ro; quartadecima epacta BaBarCvM1McMi1NyPa30
Pa31Va6Va8Va9Va10Zü1Zü2 (ȩpacta CvMcVa6 aepacta
Va8Va10) Strecker quartȩ decimȩ épactȩ Pc
quarta decima Sg5Va11 (quarta Xa
Va11); cum tenetur in McMi11Pa30
Va6Va11Zü2 cum tenetur BaBarCvSg5Va10 Strecker cum tenentur Pc continetur
Zü1Mi1 cuntenetur Pa31
9.2
XIIII P
mam s.
l. add. P1
quartam decimam BaCvM1McMi1Pa13Pa30Sg5Va10Zü1 Strecker (
X) Bar
quarta
decima Fi2MVa6Va8Va9
quarto decimo Zü2;
in undeno Bar
undene Fi2M;
undenis kalendis aprilibus Pa30;
kalendarum McMi1Pa31PcSg5Va6
9.3 computari Mc; luna RoFi2MVa6Va8 lunam om. Va9;
legem Sg5Zü2; sancitum BaBarCvFi1Fi2MMcMi1PPa13Pa30Pa31Sg5Va6Va8Va11Va16Zü1Zü2
sanccio Ro an scitum Va9 sanctitum M1NyVa10 sanctita Pc; invenisse te gratulare lunam sine dubio
add. Mi11 9 stropham om. DiLéLo5Va7
Post stropham 10 ponitur in Mi1
In Lé legitur:
Inscr.
De
XIIIIma ȩpacta
Quarta deca certe epacta si fuerit
XIIIIma In deno kalendas aprilium
Inuenisse gratularis lunam sine dubio.Inscr.
Quando epactae crescunt Ba; De epacta quintadecima Fi1Mi1P (XV Mi1P); Alia de epacta
XV Ny; De aepacta XmaVta Pa13; De XVa epacta M1Ro; De XXa
epacta Va6; Ibi Va8; De XV epacta Pa30
Pa31Va9Va11 (quinta Xa Va11); De XVma Pc; X. De quinta decima epacta Va10Va16
(aepacta Va10)
10.1 ȩpacte CvVa6 epacte
BarFi2Va9 epactȩ Fi1MM1McMi1NySg5Zü1Zü2 ȩpactȩ PPcVa8Va16
aepacte Pa13Va10 (aepactae Va10); hecrescunt
Bar excresscunt Mi1
10.2 aprȩlium Va8 aprelium Va9
10.1
epacta Va11;
accrescunt
CvFi2MNyZü2 (
adcrescunt NyZü2)
crescunt BaVa8
excrescit
Va11
10.2
duodenarium Pa30Pa31Va6
duodenario Va11;
kalendarumque
Ba;
isdemque CvFi2M
itemque
BaM1McPcSg5Va9Va10Va11Zü1 Strecker M-A
aprilium itemque Bar
10.3 XIIIIam Fi1Zü1 M-A Rob. XIIIImam P quartam
decimam BaCvFi2MMi1Pa13Pa31RoSg5Va6Va10Va16
Zü2 Strecker (X) Bar quarta decima Mc XIIII\ta/ Pa30
Xmam IIIItam Va9; luna Pa30RoVa8
10 stropham om. DiLéLo5Va7
Inscr.
(XI. Va16)
De pautioribus epactis BaFi1LéMi1Va16
; De paucioribus epactis (XIIII Ny) BarNyM1PPcPa13Pa30RoVa6Va9Va10
(aepactis M1Pa13Va10
); Quo tempore sit? pascha . De pautioribus epactis Pa31item
DiVa7; Hinc Va8; De pluribus epactis Va11.
11.1
epactis Ba
ȩpactis
Va8Va10 (
aepactis Va10)
epacte Fi2
epactȩ M;
observare
Ro;
vero tamen aepacte si fuerint Lé
quarter deca certum tene epacta
si fuerit Va7
11.2
decimam quartam BaVa9 (
Xmam
IIIItam Va9)
quarta decima MMcPa31Va6Va11 (
XIIIIa)
XIIIam
Zü1 M-A
a XIIII Zü2;
crescere sine per dies usque XIIIImam
DiLéLo5Pa13Va7 (
quartam decimam LéPa13)
11.3 erat Ro; qua Lé quem Ny; epacta Va9; legitimam
Va8 legitimȩ Va10
Str. om. Pa30
Ordines indictionum sunt LXVII anni
Domini MXXVII VII kalendas aprilium erat tunc pasca in marg.
sup. add. P1
Str. in DiLéVa7 et in Mi11
diversae sunt in prima linea.
Lé:
Pautjores uero tamen
èpacte si fuerint
Mi11:
Pauciores tamen
espacte si fuerint
DiLo5PVa7
: Quater deca certum tene epacta si fueritInscr.
(XII. Va16)
De pluribus epactis (XV Ny) BaDiFi1Lo5M1Mi1NyPPa13Pa31RoVa6Va7Va9Va10Va16
(aepactis M1PPa13Va10
); De maioribus epacta
Lé; De plusioribus epactis Pc; Hinc Va8; De paucioribus epactis Va11.
12.2 trecenarium LéPPcVa7Va16
trigenarium M1Va6Va10Zü1
12.3 incoando Va8Va9Zü2; pascale RoSg5
12.1 dicantur CaPa30
ducuntur CvPc; quinderium Va10
12.2
ascendit Va11;
usque
ad Sg5;
tricenario Ro
tricenari+o+\um/ Ny;
crescere per
dies sine usque trecenarium (
tricenarium Lo5) DiLéLo5Va7
12.3 ad Va10; nona Pa31 nona incohanda Pa30;
paschalem BaDiCvFi2LéLo5MMcMi1PPa13PcVa7Va10Va11Va16
Zü1ü2 Strecker, M-A
(pascalem McPcVa11); venies DiLéLo5
Va7
In Bar maior pars non legiturInscr.
Regula prima mensis Ba; De die dominico DiVa7; De die dominico pasche CvLo5
Mi1PPa13Ro (paschae Mi1P paschȩ Lo5
Pa13); VIII. De die dominico paschae Fi; De die novissimo
Pasche Lé; De dominica paschae MVa8 (pasche M); Quo
tempore sit pascha celebranda Pa30Pa31Va10;
De die sancto pascȩ Pc;
Quo Christe sit pascha celebrandum Va6; De primi mensis Paschae Va9; Quo tempore pascha sit
celebrandum M1Va11; XIII. De die dominico paschȩ Va16
13.3 equinoctio BaFi2Lo5
Mi1PPcPa31Va7Va8Zü2 ȩquinoctio CaFi1MM1Pa30
Va6Va8Zü1 equinoccio Cv aequinoccio Ro aequinocio
Va9; trascenso PPc trancenso Va8
13.1 nostrum observare DiLo5
Va7 nostrum observari Lé; est tenendum McPa30
Pa31PcSg5 (et tenendum Sg5 dubie legitur) Va6Va11
13.2
christiani BaVa8;
post om. Va10;
propter actam DiLo5;
peracta luna quarta decima BaFi2LéNyMPa31RoVa6
(
decima quarta Ba,
pacta Fi2,
XIIIIa Lé)
peractum luna
XIIIIa Va11
13.3 aequinoctium Sg5; trascendendo Sg5 transacto
Zü1 transcendo Zü2; die om. Zü2; dominico BaCvDiFi2MMcLéLo5Mi1NyPa13Pa30Pa31RoSg5Va6Va7Va8Va9Va10Va11Va16Zü1Zü2
corr. P1
Haec str. difficiliter legitur in Bar
Inscr.
(XIIII Va16)
De luna ipsius diei (XVII Ny) CvMMi1NyPPa13PcRoVa7Va16
Zü2 (die Cv); De luna paschali DiPa30
Va11; De luna pasc. Pa31; VIIII. De luna ipsius diei Fi1; De
luna diei pasche Lo5
De luna paschae M1Va6 (paschȩ M1)
; De luna dominica
diei Va8; De lunae Paschae varietate Va9; Luna paschalis de die Va10
14.1 pasche BarCvFi2PPa30Pa31Va16
Zü2 paschȩ
DiFi1MM1McPa13Va6Va7Va8Va1Zü1 pasce PcRoVa9 pascȩ Mi1Ny passcȩ
Sg5
14.2 salbator Lé
14.1
in om. Bar
14.2
di quo Pa31;
qua
CvFi2MMi1;
resurrexit Va11;
christo Va8
14.3 vite Fi2; et sanctus RoInscr.
Quid inter Azyma et Pascha distet Ba; X. Quid inter pascha et azima distat Fi1; De Pascha et
azima Lé; Quid inter pascha (pasca Mi1) et azima distat
(distet Lo5) Lo5
Mi1PVa7 (distad P); Quid (quod NyPc)
distat inter azima et pascha (XVIII Ny) NyPcVa11; Quid sit inter
azima et pascha Pa13; Quid inter azima et pascha Pa30; Quid
inter azima et pascha d. Pa31;
(XV.
Va16) Quid inter azima et pascha distat M1RoVa6Va10Va16
Zü2 (Quod Zü2); Quod intersit inter azima
et pascha Va8; Quomodo difertur inter Azima et Pascha Va9.
15.1 Azyma Ba azimas
Fi1Va16
Zü1 azima CvDiFi2Lo5MM1Mi1NyPa13Pa30
Pa31PcSg5Va6Va9Va10Va11Zü2; hȩc CvFi1LéLo5MMcMi1NyPa13Va8Va10Va16
Zü1Zü2 hec
Fi2Pa31RoSg5Va6; differencia CvPa31 diferencia Va9
15.2
phasȩ Va16;
XIIIIma LéP XIIII Pa30Va11Zü2
15.3 azimorum CvDiFi1Fi2Lo5MM1Mi1NyPa13Pa30Pa31Sg5Va6Va7Va8Va9Va10Va11Va16
Zü1; secuntur CvDiFi1Fi2LéMM1McMi1NyPa13Pa30Pa31RoVa7Va9Va10Va11Va16
Zü1 sequntur Lo5;
sollemnitas CvFi1LéMMcZü1 sollepnitas Fi2 sollempnitas
DiM1Mi1NyPPa13RoPa30
Pa31Sg5Va8Va9 Va10Zü2 sollennitas Va6 solemnitas
Va7Va16
15.2 pasche
BaFi2Ro Strecker pascha Lo5
Lé pasca Ny paschȩ DiMcVa7Va8Pa30Va11Zü1Zü2
pascȩ Pc
passce Sg5; dies pascȩ Mi1; decima quarta Ba
IIIta Xma Va9
15.3 qui BaCvFi1Fi2MMcPa13Pa30Sg5Va9Zü1; sequitur Pc; septima Ba aeterna M1Pa31 (ȩterna Pa31); sollepnia Va11
15 stropha om. Bar
Post hanc stropham stropha quae
sequitur legitur in Di, Lo5,Va7 et M1:
Inscr. in DiLo5Va7
De cyclo (ciclo Lo5) solari (add. in Di)
Annis (annos M1) Christi prius deme decemnovem numerum (decemnouenalium M1)
hos divide per XIX VIII (XXVIII DiLo5M1) certum numerum
absque dubio probabis iam (probabis in M1) solarem circulum (circulum solarem Di).
Inscr.
De communi anno BaVa10
; XI. De embolismis et annis communibus Fi1;
De annis communibus LéMi1; (XVI. Va16)
De embolismis et annis communibus PRoVa16
(communiibus Ro); De anno communi M1Pa13Pa30
Pa31PcVa6Va11; De embolismo et communi anno DiVa7Zü2; De
embolismo et communibus annis (XVIIII Ny) NyLo5;
De communis et embolismis annis Va8; Quot dies comunis
annus recipit Va9.
16.1 quatuor DiFi2Lo5
Sg5Va6Va9Va11Zü1; tricentorum Zü1 tres
centorum Zü2
16.2 comunis Pa30Va9
16.1
L Lé;
numerum
DiLo5Va7
16.2
communus Zü2;
annis
Ny;
duodecim Ba
duodeci+is?+ Di
16.3 cursum Lé; remando Mc remanent NySg5 remanentem
Va8 remanendo CvLéM1Pa30
Pa31Va6Va10Va11Zü1Zü2 Strecker remanentibus Pc
16 stropha om. Bar
Inscr.
Item BaMi1; Item alium XX
Ny; De aepactis Pa13; Unde supra Ro; De ortu (orto Pa30)
epactarum M1Pa30Pa31Va6Va10
Va11Zü2 (aepactarum M1Va10
ȩpactarum Zü2);
De epactȩ uocabulo Pc; Is hinc Va8; Querendo lunae
continuationem per numerum XI Va9; XVII Va16
17.1
umdenorum Zü2
17.2
querendas
CvFi1Fi2Pa13Pa31PcRoVa16
quȩrendas
MVa8Zü2
quȩrendas M1;
semper lunas Pa31
semper lunam M1
17.3 grecco Va9; sorciuntur CvLéM1NyPa31PcRo
Va6Va9; apacte
Di epacte BaFi2MNyLo5Va7Va9Va11 ȩpacte Cv Pa31 epactȩ Fi1LéVa16
Zü1 ȩpactȩ McPc aepactȩ P aepacte Pa13RoSg5Va6 aepactae
Va10
17.2 ad querendam lunam semper
BaDiLo5Mi1Va7 ad querendas semper lunas LéPcVa6Va9Va10Zü1 (ad om.
Va9 quȩrendas Zü1) ad querendam semper lunam McPa30
Sg5Va11 (quȩrendam Mc) Strecker ad querendas
luna semper Ny atque rendas lunas semper Va8; annuam Sg5 aliter
annuas in marg. add. P1 annuatam Va7
17.3 preco DiLo5Va7; perferuntur Sg5Va11; ȩpactas
Va8 epacta M1Zü2 adiectio s. l. add. P1; vocabulo om.
DiLo5Va7
17 stropha om. Bar
Post hanc stropham inscriptionem De epacta nulla inseruerunt Pa30,
Pa31 et Va6 et stropham n. 36
Inscr.
De embolismo BaPcRoVa10
Va11 (Embolismo Ba); De embolismis Lé; De annis
embolismi Mi1; De embolismus XXI Ny; De anno embolismaru
Pa13; De anno embolismo Pa30;
De embolismo anno M1Pa31Va6; Inde Va8; De incremento embolismi per cursum solis
Va9; XVIII Va16
18.1
embulismus Mi1 corr.
saepe
embolismus Mi11;
decim vero P
18.2
longeor Va7
18.3 CCC Sg5Va7 tricentis Zü1 trescentis Va16Zü2
18.1 vero om. Pa31; vero
decem BaLéPa30
Va10 Strecker;
Embolismus X annorum atque septem diebus DiLo5Va7
18.2
cursu Pa31Va8;
ascendendo
Lé;
largior Va9
18.3 constans CvM1McPa30
Sg5Va6Va10Va11Zü1 Strecker, M-A constat Zü2; habens dies Pc; octogenos
quater Lé quatuor Zü1; LXXXIIII DiLo5Va7; trecentos Ba
CCCti Va8 trecentos quattuor Pc
18 stropha om. Bar
In Pa31 hodie legitur usque solis trans, carta proxima ante
numerationem antiquam deperdita estInscr.
De ogdoade et endecade BaLéM1Pa13Pa30Pc
Va7; XII. De ogduade et endecade Fi1Zü2; De
ogdoa et endeca Mi1; De ogduade et endegade XII Ny; De ogduade et
endecaode P; De embolismo et ogdoade Ro; De ogdoade et endegade
Va8Va9Va10
; De ogdoad et endecad Va11; XVIIII. De
indecade et ogdeade Va16
19.1 prefati Lo5M1McMi1PcRoSg5
Va6Va7Va9Va10Va11Zü1Zü2 prephati
CvFi2 praefati Fi1 prȩfati LéMPPa30Va8
19.2
qua ogduas Fi1NyPRoVa16 M-A Rob.
ogdoaas Va6
ogdoadas
CvFi2M
qua octodoas Va7;
endegas NyPa13RoVa9
19.3 qui equare Fi2Lo5
MM1Mi1RoVa9 qui ȩquare Fi1Va6 Va7Va16
Rob.; lune Fi2LéLo5RoSg5Va7 lunȩ
CvFi1MM1McPPa13PcVa6Va8Va11Zü1; lunae Zü2
19.1 Ast alia Lo5
19.2 quo
ogdoas LéPa30Sg5Va9;
endeca
Mi1;
endecasque queritur BaMcPa30PcSg5Va6Va10Va11Zü1 (
quȩritur McVa6) Strecker
undecas
requiritur DiVa7
undecasque quȩritur M1
in qua ogdoas annorum endecasque queritur s. l.
add. Cv1
19.3 que ȩquare
CvMcVa8Va10Va11(quȩ Cv quȩ equare PcVa8 que equare
Va11) Strecker, M-A aeque et recursum Lé quia equare?
Ny quo aequare Sg5 coequare Zü2; cursu PSg5Va8 (cursum s.
l. corr. P1) circulum Va7; non aprilium s.
l. add. P1; luna Va9
Nulla Xo ut simul intret II isti
cicli prope saltum lunae in ultima epacta non I si II s. l.
add. P1
19 stropha om. Bar
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
De luna ianuarii Ba; XIII. Argumentum de eo quota sit luna in kalendas ianuarii
Fi1 (kalendis) Rob.; De luna in kalendis Ianuariis Lé; Argumentum quȩ
luna sit in ni.? ianuarii Mi1; (XX. Va16)
Argumentum de eo quota sit luna in kalendas ianuarii PRoVa16
; Argumentum quotta sit luna in kalendis
ianoarii Pa13; Quota sit luna in kalendis (kalendas NyPa30)
ianuarii (XXIII Ny) M1NyPa30Va6;
De luna kalendarum ianuarii Pc;
Pro luna in kalendas ianuarii Va8; De noscenda luna in
kalendas ianuarii Va9; Qualis sit luna in kalendas ianuarii Va10;
Quota erit luna in kalendis ianuari Va11.
20.2 ciclum DiLéM1McMi1Pa30Pc
Va9Va10Va11Zü1; lune CvFi2RoSg5Va8Va9 lunȩ
Fi1MMc Mi1PcVa6Va10Va11Va16Zü1Zü2
20.3 treginta Mi1 corr. triginta Mi11
20.1 kalendis BaCvM1McMi1Pa13Pa30Pc
Sg5Va6Va11Zü1Zü2 Strecker; requies Va8 requiras
Va10; luna NyVa8; Ianuarii in kalendis lunam si quesieris DiLéLo5Va7
(in k. luna DiLo5Va7)
20.2
Cclum; +lune+ semper tantum
[lune]? Ny
tantum semper Va10;
sane tantum anni DiLéLo5Va7;
caeteris
Mc
20.3 adde BaCvFi2M1McMi1PcSg5Va6Va11Zü2 addas Va8 atque
Va10; regulare Ny; regularem unum adde Pa30
adde hunum regularem Va9; uno addens
regularem per XXXma divide Lé uno addendo regulari per XXX dividis (divides
DiLo5) DiLo5Va7; regularem semper apponens unum Zü1; divide
BaCvFi2MM1McPa30PcSg5Va6Va10Va11Zü2 Strecker, M-A
20 stropha om. Bar
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Item ut supra Ba; Item de eadem re Mi1; XXIIII Ny; De tribus annis
cycli ultimi Pa30; De tribus annis
ultimis eiusdem cicli Pc; Alia Ro; De tribus annis ultimi cycli M1Va6 (cicli M1);
Inde Va8; De III annis Va9; De tribus ultimis annis cycli Va10;
De ultimo ciclo Va11; XX? Va16
21.1
cicli Fi2M1McMi1PcSg5Va10Va9
21.2 adponas Fi1PPa13Va9Va16
; hunum Va9; cȩteris DiMM1McVa8Zü1
21.1
ciclus namque memoratur
Ba
Decennovenalis cycli (
cicli Di
cili Lo5)
ad finem in
ultimis DiLo5Va7
exceptis tribus annis in quibus Zü1;
memora
Va11
21.2
appones DiLéLo5PcVa7Va10;
primum
Lé
unam Va7;
inter Va9
et in Pc
21.3 quando sunt Mc; tenendi Mi1; apponendi Zü1; sed
(ded Lo5)
in tribus duos addes (adde Mi1) semper
annis pariter DiLo5
Mi11Va7; curam Pa30
21 stropha om. Bar
Stropha 21 post stropham 34 inseruit Lé
Str. in Di, Lo5 et Vat diversae sunt
in primam et tertiam lineam
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Ad probandam lunam Ba; XIIII. Argumentum de qualibet luna vel feria Fi1; Argumentum
ad lunam vel feriam Mi1; De qualibet luna ferialis XXV Ny; Argumentum
de qualibet luna vel feria PPa13Ro; Quota sit luna per singulos dies M1Pa30Va6; De inuenienda luna per singulos
dies Pc;
Argumentum ad lunam per dies anni Va8; Quot sit luna per
singula dies vel ferias Va9; Luna. Per singulos dies qualis est Va10;
XXII. Argumentum de qualibet lunas vel feriis? Va16
22.2
ianuari CvFi2Sg5Zü2 (
ia
Fi2) Strecker
ianoarii Pa13
22.3 ȩtatem Fi1MMcPa30Zü1 etatem Fi2Mi1PcRoVa6; lune
CvFi2NyRoSg5 lunȩ Fi1MMcPPa13PcVa6Va8Va16Zü1
22.1
vir Ro (
corr. Ro1);
scire om. P (
s. l. add. P1)
luna
NyRoSg5Va8
lunam scire Mi1PcZü2
22.2
summe Fi2M1NyPVa9Zü2;
iani
M
ia.? Fi2
22.3 adde ad aetatem harum Fi2M; lunam M1Mi1
22 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem
antiquam deperdita est
22 stropham om. DiLéLo5Va7 in
quibus legitur:
Inscr.
Ad lunam seu feriam inveniendam per dies anni Lé
Summe (sume DiLo5) retro dies anni pro lunari computo
(compoto Lo5)
deme (tene Lé) quod pronuntiasti
(pronontiasti Lo5) in presenti (prȩsenti Di) numero
adde lunam kalendarum mensis ianuariiInscr.
Item BaMi1Ny;
Item qualiter diuidantur ipsi dies Pc;
Unde supra
Ro; Qualiter dividantur ipsi (hii M1) dies Mi1Pa30Va6Va10
; Inde Va8; Luna facile invenienda Va9; XXIII Va16
23.1
parcieris CvNyM1Va6Va9
23.2
nichilominus CvFi2MLo5NyPPa13PcRoVa6Va9Zü2
nichil hominus M1
nihil hominis Mi1Sg5Va10;
treginta Mi1
23.3 querebas CvDiFi1Fi2LéLo5Mi1Pa13Pa30PcRoSg5Va6Va7Va8Va9Va16
Zü1Zü2 quȩrebas MM1McP
23.1
per om. DiLo5Va7;
nonenos
Va10;
primos DiLo5;
diviseris Zü1
23.2
eris nichilominus Pc; secundo per triginta
BaPcZü2
secundos triginta Cv
secundum triginta Fi2M
triginta secundo McSg5Va9Zü1
per triginta secundo Pa30Va6Va10;
partieris Zü1
23.3 +unum deme+ Va16;
quo re Va10 luna NyVa8
23 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Quod anno bissextili XXX luna fit Cv; Aliud anno bissextili lunam XXX fit M; De luna bisextili Mi1;
XXVI Ny; Quando est (sit M1) luna XXXma in febroario M1Pa30; Quando XXXma sit luna
in februario Pc; Alia Ro;
Quare luna XXX a februario computus Va6; De luna februarii in anno
bissextile Va8; Lunam in Febroario XXX conputari debetur anno bisextili
Va9; Quando sit luna febroari Va10;
XXIIII Va16
24.1 bissaextili Mc bisestili
Fi1Zü1 bisextili Pa13Va7Va9Va10Va16
; febroario Pa13Pa30Va7Va9Va10
24.2
pascalis DiFi1M1Mi1NyPcRo;
sanccio
CvRoVa9
sancio Fi2Va8
sanctio Ny
24.3 treginta Mi1 corr. triginta Mi11; conputari
Va9; racio CvNyRoVa9Zü2
24. 1
luna Fi2McNyPa30Sg5Va6Zü2
lune Lé
lunȩ Va8;
bissestilis Sg5;
tantum M1
cum Ny
tunc
Va10Pa30Lé corr. Mi11
tam Zü2
24.2
nec RoVa6Va10;
pascale
Va8;
vacillari Mi1
videatur vacillari LéM1Pa30Va6;
statio
Zü1 Strecker
24.3 XXXmam Pa30; cogit om. Zü2; computare CvFi2MNyVa8Zü1
(computare cogit Zü1) Strecker computandi Va10; numero
McMi1 corr. ratio in Mi11
24 stropham
om. BaBarVa11; post stropham 25 ponitur in codicibus MPa30Va6
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Ad probandam feriam BaM1Pa30Va6Va10
; Item Mi1; Ad feriam inueniendum XXVII Ny; Ad feriam inueniendam per singulos dies Pc;
Item dies anni pro feria Va8; Argumentum de dies anni Va9; XXV Va16
25.1
psepties Zü2;
sepcies
NyVa9
25.2
hultra Va9;
memoriȩ
CvFi1MMcMi1NyPa13PcSg5Va6Zü1Zü2 Meersseman-Adda, Robertini
memorie
Fi2M1PRoVa9
25.3 anectere Sg5 annectere M1Va8Zü1 post corr. Va61
25.1
summe Fi2LéM1Mi1NyPSg5Va6Va7Va9Zü2
25.2
quod CvDiLéMi1NyPa13Pa30RoVa6Va7Va8Va9Va10 om.
Zü1;
atque ultra VII cresscit Sg5;
memoria Ba Strecker
teneto
memoriȩ Lé
teneto memoriter DiLo5Va7
in memoria Va8
25.3 dactarum Ny datarum RoZü2 da+c+tarum Va16
; feriae Ba feria Ny; die (diem Lo5) quo
(qua Lé) kalende erunt pone ianuarii DiLéVa7
25 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Item Mi1; XXVIII Ny; De
bissexto Pa13; De adiciendo die mensis febroarii M1Pa30Va10 (adicienda
Va10);
De adiciendo die mensi februario Pc;
Alio capitulo unde supra Ro; De
adiciendo mense februario Va6; Inde Va8; De anno bisextili
Va9; XXVI Va16
26.1 bisextili CvFi1Pa13Va7Va9Va16Zü1
26.3 bisexto Fi1Pa13Va7Va9Zü1 byssexto Va16
26.1
per Ro;
quantis
Va10;
cummulo M1P
26.2 unus
P (unum s. l. corr. P1) om. Sg5; tantum
CvM1McMi1Pa30PcSg5Va6Va8Va10Zü1 Strecker; semper om. Zü1 semper
tantum Va9;
ades Va7
addes DiLo5;
supradicto
Va10
26.3 recte Sg5Zü1; ille McSg5Va9Va10Zü1 (illȩ
Va10) Strecker dies illa rite DiLo5Va7
26 stropham om. BaBarVa11;
anno
quoque bissextili et cetera legitur in Zü2
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Item BaMi1; XXVIIII Ny; De
divisione dierum supradictorum M1Pa30PcVa6Va10 (suprascriptis
Va10); Ibi Va8; Argumentum de feriam Va9, XXVII
Va16
27.1
hunum Va9
27.3 querebas CvDiFi1Fi2LéLo5NyPPa13Pa30PcRoSg5Va7Va9Va10Zü1Zü2 quȩrebas
MM1McVa6
27.1 Nisi unum DiLo5Va7; adunati
Fi2M; summam BaCvDiFi2MMcMi1Pa13Pa30PcVa7Va10Va16
Zü1 Strecker, M-A suma Va9; tu
Fi2 qua(m) Lé si McSg5; collegeris BaDiMi1Sg5Va6
27.3 argumentum quod BaPZü2 argumentum quo Fi1Va10 (corr. argumento
quam Fi12) argumento quem Lé argumento quo
McPa13Pa30PcSg5Va6Va9Zü1Mi1 corr. quam Mi11; argumentum quam
NyRoVa16
argumenti quam Va8; feria Ny
27 stropha om. BarVa11
Post hanc stropham strophae 57-60 leguntur in Mi1
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
De tribus annis qui non observentur Ba; XV. De tribus anni circuli decennovenalis qui argumentum lunae
cum ceteris servare non queunt Fi1; De tribus annis decemnovenalis cycli
Lé; (XXVIIII Va16)
De tribus anni (annis Mi1NyRo) circuli (circulis NyRoVa16) decemnovenalis
(decemnovelis Mi1) qui argumentum lune (lunae Mi1 lunȩ
Va16) cum ceteris servare (conservare Mi1 observare Ny)
nequeunt (non queunt P) (XXX Ny) Mi1NyPRoVa16; De tribus
anni cycli decennovenalis quȩ argumentum lunȩ cum ceteris servare nequeunt
Pa13; De tribus annis qui non servant generale argumentum M1Pa30PcVa6Va10
; De tribus annis qui argumentum generale contentus Va8; De
III annis ciclinovenali Va9
28.1 hoctavus Va9
28.1
quartus DiLo5Va7
undecimus
Va9Zü1
28.2
observare RoSg5Va10;
nequnt
Va6
28.3 facientem embolismum Va10; in om. Lo5
28 stropha om. BarVa11
Post stropham 28, strophas 61 et 62
inseruit Lé
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
De maio mense Ba; De tribus annis qui non servant generale argumentum CvM; Unde
supra Lé; XXXI Ny; De mense mai (maio M1Pa30 madio Pc) octaui
anni M1Pa30PcVa6; De anno VIIIuo Va8; De eadem regula lunae
inveniendae Va9; De mense maiore octaui anni Va10;
XXVIIII Va16
29.3 vigessima Fi2 XXa Lé vigesima
PVa6Zü1 vicessima Va9
29.1
Porro M1Zü2;
ergo
Pa30;
terno Fi2
trino M
quibus RoZü2;
annis LéM1NyPa30Va6Va9Mi11
quos prediximus Pc
sopra diximus M1
29.2
luna maiarum Pc;
ianuarum Di
29.3 septima DiLo5; demonstrantur Va16; e Ro
29 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Item BaM1Pa30; XXXII Ny; De
embolismo Pa13Pc; De embolismo in mense marcio Va6; Inde Va8; De
embolismo in marcio Va9; Item de mense maio anni XVIIII Va10; XXX.
Va16
30.1
marcio CvLéMPa13RoVa9
30.2
dumque hunius Va9;
ablacio CvVa9Zü2
30.3 vigeno M1Zü1
30.1
embolismus
tantum sane quia martio M1 embolismus sane quia mense
Mc
embolismus que in mense Ny
embolismus sane Ro
embolismo
tamen quia Sg5
embolismus quam sane Va9
embolismus qui
sane Zü1;
qui+a+ Mi1;
sanus DiVa7;
in martio
Zü2
30.2
dum unius tunc Fi2
dum unius MZü1
cumque unus diei
DiLo5
cumque unus dici Va7;
celebratur M1McPa30Va6;
oblatio
(
oblacio Ny) LéNyRoSg5Zü2
ablutio
Va6
30.3 vicino Pa13 vicena Zü2; manebit Fi2 remanebit om. DiLo5Va7;
septenum numerum Zü2; nuo P numero corr. P1
30 stropha om. BarVa11
30 post stropham 33 ponitur in codicibus Va10Zü1
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
De iulio mense Ba; XXXIII Ny; De mense iulio eiusdem anni Pa30Pc; Item
de Iulio eiusdem anni M1Va6Va10; Ibi Va8; De eodem embolismi
confutacio in kalendas iulias Va9; XXXI. Va16
31.2
vicessima Fi2
vigesima
Va6Zü1
XX Zü2
31.3 embulismi Mi1
31.1
similis Fi2
similiter
Va6
simul M1;
itemque BaM1McPPcSgVa10Zü1Zü2 (idemque
s. l. corr. P1)
Strecker, M-A
isdemque CvFi2M (
itemque s. l. add
. Cv1);
in kalendas iulii LéLo5M1McZü1
in kalendis iulii
BaMi1Pa30PcSg5Va6Va10Zü2 (kl Va6)
in kalendis iulias Va8
31.2
sis BaMc
si DiFi2LéLo5M1RoSg5Va6Va7
sit P (
sic s. l. corr. P1) Zü2;
contentus
BaMcPa30Va6
contempta CvFi2Ny
contexta DiLo5
contempto Lé
contentam
Mi1
condempta Mi11
contemptus M1Sg5
contractam
Strecker
contracta Zü1;
XXXma Ro
tricesima Sg5;
in
nonam vigesima Ba i
n nonam vigesimam Mc
in nona et vicesima
Sg5Va8
in nona vigesimam Strecker
in nova vicesima Va9
31.3 remanere Ny; faciad superfluas Sg5
31 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem
antiquam deperdita est
Post hanc stropham, stropha quae
sequitur legitur in Zü2:
In primo anno de tribus de quo supra diximus
cum debeat esse secundum argumentum XXVIII
luna in kalendas madias propter embolismum est
XXVIIInscr.
De embolismi decimi anni Ba; XXXIIII Ny; De mense decembrio anni XI M1Pa30Va10; De mense decembri anni undecimi Pc; De
mense decembrio eiusdem anni Va6; De anno XI Va8; Item de
retrogradu lunae in XI anno embolismi Va9; XXXII Va16
32.1 embolissmi Fi2
32.1
in CvFi2M;
undecimo
Va6 XI Va10Zü2;
vel anno undeno s. l. add. Cv1;
embolismo
BaM1;
in quo BaM1Pa30Sg5Va6Zü1
vel in quo s. l. add.
Cv1
quo Va9;
lunarii Lé
32.2
nonus Ro
nona corr
.
Ro1
VIIII Va6
nona Va7Va10;
solus Lé;
decembrio
Lé
decembri DiMcSg5Va7Va10Zü1
novembri Lo5;
solita Di;
ascendere
DiLéLo5Va7Va9Va10
32.3 ea Sg5; recidere Ba; facite (vel tacite
Lo5) ut nunc redire sic muto ordine DiLo5Va7; sic mutatum ordinem
Zü2
32 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Item Ba; XXXV Ny; (Item M1)De
mense martio (marcio PcVa6) eiusdem anni M1Pa30PcVa6; Hinc
Va8; De lunaris racione in kalendas marcias Va9; De embolismo eiusdem
anni Va10; XXXIII. Va16
33.1
racio CvNyRoPcVa9Zü2;
nanque
M
na+m+nque Mi1;
marcias CvNyP1Pa13RoVa9
33.2
vigena Zü1;
conputare
Va9;
fatiat Mi1
33.3 octona vicessima Fi2Va9
33.1 rationem que Lé; lune
Sg5; kl Cv kalendis BaLéM1McMi1PcSg5Va6Va8Va10 (kl Zü1 k Va6)
Strecker; martii BaFi2Lo5M1McMi1Pa30Sg5 Strecker marcii LéMPcVa6Va10 maias
P martiis Zü1
33.2
vicenam (
uigenam M1)
simul nonam
CvM1McPPcSg5Va6Zü2 Strecker M-A
vicesima Lo5
vicesimam nonam
Va9;
computari M1PcSg5Va6Zü1
amputare DiLo5Va7;
faciat: soleat
BaM1McNyPa30PcSg5Va6Va9Va10Zü1Zü2 Strecker,
vel soleat s. l. add. Cv1
33.3 embolismi CvFi2M embolismos DiLo5 embolismum
Zü2 vel mum s. l. add. Cv1; octena vicesima
Fi2M octavam vigesimam BaMi1Zü1 Strecker octonam vicesimam CvDiMcLo5PVa7 vel octavam s. l. add. Cv1 octava
vicesima Ny octava et vicesima Sg5 octava vigesimam Va6
XXVIII Zü2 octonam vigesimam M-A octavam vicesimam Pa30PcVa10
33 stropha om. BarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
De decimo nono anno Ba;
Item
De mensę maio anni Xmi et VIIIIni M1;
De maio anni decimi et noni Pa30Va6; De mense marcio anni decimi noni Pc; De anno XVIIII
Va8; De XVIIII anno Va9; Item de eadem re Va10; XXXIIII.
Va16
34.1
dicimo Va7
34.2 tercio CvMM1RoVa6Va9Va10Zü2; marciarum CvFi1McNyPa13RoVa9Zü2
34.1
nam anno Zü1;
noveno
Mi11;
ultimum Lé
ultimo P (
ultimus s. l.
corr. P1)
ultimis Zü2
34.2
certio DiVa7;
que
Mi1;
maiarum M1
martiarum Mi1 corr.
martii Mi11
34.3 mai Mc madii Mi1 (maias Mi11) madiis Pc magi
Sg5 mais Zü1 maius M1NyPa13Va6Va8Va10 madias Zü2; kalendis
BaLéM1McPa30PcSg5Va8Va10Mi1 corr. kalendas Mi11; supremum Lé;
fieri hunc supradictum numerum Zü1
34 stropha om. BarVa11
Post hanc stropham, stropham 21 inseruit Lé
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
XVI. De saltu lunae Fi1; De saltu lune LéLo5Mi1PPa13; De saltu lunae (lunȩ
XXXVII NyPc) DiM1NyPa30PcVa6Va7Va10; Item de eodem saltu lune Va9; XX.
luna Va16
35.1
vicessima Fi2
XXa IIa
Lé
vigesima M1McRoZü2
XXma Va6
XXa Zü1;
marcii CvFi1LéMMcMi1RoVa6Va9
Va10
35.2 lune CvFi2LéLo5NyRoSg5Va9 lunȩ
Fi1MM1McMi1Pa13PcVa6Va7Va8Va16Zü1; hordine Va9
35.1
iulii denique mensis die in tricesima Pc; vicesima et secunda Sg5
vicena
secunda Va8
vicesimo secundo Pa30Va10;
dies Ny
quippe M1Va6;
ianuarii Sg5
35.2
saltis Sg5;
est lunȩ
Zü1;
colendus P
aliter tenendus s. l. add. P1;
generali
Ba;
currere Zü2 corr.
vel crescere in marg.
Zü2 1
35.3 quae Fi2M cum DiLo5Va7; annus M1
35 stropham om. BaBarVa11
In Pa31 ibi carta ante numerationem
antiquam deperdita est
Post hanc stropham stropham quae sequitur e codice Ba Strecker
inseruit:
Hora singulos per annos uno puncto addito
nonadena parte puncti constat semper auctio
fit per decem novem annos diei ablatio.Inscr.
Item Ba; XXXVIII Ny; De
pacta (aepacta M1)nulla M1Pa30Pa31Va6Va10; De epactis nullis Pc;
Inde Va8; De compotacione aepactarum
Va9
36.1
adponuntur
Fi1PPa13RoPa31Va6Va16
aponuntur Va9
36.2
epacte McNyRoVa9Zü1
ȩpacte
CvPa31Pc
ȩpactȩ Fi1Mi1Pa13
aepacte Sg5V
epactȩ Va8Va16
36.3 trigenario M1Zü1 tricinario Zü2
36.1
annos Pa31Va6
annis
semper Ba Strecker
seperamus Fi2;
36.2
h\[v]/ic Pc; epactis Fi2M
ȩpacte
Lé
aepactȩ PVa10
epacta Zü2
aepacta M1Mi11 (
ȩpacta M11);
per
Ro;
crementi Sg5 corr. P1;
ponuntur Lé
numeri
Zü1; add.
sic post
numero Mi1;
XII Zü2
36.3 tricenario numero Pa31; nullam dici Ba Strecker dici nulla
NyPa31RoVa9 dici nullae CvFi2M (nulle Cv); sic nullam
complacuit Va10
36 stropham om. BarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
In Pc str. 36 post hanc quae incipit
Anno itaque in ipso in kalendis augusti posita est
Inscr.
XXXVIIII Ny; Quando (quo
anno M1Pa30Pc) ponatur saltus lunae M1Pa30PcVa6Va10; Ibi Va8; De
luna XXX X novenali anni Va9; XXX? Va16
37.1
decemnovenali CvFi2LéMM1McNyPPa13RoSg5Va6Va9Va10Zü2
(
decemnovennali P)
decenovenali Va8Zü1
37.2
cȩteris MVa8Va10Zü1;
tricessima
Fi2
37.3 set NyVa9; contempta Lé; vicessima Fi2 vigesima
Mi1Zü1
37.1 in marg.
XXXVIII
Ro;
ultimo igitur cicli anno Pc; decennovenalis Strecker;
anno primo Pa30Va6;
ponendae
sunt Va8
37.2
sit M1McRoZü2;
XX Ro
XXXa Lé
XXX Va6Zü2
37.3 mensis huius om. Pa30; iunius CvM iste M1; sed om.
CvM; sic Fi2 sit Zü2; nova? Ny; VIII et XX Zü2
37 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Item Ba; XL Ny; Quare
fit saltus M1Pa30Va6Va10; Unde supra Pc; Hinc Va8; Item de kalendis XXVIIII
Va9; XXXVIII. Va16
38.1
vigesima Mi1;
quipe Va9
38.2
conputare Va9
38.3 incoans Va8Va9
38.1
XXa Zü1
XX et VIII Zü2;
alteram
McPPcZü1 Strecker, M-A
38.2
computari Pa30Va6;
primam cogit Mc
prima
Zü2
38.3 transire Zü2 dies CvFi2M; fecit CvFi1Fi2MVa16 (facit
corr. Fi11a); a nonova Zü2 a nona McPcSg5 ad nonam
Ba
38 stropham om. BarDi Lo5RoVa7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Posta str. 38 Pc hanc inserit:
Iscr.:
De luna kalendis augusti in eodem annoAnno itaque in ipso in kalendis augusti
terciam et non secund<am> iure semper computa
ut septembri in kalendis quintam lunam teneas
Inscr.
XVII. De bisexto Fi1; De bissextili anno Lé; De bisexto PVa9; De bissexto
Pa13; De byssexto (XLI Ny) NyRo; Ad inveniendum bissextum M1Pa30Va6Va10 (bisextum Va6); Ad bissextum inueniendum Pc;
Pro bissexto Va8; Ad inveniendum
bissextilem annum Va11; XXXVIIII. Va16
39.1
bisextilem Fi1Mi1Pa13Va9Va16Zü1
byssextilem Ny
39.3 an bisextus CvFi1Va9Va16Zü1 an byssextus
Ny
39.1
bissextili M;
desideras
RoVa16 s. l. corr. P1
39.2
versum add. in marg Sg5;
duque P
dum per Pc;
quater Mi1
corr
. quaternos Mi11
per quaternos Lé
dum de quater
Sg5
dum quater Va11;
annis Ro
39.3 facilem Va9; ambissextus Sg5Va8 anni bisextus
Va6
39 stropham om. BaDiLo5BarVa7
In Va11 ha ìec stropha rhythmum
Anni Domini praecedit
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
XLII Ny; De annis qui post
bissextum remanent M1Pa30PcVa10 (remanserunt? Va10 remanserit Pc); De annis qui
primo bisextum remanent Va6; De eadem re Va8; Item ad hoc
Va9; XL. Va16
40.2
bisextum Fi1Sg5Zü1
bisextum
Va9
40.3 tercius CvMM1PcRoVa6Va9Va16
40.1 in marg.
XL Ro;
annus Lé
anus Va9;
postquam terno Mi1 corr.
ternos
Mi11
40.2
primum Lé;
erit
om. Lé;
pone add. Lé;
byssextus NyRo;
quadrandis
Fi2;
cumulo Mi1 corr.
nomine Mi11
40.3 tertium P; et primus CvFi2MPa30Va9Zü2 secundum
McSg5 Strecker duo sane adque terni Lé duo atque terni
Mi1; occurrit McPa30Sg5Va9Zü1 (hoccurrit Va9) Strecker; sequentes
Mi11; in marg. aliter libenter habet tertius
secundum sequens occurrit similiter Cv1
40 stropham om. BaBarDiLo5Va7
In Va11 haec stropha rhythmum Anni Domini praecedit
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
XLIII Ny; Quare fit (fiat
Va10) bissextus (bisextus Pa30) M1Pa30Va6Va10; Quare bissextus fiat Pc; Hinc Va8; De
tarditate cursu solari Va9; XLI. Va16
41.1
bisextum Fi1Pa13Va9Zü1
byssextum
NyRo;
ienerat Va9
41.3 adinplere M1; zodaicum Va9
41.1 in marg.
XLI Ro
41.2
qui+a+nque M1; qui RoVa16;
CCCti
Va8
41.3
adinpleri Zü2;
senioris zodiacus Va8
41 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va9
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
XLIIII Ny; Quare quarto anno
ponatur Pa30Va10; Quare IIIIto anno ponatur
bissextus Pc; Quare IIIIto anno ponitur M1Va6; Inde Va8; Item
de bisexto et zodiacuo Va9; XLII Va16
42.3 bisexto Fi1Pa13Sg5 byssexto Ny
42.1 in marg.
XLII
Ro;
denis Va16;
horis dies M1McSg5Pa30Va6Va9Va10Va11Zü1Zü2 Strecker;
nocte cum Va9;
proficitur
Sg5
42.2
quae Zü1
quia
om. Sg5;
die Fi2;
colitur Sg5
collegitur Va8
42.3 in bissexto dies unus M1Pa30Va6Va9 (bisexto et hunus
Va9) in bisextus dies unus Zü1 diem unum Zü2 dies om.
Sg5 in bissexto unus dies Va10; ponitur LéM1McNyPa30PcSg5Va9Va10Va11Zü1Zü2
Strecker feritur M-A
42 stropham om. BaBarDiLo5Va7
In Va11 haec stropha
rhythmum Anni Domini praecedit, cum hoc ordine: 42, 39, 40,
4, 60a, 42a, 42b, 3, Ia, 2, Prosa, 1, k, 5...
In Pa31 ibi carta ante numerationem
antiquam deperdita est
Post hanc stropham quinque strophas
quae sequuntur leguntur in Mc:
a Octo annos subtrahendo pro
solari circulo
per vicenos et octonos reliquos
diviseris
invenisse te gaudebis sic solarem
circulum.
b Circulum et hunc solarem divide
per quattuor
tandem quartam eius partem eidem
adibito
per septenos dividendo concurrens
invenitur.
c Calculum qui lector scire
studes mente strenua
ordines indictionum alta stent
memoria
que si absit annos Christi amittes
ignavia.
d Ordines indictionum divide per
quindecim
ipsis autem regulares adice duodecim
presens anni apponatur ibidem
Indictio.
e Hoc peracto annos Christi
facili industria
inventos adnuntiabis aliis inscitia
quibus erit propter quod tibi magna
erit gloria.
Strophas a et b Strecker post stropham 5 inseruit.
Haec similiter legitur in Va9:
Inscr.
Ad inveniendum solarem
ciclum
a
Hocto annos subtrahendo
per solari circulo
per vicenos et octonos dividendo
relicos
invenisse id gaudebis sic solarem
circulum.
Inscr.
De eadem ratione
b
Circulum et hunc solarem
divide per quatuor
tandem quartam ei partem eidem
adicito
per septenos dividendo concurrens
invenitur.
Post hanc stropham inscriptionem
Pro
cyclo solari et stropham quae sequitur inseruit Va8:
Novem pro solari cyclo annis Christi adice / regulares
et vicenos per octenos divide / in extremo quotus extat patulo repperies.Inscr.
De aequinoctio Ba; (XLIII. Va16) De equinoctiis et solstitiis (XLV Ny)
Fi1Mi1NyPVa16 (aequinoctiis Fi1 ȩquinoctiis Ny); Quando
sit aequinoctium uernale M1; De
aequinoctiis (equinocciis Ro) et solsticiis Pa13Ro; Quando
sit aequinoctium Pa30Va6Va10; Quando fit ȩquinoctium uernale Pc;
De ȩquinoctium vernale Va8; De
equinoccio Va9
43.1
aequinoccium Cv
equinoctium
Fi1Fi2M1McMi1NySg5Zü1Zü2
equinoctium LéVa16
ȩquinoctium MPcVa8
equinoccium
Ro
equinocium Va9;
vigesima McVa6Va10Zü1
vicessima Fi2
XX
Zü2
43.2 marcius CvPcRoVa9; racione CvNyRoVa9
43.1
XLIII in
marg. Ro;
vernalem RoVa8 (
vernale in corr. Va81)
ivernale Va9;
in die LéMi11Pa13Va9
43.2
martii BaFi2Pa30Sg5Va6Va8
marcii LéM
marcio M1;
teneret Sg5;
quia hoc Mi1;
quod
Zü1
43.3 valde supra ras. Fi11; rationem sedulam
Zü2 rationale Va6; in marg. Audi mirabilia de equinoctio
Va81
43 stropham om. BarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Aliud Ba; XLVI Ny; De
aequinoctio autumnali (autumnale M1) M1Pa30PcVa6; De ȩquinoctio autumnale Va8; De
eodem equinoccio autumnali Va9; Quando fit aequinoctium autumpnale Va10;
XLIIII. Va16
44.1
septimber Pa13Pa30Va9;
coȩquato
CvFi1Mi1Va6Zü1;
coequato MMcPPa30PcVa16Zü2
44.2
hunius Va9
44.3 auctumnale PPc autunnale Pa13 autumnales Ro autumpnale
Va8; aequinoccium Ro ȩquinoccium Cv ȩquinoctium LéMMcNyVa6Va8Z
ü1 equinoctium Fi1Fi2Zü2 aequinotium Mi1Sg5 equinoccium
Va9
44.1 in marg.
XLIIII
Ro;
hic itaque Sg5
sic ita Zü1;
quo equato Fi2Va9
quo ȩquato
Lé
coequatur M1
coaequatur s. l. corr. P1
quo equatur
NyRo
coȩquanto Sg5
coȩquantur Va8
44.2
duo esse Zü1
esset
Fi2MVa8
in se? Va10
essent Zü2;
duos annos Mi1
computantur
Va8;
unus Ro
nius Sg5
44.3 autumnalem CvMi1Zü21 (auttunnalem ante
correctionem Zü2); alterum Mi1; alter serbat Lé alterum
servat McSg5Zü1 alter servam M-A servat alter
RoVa16; equinoctius Va16
IIIa luna multiplica ter quater XII
fiunt due ter fiunt XXXVI uno ergo signo et sex parti bus luna IIIa elongatur a
sole add. in marg. sup. P1
44 stropham om. BarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ibi carta ante numerationem antiquam deperdita est
Inscr.
Quando
sit solesticium M1; XLVII Ny; De solstitiis in
marg. add. P; Quando fit solstitium Pa30PcVa10 (solsticium
Va10); Quando sint solsticia Va6; De solstitio Va8; De
solsesticio Va9; XLV. Va16
45.1
ianoarii Pa13
45.3 solisticia CvLéMNyPa13Pa31RoVa9Va10 solesticia M1Va6 solistitia
Va16
45.1 in marg.
XLV
Ro;
XII kl Zü1
duodenarium Pa30
duodecimo Kalendas Strecker
octenarum
kalendarum CvFi2M
duodenarum s. l. add.
Cv1;
ac Mi1 corr.
ad Mi11;
iulias Mi1
ianii P
ianuarii s. l. corr. P1
45.2
manente Pc
tenente M1
tenente vel neto s.
l. add. Cv1
pro tendente Lé
teneto Ny
tenere
Va8
tene Zü2;
a Va9
ad kalendas iulias McNyPcRoZü1 Strecker
a
kalendis iulii Sg5Zü2
ad kalende iulii Va8;
iulii om. M1 add. M11
45.3 tum solstitia Va8; solsticia Pa31Zü2 solstitia Mi1PcPa30; eiusdem Fi2 eius
denique Zü2 eodem[que] Pc; numero M1In marg.
Arripe mirabiliora de solstitio
24 decembri de octobris Va82
45 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11
In Pa31 ultima linea sola legitur
Inscr.
XLVIII Ny; Quod supradicta
tempora (? Pa31) in horologio (orologio Pa31Va10 horologium Pc)
comprobantur (comprobant M1 comprobentur Pa30Pc comprobabitur? Pa31) M1Pa30Pa31Va6Va10; Inde Va8; Item ad idem solestacium Va9; XL.
Va16
46.1
hȩc NyPc
46. orologi Lé horolegii Mi1 corr. horologii Mi11
orologii Sg5 aurologii Zü2
46.1 in marg.
XLVI
Ro;
hoc Mi1Pa30Pa31
et CvFi2M
vel hoc s. l. add. Cv1;
si om. Mc;
argumentum LéMcNyZü2
argumenta Va8;
quid
Fi1Fi2LéMMcNyPPa31RoSg5Va6Va8Va10Va16
quis M1Pc;
desideras Lé
46.2
horologium Ny
horologio M1Pc;
perque
Fi2LéMVa9Va10Va16Zü1 (
pq Fi2
pq Zü1) rasura in Fi1(
+p<er>q<ue>+)
in marg.
quere Fi11 Robertini
quere[t] M-A
perquirat M1McPa30Pa31Va6Zü2
Strecker per quȩ PMi1
(
querat s. l. corr. P1)
per quem CvMi11Ny
per quas Pa13Pc
que per Ro
per quibusdam lineas Va8;
venit
lineas CvM (
intentus perquirendo lineas s. l. add. Cv1)
venit
linea Fi2
bene linea Zü2;
lineis Mi1;
per quem bene lineat
Ny
46.3 certa Mi1 corr. certis Mi11; orar(um) Lé eorum Ro hora
Zü2; comprobavit Sg5 conprobabis Va9; certa comprobabit
esse hac Mi1; atque veracissima CvFi2M (vel ac vera confinia s.
l. add. Cv1) vera non legitur in Lé ac vera
cum fecerit Zü2
46 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11Inscr.
Ad
inicium hiemis ac veris M1; De quattuor temporibus Mi1PRoVa9 (IIIIor PRoVa9 IIII P) iterum scripsit in marg.
P1; XVIIII. De quattuor temporibus Fi1; De IIIIor
temporibus anni LéVa8; De quattuor tempora anni XLVIIII Ny; De
quattuor temporibus anni Pa13; De initio (inicio Pa31Va6Va10)
hyemis (? Pa31) et (ac Pc) veris (vernis Va6Pa31) Pa30Pa31PcVa6Va10; XLVII.
De quattuor tempori... Va16
47.1
hunius Va9;
conputantur
LéVa9;
quatuor Fi2Pa13Pa31Va6Va9
47.2
hiemps CvFi2M1NyPPa13RoSg5Va8Va10Va16Zü1
hyemps Fi1LéMcMi1PcZü2
47.3 inicium CvM1Pa31RoVa9Va10Zü2; vveris Va9; febroario
Va9
47.1 in marg.
XLVII Ro;
anni om. P s.
l. add. P1;
comprobantur McVa8
47.2
hiemis Pa30Va6
hiemis
Pa31;
sic Pa31
si P
sicut s. l. corr. P1
cum
Va8;
in om. PcRo;
novembri Fi2 M-A
novembre Mc
novembrium Pc;
intra
Va8;
idest Va10;
VII idus Pa31;
septimus Fi2MVa6 (
VIIus
Va6)
VII Zü1
47.3 mense Mc tene Pa13Mi1 corr. tenet Mi11
tenes Va9; februarius CvFi2MNyPa30PcVa6 Strecker, M-A (febroarius)
Pa31 februaria P
47 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11Inscr.
Ad
inicium aestatis et autumni M1; L Ny; De aestate vel
autumno Pa30; De inicio (initio Pc) estatis (aestatis Va10) et autumni
(autonni Pa31) Pa31PcVa6Va10Zü1; Inde Va8; De estate vel
autumno Va9; XLV. Va16
48.1
Zeptimo Va10;
ȩstas
CvM
estas Fi2M1Mi1NyPcPa31RoSg5Va6Va9Va16;
horitur Va9
48.2
nichilhominus CvFi2NyPPa13Pa31Va6
nichilominus MM1PcVa9
nihilhominus LéSg5Va10
nilominus Zü1
48.3 autunnus Lé auctumnus Ny autonnus Pa31 autumpnus
Va8; prefixo CvFi2M1NyPPa30Sg5Va6Va9Va10Va16Zü1 prȩfixo LéM
48.1 in marg.
XLVIII
Ro;
Septima LéSg5;
madias Zü2
maiarum Pc;
sic et M1McSg5Pa31Va6;
aetas Va8
48.2
sichilhominus Zü2;
augustas
Mi1
augusti PcSg5 Strecker;
septimo LéM1McMi1NyPa30PcVa9Zü2 Strecker (
VIIo
Lé)
septum Cv
septem Sg5Pa31Va6Va10
septimus Va8 VII Zü1;
item
Va10
48.3 tempusque Ro; quo PPa31Va6Va10; tam om.
Zü1; profixo Mi1PcRoVa8Zü2
48 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11Inscr.
LI Ny; Quando oritur aestas
et hyems Pa30; Item de inicio estatis et hyemis (hiemis M1 yemis Pa31) M1Pa31Va6; Ęstas et hyemps qua hora diei uel noctis intrent Pc; Item Va8; Item de estate vel hyeme Va9; De inicio
aestatis et hyemis Va10; XL. Va16
49.1
hortum Va9
49.2
ȩstas CvFi1McPa31PcVa9
estas Fi2MM1Mi1NyPRoSg5Va6Zü2;
incoatur
Va8Va9Va10;
virgilie M1Fi2Ro Strecker, M-A, Rob.
vergilie
McPa30Sg5Va8Va9
virgiliȩ CvFi1MMi1NyPcVa6Va16?Zü1
vergiliȩ corr
.
Fi12
vergiliae P post corr.
virgiliae P1
vergiliȩ Pa13Va10
49.3 hyemps CvFi1Fi2Mi1NyPa31PcVa16Zü2 hiemps M1; cȩperint CvMM1 coeperint
Pa13Pa30Va6Va16Zü1
49.1 in marg.
XLIIII
Ro;
ortu RoVa8
49.2
inchoantur Sg5;
comparent
Zü2;
vigiliȩ
49.3 vero Ny manet Zü2; in occasu
CvFi2MM1McPa13Pa30Pa31Sg5Va6Va9Va10Zü1 Strecker, M-A in hoc causum
Va8; cum: ut McNySg5Pa30Pa31Va6Va10Zü1 Strecker; abscdi
Fi1 on s. l. add. Fi11 absondi Zü1 c s.
l. add. Zü11 ceperit Va9; in marg. Item veris Va8;
ut abscondite perit Va10
49 stropham om. BaBarDiLo5LéVa7Va11
Haec stropha legitur in Lé:
Estas rite incoatur cum Pliades
vespere
ortu suo apparere oriente ceperit
nihil hominis et hyemps matutino tempore.Inscr.
Ad
inicium veris et autumni M1; LII Ny; Quando ver et
autumnus Pa30; De inicio veris et autumni (autuni Pa31)
Pa31Va6Va10; Item de uere et autumno Pc; Ista obest Va8; De autumno et veris inicium Va9; L.
Va16
50.1
auctumni Ny
autumpni
Va8
autunni Pa13Zü2
autonni Pa31;
inicia CvM1Mi1Pa31RoVa9Va10Zü2
50.2
com
50.3 horiuntur Va9; destincta Ny
50.1 in marg.
L Ro
50.2
dies Fi2Ro
diem
Sg5Zü2;
sive P
sine in marg. corr. P1;
noctes
Fi2Ro
noctem MZü2;
pliade Pc;
dia P
me s. l. add.
P1
50.3 vel om. P s. l. add. P1; d+???+[[istincta]] M11; distenta
Ro destinata Pa31Va6Zü1
50 stropham om. BaBarDiLo5LéVa7Va11
Haec stropha legitur in Lé:
Item duo qui secantur hic summunt
initium
tenent Pliades cum vernis et autumnum
media
fere die usque nocte per distincta tempora.Inscr.
IX. De lunae cursu per signa Fi1; Quid
plus currit luna quam sol per diem M1; De lunae (lune Mi1 lunȩ Ny) cursu
per signa (LIII Ny) NyMi1P (de lunae cursu per tempora add.
in marg. P1); Quantum currit luna vel sol Pa13; Quot
partibus zodiacus solem et lunam peragrat Pa30; De lune cursus Ro; Quod
plus currit (currat Pa31) luna quam sol per diem Pa31Va6; Quod plus currat luna quam sol Pc;
Quantum
luna a sole elongatur Va8; De peragracione lune zodiacum Va9; Quod
plus luna quam sol currat Va10; L. De lunȩ c..su... Va16
51.1 in marg.
LI Ro;
sol
McMi1Zü1
solent Fi2
solet Sg5
sole Pa31Va6;
enim Lé;
zodiaci Pc;
peragere Va10Zü1;
dixit Pa31
51.2
unam sane parte tantum
Fi11
unam sane parte[m] tantum M-A
unam sane partem
tantum Pa13Pc
una sane tantum parte M1McNyVa6Va9Va10Zü2Pa31 Strecker (
partes
Pa31Va6
partem Va9)
lune sane parte tantum Ro
unam sane
tantum partem LéPa30Sg5Zü1 (
parte Lé);
tantum om
. Va16;
die Fi2
51.3 lunam CvFi2LéMPa13Pa30Va6 corr. Fi12 Strecker, M-A
51 stropham om. BaBarDiLo5Va7Va11; str.
51 f. 71r, praeterea etiam f. 41r exarata est Zü2Inscr.
Item de eadem re LIIII Ny; Quantum currat sol vel luna Pa31; Quantum currit sol vel
luna dies Va6; Inde Va8; Quot punctis luna digreditur a sole
Va9; Quantum currat (currit M1) sol et (vel M1Pc) luna per diem M1PcVa10; Quot punctos luna
elongatur a sole autem? proximetur vel quantus currat per diem Va11; L.
52.1 quatuor McVa11Zü1 Strecker
52.1 in marg.
LII Ro;
quattuor punctis Pa31Pc
punctis
CvM1McPPa30Sg5Va6Va9Va10Zü1StreckerMi1 corr.
punctos Mi11;
luna
s. l. add. P1
luna semper Va8Va11
52.2
sol euntem Fi2MSg5
sole exeunte Va9
solem
euntem Zü2;
in partem Fi2;
sole cuncta una
parte Lé;
signiferis M1Pa31Va6
in diei Va11Zü2;
circulo
RoVa11Zü2
circulum Fi1Fi2LéMi1NyPVa9Va16
circuli M1
52.3 lua P n s. l. add. P1 lune
Va9; duodecim partibus NyVa11Zü1 (XIIcim Va11) XIII partibus
Zü2 duodecim particulas Pc52 stropham om. BaBarDiLo5Va7
Strophae 52-62 vario ordine in Zü2 legitur.
In Pa31 inter
sole et
eunte
glossa, forsitan, legitur:
etates lune signum faciunt
In Va11 add. 52,1a: sive crescens elongatus decrescens
revertitur
In Va11 add. 52,3a: singula itaque signa Xcem punctos occupatInscr.
Quod
tres partes punctum vel III aetates vel signum faciunt M1; LV Ny; Quot puncti signum
reddunt plenum Pa30; Quod tres partes punctus? vel III Pa31; Quod
tres partes puncto (punctum PcVa10) vel (et PcVa10)
tres aetates (ȩtates Va10) unum (lunae? Va10) signum
faciunt (faciant Pc) PcVa6Va10; Hinc Va8; Quot signa redunt puncta Va9; Quot
punctos habet quibusque signum Va11; non legitur Va16
53.2
ȩtates CvLéMMcNyPa31PcVa6Va11Zü1
etates Fi1Fi2Mi1;
lune CvFi1Fi2NyPRoVa9Zü2
lunȩ
McMPa13PcSg5Va6Va8Va10Va11Zü1
53.3 hunum Va9; adque Lé
53.1 in marg. LIII Ro; punctum
Fi11
unum
punctum Lé; qui et M1 qui per Va8; colligi? Va11
53.2
aetatem Sg5;
semper
Lé
nepe Va6;
netantibus Pa31;
adunatȩ insimul Pc
53.3 plenum retinentis VI Va11; nouem M1 sexis Pa31; senis cum particulis Pc 53 stropham om.
BaBarDiLo5Va7; tota stropha supra ras. Fi11
In Va16 haec str. non legitur
Inscr.
LVI Ny; In quo signo luna
versetur BaVa8; Argumentum in quo signo sit luna Pa31PcVa6Va10Zü2; In
quo signo versetur (versaetur Pa30) luna Pa30Va9; In quo
signo vel in qua parte signi sol vel luna versetur Va11.
54.1
quȩsieris MM1Va6Va8Va16
quesieris
Mi1NyPa31Pc
54.2
eius om. Pa31;
etas
Fi2Mi1NyPa31PcRo
ȩtas CvFi1LéMMcVa6Va11Va16Zü1Zü2
54.3 reperies MMi1Va9Va10Va11Zü2
54.1 in marg.
LIIII
Ro;
lunam Fi2MMi1
54.2
ducta quater Ba
ducta namque M1;
quater supra
ras
. Fi11
atque Fi2M;
per partes de cum
creverit M
54.3 quos divisis Pc partiendo BaZü1 Strecker +par+ diuidendo Ny; tam
Sg5; tunc per signa Ny; signum Pc
54 stropham
om. BarDiLo5Va7; Str. 54 f. 73v, praeterea etiam f. 41v exarata
est Zü2
Sequitur in Va11 stropha in parte similis ipsi in Zü2 et MGH transcripta:
Inscr.
Qui apponuntur indicionibus?
A principio sunt anni usque partum
virginis
Vque Ma CCti ex ipsis VII subtrahe
et partiti per quindenos III ex ipsis remanent.Inscr.
Item Ba; LVII Ny; Quo
ordine investigari convenit Pa30; Item unde supra Pc;
De eadem Va6; Inde Va8; De
divisione eadem Va9; De eadem re Va10; LV Va16
55.1
promta NySg5
propta
Va6
prompta Va9;
computacio CvNyRo
conputacio Va9
55.3 retrae Pa31 retrahę Pc
55.1 in marg. LV Ro; medialis
Va10; luna prima Mi11Va8; pro obta Pa31; computativo
Fi2; computacio prompta Va9
55.2
ne qua Sg5
nam quae
CvM;
quod PSg5
quot corr. P1
55.3 adice vel detrahe omnibus Ba aliter lib. habet omnibus in
marg. add. Cv1 in signis adicae vel retrae Fi13 M-A,
Rob adice vel trahere pariter Lé adice vel subtrahe pariter NyRoVa16
tu signis adice vel detrahe Sg5 adice vel
retrahe omnibus Pa31Va6 (retrae Pa31) adice vel retrahe similiter
Zü1 adice vel detrae pariter Strecker; partibus M1
55 tota stropha supra ras. Fi14
Stropham om. BarDiLo5Va7Va11Zü2
Inscr.
LVIII Ny; Quod opus sit XII
signa retinere per ordinem Pa30; Quod nomina signorum memoriter sint
tenenda M1Pa31Pc; Quod nomina signorum sint (sit Va10) tenenda
Va6Va10; Quin per XII signa oportet conputare Va9
56.1
hordinem Va9
56.2
obmittas Fi1Fi2LéPPa30Pa31Sg5Va10Va16Zü2
ommittas Pa13
obmitas Va9
56.3 conputandi PVa9
56.1 in marg.
LVI Ro;
tantum
Va8;
nomina om. Lé;
ordine Ny
56.2
retine nec Lé
retine
et Va9;
amittas M1
neglegas Va8;
quae fiunt
Mc Strecker
qui sunt Ro
namque sunt Va8
56.3 invenies Fi2LéNyPa31Sg5Va9Zü1 Strecker
56 stropham om.
BaBarDiLo5Va7Va11
Post str. 56 strophae 42a-42e
leguntur in Mi1:
42a Octo annos subtrahendo pro solari circulo
per uicenos et octenos
diuidendo reliquos
inuenisse te gaudebis sic
solarem circulum.
42b Hunc solarem diuide per quattuor
tandem quartam eius partem
eidem adicito
per septenos diuidendo
concurrens inuenitur.
[scito]
42c Calculum qui lector scire studes mente strenua
ordines indictionum alta
stent memoria
quȩ si absint annos christi
amittes ignauia
42d Ordines indictionum diuide per XV
ipsis autem regulares adice
XII
presentis annis et ponatur
indictio ibidem
42e Hoc perhacto annos christi facili industria
inuentos adnunciabis aliis
inscitia
quibus erit per quod magna erit tibi gloriaInscr.
(XLII. Va16) Quot horis luna luceat
Mi1PRoVa16; XII. Quot horis luna luceat Fi1; LVIIII Ny; Quot
punctis luceat luna Pa13; Quod quinque puncti horam plenam facit et quod
luna Ima IIIIor punctos lucet Pa30; Quot (quod Pa31)
punctis luceat prima luna M1Pa31PcVa6; Quot punctis luna prima luceat Va10;
Quot punctis lucet luna in suo exordio Va9
57.1
lunȩ
CvFi1MMcMi1Pa13PcSg5Va6Va8Va16Zü1
lune Fi2Ro;
oram LéSg5 (
h s.
l. add. Sg51)
57.3 esordio Fi1
57.1 in marg.
LVII
Ro;
luna LéZü2
lunam Va9;
plenum ortum Zü1
plena
hora Zü2;
punctis Sg5
57.2
agitu Pa30;
quam
ascenditur Lé
cum raccenditur Va9
57.3
qua in marg. et
supra ras.
Fi12
quatuor Pa31PcSg5Zü1 (
quattuor PcSg5) Strecker;
punctis CvLéM1McPa30PcSg5Va6Va9Va10Zü1 Strecker;
semper
Mc
Pa31Sg5Va6Va9 tantum om. Zü1; lucet suo M1Sg5Pa30Pa31PcVa6Va9 Strecker in suo Va10 suo lucet
Zü1; singulis in noctibus Lé
57 stropham om.
BaBarDiLo5Va7Va11
Post hanc stropham Reliquos require in finem libri legitur
in Va6Inscr.
Quot
horas unaquȩque luceat luna M1; Item Mi1; LX Ny; Quot
horis luna per noctem lucet Pa30; Item de etate eiusdem lune quo modo
parciendo Va9; Quot (quod Pa31) horas una quoque nocte (om.
Pa31) luceat luna Pa31Va10; Quot horis luceat unaquȩque luna Pc;
LVIII. Va16
58.1
ȩtas CvFi1LéMNyPa30Zü1Zü2
etas Fi2Mi1PPc;
qualivet Lé
quȩlibet Pc
58.2 parciendo CvM1Mi1NyPa31RoVa9Zü2
58.1 in marg.
LVIII
Ro;
ducta
namque quater luna M1 ducta quoque quater Mc pucta quoque quater
Sg5 (aucta supra p corr. Sg51) ducta quater
Pa30Pa31Va9Va10Zü1;
namque luna Pa31
luna McSg5
vel luna
semper s. l. add. Cv1;
quelibet CvPa31RoSg5Zü1
quaelibet
Mi1Pa30
quȩlibet McNy;
quam Lé
cum om. Va9
que con
fuerit Pa31;
fierit Va9
58.2
versus s. l. add. Sg51;
sumam Va9
summa M1NyPPcRoSg5Va8Va16;
igitur Sg5 (
item s.
l. corr. Sg51);
quos si vis Fi2
58.3 tot Zü1; horis CvLéM1McPa30PcSg5Zü1 lunam Mi1Va9; lucet
Ro; quod Sg5Va9; habuerit vel ris s. l. add. Cv1 habue.s?
Fi1 habuerit CvFi2LéMNyPa30Pa31RoSg5Va8Va9Va10Zü1Zü2
58 stropham om. BaBarLo5DiVa6Va7Va11Inscr.
Ad
denam et vicenam M1; Item Mi1; LX Ny; Quot
opus sit tenere hanc regulam usque plenilunium Pa30; Usque quo temporum
regula eadem tenenda sit Va9; De dena et vicena Pa31PcVa10; LVIII. Va16
59.2
nanque M;
vigena
Zü1
59.3 ȩquȩ CvZü1Zü2 ȩque Fi1MNy eque Fi2McMi1Pa31 ȩquae
Lé aequȩ M1
aeque RoPa30Va8Va9Va16 equȩ Pc
; conprobantur Va9; orarum Lé; spacio
CvMNyPa13PcRoVa9Zü2
59.1 in marg.
LVIIII
Ro;
regularem Va8;
teneo Pa31;
usque s. l. add. Sg51;
plenilunio Ro
pleni iunium Va8 om. Zü2
59.2
deca vel na s. l.
add. Cv1
dena LéM1McNyPa30Pa31Sg5Va9Va10Zü1Zü2 Strecker, M-A;
decet
Fi2; XXa Lé;
isto LéM1Pa30Pa31Va9 s. l. add. Cv1
abto isto numero Sg5
59.3 aequa parte Sg5; computantur Mi1; spatia
Lé spacium Va16
Str. 59 exarata est f. 71v post str.
57 Zü2,
Hancque regulam teneto usque exarata est etiam f.
73v Zü2
59 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7Va11
Inscr.
Quod semper XIIcim sunt hore in nocte M1; Item Mi1;
LXII Ny;
Quod sit observanda etiam hora ȩstivale et brumale tempore? Pa30;
Quod semper XIIcim sint horȩ Pc;
Quibus temporis sint tenende ipse ore Va9;
Quod semper sint XIIcim horas in nocte Va10 (Pa31?);
LX. Va16
60.1
estivale CvFi2Mi1NyPa31PcRoVa9Zü1Zü2
ȩstivale Fi1LéMMc
60.2
hore Fi2PPa31RoSg5
horȩ CvFi1MM1McMi1NyNyPPa13Pa30PcVa8Va9Zü2;
ipse CvFi1Fi2Mi1PPa13Pa31PcRoSg5Va8Va9Va16Zü2
ipsȩ MM1McPa30Va10Zü1;
tenende CvFi2LéMi1NyPPa13Pa30Pa31RoSg5Va8 Va9 (dubie legitur Lé)
tenendȩ Fi1MM1McPcVa10Zü1;
modolo Mi1Lé
modulo corr. Lé
60.3
plene CvFi1Fi2MMcMi1NyPPa13Pa31PcRoVa8Va9Va10Zü2
plenȩ M1Pa30Zü1;
habendȩ Fi1MMcPa30Va10Zü1
habende CvFi2M1Mi1Pa13Pa31PcVa8Va9Zü1Zü2 Strecker, M-A, Rob.;
ȩquinoccium Cv
ȩquinoctium Fi1LéMMcMi1NyVa8
equinoctium Fi2M1Pa31PcSg5Zü1Zü2
aequinoccium Ro
equinoccium Va9
60.1 in marg.
LX Ro;
estuale Sg5;
brunali Pa31
60.
2 textus depeherditus Lé
60.3
plena Sg5; textus depeherditus Lé;
tenende LéNyPRo (
tenende P,
abende corr
. P,
aliter tenende in marg. add. P1)
kalende Sg5
tenendo Va16;
quantitati Va16
60 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7Va11
Post hanc stropham, strophae quae sequuntur legitur in Zü2:
a Fecit deus lumen verum inter caelos medium
prima hora quae lucebat venit ad mercurium
totum mundum clara luce erat magnum gaudium.
b Fecit deus lunam plenam inter caelos lunium
prima nocte quae lucebat nichil erant tenebrae.
c Anni VIIII nonaginta centum quinque milia
usque diem in quo venit qui creavit omnia
peccatores liberare vincla mundi solvere.
d Unumquodque signum lunae tantum binis diebus
senis horis atque bisse peragrare dicitur
sic per singulas discurrit ad primum revertitur.
e Unumquodque tamen signum sol tricenis diebus
denis horis atque semis illustrare dicitur
unius sicut anni complet zodiacum circulo.
f Ori caelum cunctus fuit primus ab inicio
duodenis sunt septenis sui in exordio
antequam sol factus esset totus mundus tenebrae.
Post hanc stropham, strophae quae sequuntur legitur in Pa30:
Insc.
Ad solarem circulum inueniendum
42a Octo annos subtrahendo per solarem circulum
per uigenos. et octonos diuidendo reliquos
inuenisse te gaudebis sic solarem circulum.
Inscr.
Ad concurrentes inveniendos
42b Circulum et hunc solarem diuide per quattuor
tandem quartam eius partem eidem adicito
per septenos diuidendo concurrentes inuenitur.
Inscr.
Ad cyclum solarem inveniendum
60a Cyclus solis quotus extat si scire desideras
regulares nouem adde supra scripto
numero
per uicenos et octonos diuisos
repperies.
Inscr.
Quot dies habeat annus communis et embolismus
60b Nam dierum trecentorum octaginta quattuor
habet\ent/ septem embolismi communes
xii\cim/
trecentorum l et dierum quattuor.
Inscr.
De luna embolismorum
60c Igitur embolismorum lunam tibi prenota
quorum primos tres subnectit sibi
rite ogdoas
quattuorque post sequentes habet sibi
endecas.
Inscr.
De luna primi embolismi
60d Primi quoque embolismi luna in ogdoade
quarto nonarum decembris primam
semper incipe
finiesque mensis iani kalendarum
pridie.
Inscr. De luna primi embolismi60d Primi quoque embolismi luna in ogdoade
quarto nonarum decembris primam semper incipe
finiesque mensis iani kalendarum pridie.
Inscr. De
luna secundi embolismi
60e Embolismi iam secundi lunam si
quesieris
quarto nonas in septembri primam
nasci noueris
quam octobris in kalendas finiendo
terminas.
Inscr. De
luna tertii embolismi
60f Tertio in embolismo si scire desideras
pridie nonarum martii natam lunam
teneas
pridie nonas aprilis hanc tricenam
facias.
Inscr. De
luna quarti embolismi
60g Embolismo iam in quarto ut probare poteris
pridie nonas decembris prima luna
incipit
finit quoque quarto nonas mensis
ianuarii.
Inscr. De
luna quinti embolismi
60h Quinti lunam embolismi certam tene firmiter
quarto nouarum nouembris primus orta
renitet
decembrisue in kalendas deficit
tricesima.
Inscr. De
luna sexti embolismi
60i Embolismi lunam sexti prima sine dubio
quarto nonas in augusto cornu
fulget rutilo
quam explebis kalendarum pridie
septembrium.
Inscr. De
luna septimi embolismi
60l Septimo in embolismo ut nequaquam
dubites
tertio nonarum martii lunam primam
computes
tertio nonas aprilis quater dena
explicit.
Post hanc stropham, strophae quae sequuntur
legitur in Pa31:
5a Novem annos adcrescendo per
solarem circulum
per uicenos et octenos diuidendos
reliquos
inuenisse te gaudebis sic solarem
circulum.
Inscr. Quod sint? concurrentes?
42b Circulum et hunc solarem diuide per IIII
tandem quartam eius partem eidem
adicito
per
septenos diuide concurrentes inueniuntur.
Post hanc stropham, strophae quae sequuntur legitur in M1 (add.):
60.1 Igitur
embolismorum lunam tibi prenota
quorum primos tres
subnectit sibi rite ogdoas
quatuorque post
sequentes habet sibi endecas
60.2 Primi
quoque embolismi luna in ogdoade
IIIIto nonas in
decimbris primam semper incipe
finiesque mensis
iam kalendarum pridie
60.3 Embolismi
iam secundi lunam si quesieris
IIIIta nonas in
septembris primam nasci noueris
quam octobris in
kalendis finiendo terminas
60.4 Tercio
in embolismo si scire uolueris
pridie nonarum
marcii natam lunam teneas
pridie nonas
aprilis hanc tricenam facias
60.5 Embolismo
iam in quarto ut probare poteris
pridie nonas
decimbris prima luna incipit
finit quoque IIIIto
nonas mensis ianuarii
60.6 Quinti
lunam embolismi certam tene firmiter
IIIIto nonarum
nouembris primum orta renitet
decimbrisque in
kalendis deficit tricesima
60.7 Embolismi
luna sexti prima sine dubio
IIIIta nonas in
augusti cornu fulget rutilo
quam explebis
kalendarum pridie septimbrium
60.8 Septimo
in embolismo ut nequaquam dubites
IIIo nonarum marcii
lunam primam conputes
IIIo nonas aprilis
hanc tricenam explices
60.9 Decemnouenalis
cicli firma constat racio
ut duarum sit in eo
parcium diuisio
per annos embolismorum
simulque communium
Post hanc stropham, strophae ex rhythmo
Spera caeli quater senis legitur in Pc:
Iscr.: De orologio noctis. Spera cȩli quater senis horis dum reuoluitur / omnes stellȩ fixȩ cȩlo quȩ cum ea ambiunt / circa axem breuiores circulos efficiunt
Iscr.: Item. Illa igitur quȩ polo apparet uicinior / inter omnes tamen eis splendor est precipuus / ipsa noctium horarum computatrix dicitur
Iscr.: Item. Argumentum en inuentum cardini oppositum / recta linea si serues luminum intuitu / horas noctis nosse potes galli sine uocibus
Iscr.: Item. O quam pulchrum stema tenet clauorum positio / crucis christi rote fixi hoc in horologio / in qua ipse carne pendens pro salute hominum
Iscr.: Item. Dextra leua et profunda et quȩ tendit ad ȩthera / serua semper computatrix per distincta tempora / equinoctia designans atque solistitia
Iscr.: Item. Ante axem siquis uolens curiosus steterit / ȩquinoctium uernale ad sinistram nouerit / cernere ad dexteram sui autumnale poterit
Iscr.: Item. Solstitia duobus inclita temporibus ȩstiualis / qui erectus ad superna ducitur / radius ad ima mersus hyemalis dicitur
Iscr.: Item. Solstitio peracto adest protus pusio / post quem longus alter extat et zacheus medius / scema longus et hunc sequens terciusque pusio
Iscr.: Item. Quȩ si ea sicut extant teneas memorie / stationem tibi stellȩ siquis innotauerit / horas noctis stratu cubans bene nosse poteris
Admonicio lectoris LXIII Ny; Versi lectori Ro; Lectori Fi1P; Monitio lectoris
Pa13; Admonitio Pa30; Finiuntur versi de annis domini. ammonicio
lectionis Pa31; Quod iugis leccio conputatoris exibet magistrum Va9;
Adomonitio lectoris Va10; Ammonitio lectoris M1PcVa11; LXI. Versi
lectori Va16
61.1
optimae Fi1
obtime
LéPa31Sg5Va9Va10
61.2
adsiduitas Lé
asiduitas
Ro
assiditas Zü2 (
assiduitas s. l. corr. Zü2 1);
exibet M1PcVa9Va10
61.3 sedulae Fi1Pa13Va10 (sedulȩ Va10)
61.1 in marg.
LXI
Ro;
sensus semper cautus LéNyPa31Sg5Va8Zü2
sensus est percautus
PRoZü1;
esto om
. Pa31
61.2
exhibe LéPa31RoVa8
61.3 quam Lé; priorum Zü2; patrum
dicta CvPcVa16? M-A patruum dicta Fi2 dicta patrum M1McMi1Pa30Pa31Sg5Va9Va10Va11Zü1Zü2 Strecker; perscrutari Fi1 (corr.
Fi12) Pa31Va8Zü2; sedulo Va8
Sequitur initium strophae
Cyclus
solis in Zü2
61 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7; strophae 61 et 62 post
stropha 28 ponuntur Lé
Inscr.
Quod
obliuiscatur qui neglegit legere M1; LXIII Ny; Ut frequenter hȩc in
memoria teneantur Pa30; Quod desidia evacuet cuiusque mentem Va9; Quod
ciclo obliviscatur ... Pa31; Quod cito obliuiscatur Pc;
Quod cito obliviscatur quod neglegit legere
Va10
62.1
depascat Lé
depassit
Ny
depasscit RoSg5
62.2
dammula CvFi2MM1Pa13Pa31Zü1
62.3 putad Va9; restad Va9
62.1 in marg.
LXII
Ro;
mente M
memento Zü2;
quoque M1McMi1Pa30Pa31PcSg5Va11Zü2 (
quoquae
Sg5)
quoque vel cuiusque Va9;
sic Zü2;
depascunt
Va8;
topor Pa31;
et torpor Sg5
62.2
labare Mc Strecker
Mi1 corr
. labere Mi11
labere Pa13 (
vel
labi corr
. Pa131)
labi nam Va11;
sic
Zü1;
daminula Mc
leue ante correctionem Zü2;
de manu
Ny
62.3 quam Lé; repletam Pa13; esset M; c+d+omputatur plena esse M1 cum
putatur plena esse McMi1Pa30 Pa31PcVa10Zü1Zü2 (putatus? Va10 computator
Pa31Pc) Strecker computatur esse plena Sg5Va11 (cum putator
Va11); statim Va11 sic Zü1
62 stropham om. BaBarDiLo5Va6Va7
Loci vetustiores1,2. Ven. Fort.,
Vexilla regis, v. 11: ut nos lavaret crimine
1,3. Ven. Fort.,
Vexilla regis, v. 5: confixa clavis viscera.
1 Beda,
DTR
47, Primo decennovenalis circuli versu temporum ordo praefigitur,
quem Greci calculatores a Diocletiani principis annis observavere. Sed
Dionysius venerabilis abbas Romanae urbis … paschales scribens circulos …
elegit ab Incarnatione Domini nostri Jesu Christi annorum tempora prenotare.
2 Beda, DTR 49: Hoc autem
argumento quota sit anno quocunque computare volueris indictio reperies: sume annos
ab Incarnatione Domini quotcumque fuerit in presenti, verbi gratia DCCXXV; adde
sempre tria, quia quarta indictione secundum Dionysium natus est Dominus, fiunt
DCCXXVIII; haec partire per XV, quindecies quadrageni, sexcenti, quindecies
octoni centumvies, remanent octo: octava est indictio. Si vero nihil
remanserit, decima quinta est.1. 2 Ven. Fort.,
Vexilla regis, v. 11: ut nos lavaret crimine
1. 3 Ven. Fort.,
Vexilla regis, v. 5: confixa clavis viscera.
3 Beda, DTR
52: Si autem vis cognoscere per annos singulos quot sint epactae, sume annos
Domini quot fuerint, utputa in praesenti octava indictione DCCXXV, hos partire
per XIX: decies novines triceni DLXX, decies novines octonis cenquinquais
dipondius, remanent III; hos item multiplica per XI, fiunt XXXIII, tolle XXX,
remanent III. Tres sunt epactae, id est, adiectiones lunares.4 Beda, DTR 54: Si vis nosse adiectiones solis, id est, concurrentes
septimanae dies, sume annos ab incarnatione Domini quot fuerint, utputa DCCXXV
per indictionem octavam, et annorum qui fuerint quartam partem semper adiice,
id est, nunc CLXXXI, qui fiunt simul DCCCCVI: his adde IV, fiunt DCCCCX. Hos
partire per VII, septies centeni DCC, septies tricenis CCX, et non remanet
aliquid, quia VII sunt epactae solis, id est, concurrentes septimanae dies.
5 Beda, DTR 53: Quarto decennovenalis
circuli tramite designantur epactae solis, id est, concurrentes septimanae dies
unius semper ternos per annos, duorum autem per annum bissextile usque ad
septimum numerum adiectione crescentes, … Cumque suas quaeque anni dies habeat
concurrentes, hae quae in circulo adfixae concurrentes sunt, specialiter quae
sit nono Calendarum Aprilium feria designant …6 Beda, DTR 58: Ipse autem cyclus lunae si vis nosse quotum agat
annum, sume annos Domini, ut puta DCCXXV, et subtrahe semper duo, remanet
DCCXXIII; hoc partire per X et IX, remanet unum, primus annus est cycli
lunaris. Quoties autem nihil remanet; nonus decimus est.
7 Beda, DTR 58: Et quia decennovenalis circulus communem cum lunari
viam quamvis ocyor currit, si vis scire et eius quotus sia annus, sume annos
Domini, ut puta DCCXXV, et unus semper adiice, fiunt DCCXXVI; hos partire per X
et IX, remanent IV, quartus est annus cycli decennovenalis. Quod si nihil
remanserit, ultimus est.
8 Beda,
DTR 50: Sed proprie quae in circulo
decennovenali annotatae sunt epactae lunam quota sit in XI Calendas Apriles,
ubi paschalis est festi principium, signant, hanc praefixam sui cursus regulam
semper observantes ut quoties minorem XV numerum habent, paschalem lunam
praeferant; quoties autem maiorem in sequentem lunam pascha quaerendum
praemonstrant. Quia nimium lunae paschalis plenitudo non aequinoctium praerire
sed sicut in principio creaturarum ordinatum est, sequi potius debet, quando
primum ortus est sol inchoatione diei vernum tenens aequinoctium, deinde orta
est luna in inchoatione noctis autumnalis aequinoctii tenens ipsa particulam.
9-12 Beda, DTR 60: Sed et si quis has quoque argumento invenire
desiderat, videat quot sint epactae lunares anni cuiuscunque computare
voluerit, et siquidem XIIII aut XV sunt, XI Calendarum Aprilium vel XII
Calendarum earundem die decimam quartam lunam venire cognoscat, quia nimirum XI
Calendarum suprascriptarum, sicut saepe dictum est, proprius est omnium locus
epactarum. Sin autem pauciores sunt epactae, dimittat eas crescere per dies
usque dum quartum decimum impleant numerum, et ibi se lunam paschae decimam
quartam habere non dubitet. Porro plures quindenarium numero si habuerit
epactas, et has usque ad tricesimum numerum, id est, ipsius terminum mensis per
dies crescere sinat, et sic a nova luna inchoans, atque usque ad decimam
quartam ex ordinem percurrens, diem votis paschalibus aptum rite reperiet.
Beda, DTR,
ut str. 9Beda, DTR,
ut str. 9Beda, DTR,
ut str. 913.1 1
Cor. 5, 7: Expurgate vetus fermentum, ut sitis nova conspersio, sicut estis azymi; etenim Pascha nostrum immolatus est Christus; Ps. Ambr.,
hymn. 62, 10. Cfr. Tert.,
de ieiun. 14, 2; Is.,
eccl. off., 1, 32;
13 Beda,
DTR 59: Sextus saepe dicti circuli locus
amplectitur lunas XIIII primi mensis, quae paschalis dominicae diem singulis
annis absque omni ambiguitate demonstrent; nam quae post XIIII lunam Dominica
dies occurrit, ipsa est paschalis dominicae resurrectionis dies.
61: Nam
cum in Veteri Testamento tribus argumentorum indiciis paschale tempus sit
observari praeceptum, videlicet ut post aequinoctium ut mense primo, …, quarta
in eius observatione regula est nobis a tempore dominicae resirrectionis
imposita, ut cum aequinoctium transcenso lunam primi mensis decimam quartam
vespere ortum facere viderimus, non statim ad faciendum Pascha prosiliamus, sed
dominicum die quo ipse Pascha, id est transitum de Marte ad vitam de
corruptione ad incorruptionem de poema ad gloriam resurgendo facere dignatus
est expectantes in ipso tandem congrua Paschae solennia celebramus.
14 Beda, DTR 62: Ultima saepe memorati circuli
meta panduntur lunae Dominici paschae propter variantem eiusdem Dominici
occursum septem dierum ambitu inclusae, id est, a decimo quinto usque ad
vigesimum primum.
15. 2
Num. 9, 2; 2
Par. 35, 11. 19; Hier.,
Ier., 6, 31, 8; Com. Virc., 54, 84: est enim phase id est transitus Domini
15 Beda,
DTR 63: …iuxta legis scriptutam alia
paschae, alia solennitas est azymorum. … sequentes vero dies septem, … azymorum
proprie vocantur.
16 Beda, DTR 45: ...communes quidem annos, id est, CCCLIV dierum
XII, …
17 Beda, DTR 50: ...inde epactae Graeco vocabulo, id est,
adiectiones dictae, quod per annos singulos XI dierum, ut diximus, accumulentur
augmento.
18 Beda, DTR 45: … embolismus autem, id est, CCCLXXXIV dierum,
continens VII.
19 Beda, DTR 46: Est et alia praefati circuli divisio, qua in
ogdoadem et hendecadem, id est, in VIII et XI, distinguitur annos, … quia
antiquis visum est VIII annos solares totidem lunaribus annis dierum numero
aequari.
20 Beda, DTR 57: Potest qui vult a cyclo lunari facere argumentum,
ad inveniendum quota sit luna Calendarum januarium. Sume enim cyclum lunae
quemlibet, ut puta quintum, multiplica per XI, fiunt LX; adde unum semper
regularem, fiunt LVI; partire per XXX, remanent XXVI: vigesima sexta est luna
in cal. Jan, anno quinto cycli lunaris.
21 Beda, DTR 57: Tantum memor est, septimo decimo, octavo decimo, et
nono decimo cycli memorati anno non unum, ut reliquis, sed duos adiicere
regulares, et lunam Cal. Jan. sine errore reperies.
22-27 Beda 22: Si ergo vis scire hoc vel illo die quota sit luna,
computa dies a principio mensis Januarii usque in diem de quo inquiris, et cum
scieris, adde aetatem lunae quae fuit in Calendis Januariis; partire omnia per
LIX, et si amplius XXX remanserint, tolle triginta, et quod superest ipsa est
luna diei quam quaeris. Item si vis scire hoc vel illo die quota sit feria,
computa dies a Calendis Januariis usque in diem de quo inquiris; et cum
noveris, adde feriam quae fuit die Calendarum Januariarum; et si bissesxtilis
annus est, etiam bissexti diem postquam transierit augmentare memento: partire
omnia per septem, et quod remanet diem tibi septimanae quae sit ubicumque
quaeris ostendet. Quod ita solum sine labore currit argumentum, si numerum
mensium singulorum per Calendas, Nonas et Idus memoriter decantare consuescat.
Beda, DTR, ut str. 22
Beda, DTR, ut str. 22
Beda, DTR, ut str. 22
Beda, DTR, ut str. 22
Beda, DTR, ut str. 22
28-34 Beda, DTR 20: Sunt autem anni tres circuli decennovenalis, in
quibus idem argumentum stabilitatem sui tenori conservare nequeat: octavus
videlicet, undecimus, et nonus decimus, cui causam notandi varia facir ac
dispersa per annum embolismorum insertio. Siquidem anno octavo luna Calendarum
Maiarum iuxta rationem quidem argumenti XXVIII computatur, sed propter
embolismum, qui in Martio mense inseritur, XXVII probatur existere. Item in Calendas
Julias iuxta argumentum XXX fieri potuit luna, sed propter adiectionem diei
quem superfluitas embolismi attulerat, fit XXIX. Item anno XI, quia luna
embolismi pridie Nonas Decembres accenditur, facit lunam in Calendas Martias
vigesimam esse et octavam, cum hanc ratio argumenti XXIX tunc existere doceat.
Item anno XIX, quia luna embolismi tertio die Nonarum Martiarum incipit, cogit
lunam in Calendas Maias XXVIII computari cum XXIX secundum argumenti
calculationem canatur, quo etiam anno ratio saltus lunaris, de quo in
sequentibus dicemus, fidem eiusdem argumenti impugnat.
Beda, DTR, ut str. 28Beda, DTR, ut str. 28Beda, DTR, ut str. 28Beda, DTR, ut str. 28Beda, DTR, ut str. 28Beda, DTR, ut str. 2835 Beda, DTR 42: Porro Aegiptii, in quorum sententiam catholica nunc
consentit Ecclesia, eamdem mutationem primo anno decennovenalis adfigunt,
facientes epactas lunae annuas, quarum locus est in XI Calendas Aprilis, de
octava decima in nullam facere saltum
36 Beda, DTR 42: ... cuncta huiusmodi crementa vel detrimenta solis et
lunae... Propter quod idem ultimus epactas, id est,
adiectiones lunares XVIII tunc retinens, primo anno non XI, ut in caeteris
annis fieri solet, sed XII dies accommodat. Et quia XXX dierum fine volvuntur,
nulla epacta in principio ipsius cycli ponuntur.
Beda, DTR
ut str. 36
Beda, DTR
42: Huius autem
velocitatis et, ut ita dicam, anticipationis, tametsi ordo non facile patet,
mensura nequaquam latet. Constat enim quia diminutio illa atque ablatio diei
unius...
39 Beda, DTR 54: Si ergo vis scire quando
bissextus dies sit, sume annos Domini DCCXXV, partire hos per IV, et si nil
remanserit bissextus est…
40-42 Beda, DTR 38: ...ita e contrario bissextum non
alia causa quam tarditas solaris cursus generat. … Bissextus igitur pro
quadrantis ratione per quadriennium conficitur. Quadrantem namque solent
appellare quartam partem cuiuslibet rei, verbi gratia, pecuniae, temporis,
loci, et ideo quarta pars diei, qui XXIV horis cum sua nocte completur, id est,
horae VI quadrans consuete vocatur. Quadrantis autem huiusce per quadriennium
in diem integrum colligendi, et in loco suo intercalandi haec est ratio, quia
sol annuum coeli ambitum,id est, XII signa circuli zodiaci notissima, non in
CCCLXV diebus, sed superadditis VI horis adimplere cognoscitur.
Beda, DTR 38, ut str. 40Beda, DTR 38, ut str. 4043-46 Beda,
DTR, 30 De aequinoctiis et solstitiis: ...hoc
aequinoctium duodecimo Calendarum Aprilium diei veraciter adscribendum, sicut
non solum auctoritate paterna, sed et horologica consideratione docemur.
43-46 Beda,
DTR, 30 De aequinoctiis et solstitiis: De aequinoctiis, quod octavo Calendarum Aprilium, et octavo Calendarum
Octobrium, et de solstitiis, quod octavo Calendarum Iuliarum, et octavo
Calendarum Ianuariarum die sint notanda
43-46 Beda,
DTR, 30 De aequinoctiis et solstitiis. Ut str. 45
46 De
computi ratione liber (PL 90 0591D): Si cui sane quod de signifero et coeli ambitu paucis diximus, forte
habentur incognita, huic vulgari et fortassis compendiosiori et manifestiori
ratione satisfacere curavimus, ut qui coeli signis pueri in schola non didicit,
saltem horologii lineis in terra quae necessaria quaerit apprehendat
47-50 Beda, DTR
35 De quatuor temporibus, elementis, humoribus....Hyemem VII Id. Novemb., ver VII Id. Februa., aestatem VII Id. Maii,
Antummum VII Id. Augusti inchoare decernunt, hiemis videlicet et aestatis
initia, vespertino vel matutino Vergiliarum ortu occasuque signantes. Item
veris et autumni, cum Pleiades media fere die vel nocte oriuntur et occidunt,
ponentes ingressum...
Beda, DTR 35, ut str. 47
Nonae
Aprilis norunt quinos, 9v: Septenas Idus septus elegunt
Beda, DTR 35, ut str. 47Beda, DTR 35, ut str. 4757 Beda, DTR
17: Luna quotidie
quatuor punctis, sive crescens a sole longius abit, seu decrescens soli
vicinior quam pridie fuerat redditur; singula autem signa decem punctos habent,
id est, duas horas, sicut et superius
admonuimus; quinque puncti horam faciunt.
57-59 Beda, DTR
24: Tradunt quoque
argumentum veteres quo luna cuiusque aetatis quot horis luceat exploretur, quia
enim prima luna, inquiunt, quatuor punctos lucet, adiicitur hic numerus a
secunda luna quotidie usque ad plenilunium, detrahiturque dehinc paribus
spatiis in diminutionem. Et ideo si nosse vis luna secunda quot horas luceat,
multiplica per quatuor duo, fiunt octo; partire per quinque, quia quinque
puncti horam faciunt; quinquies asse quinquis, et remanent tres; horam ergo et
tres punctos lucet luna secunda.
Beda, DTR 24 ut str. 57Beda, DTR 24 ut str. 57Beda, DTR
24: Et quidem hoc argumentum tempore aequinoctiali legitima fixum statione
perlabitur; verum longissimis in bruma noctibus, vel item aestate brevissimis,
quarum alias duodecim horarum spatium longe transcendere, alias nequaquam ad
hoc pertingere posse constat, qua ratione lunam duodecim horas lucere credamus,
nisi forte putamus non aequinoctiales horas intelligendas, sed singulas quasque
noctes pro suae mensura longitudinis, aut brevitatis in duodecim particulas,
quas horas vocitemus, aequa distributione findendas.
62.2 sal. 124 (123), 7: anima nostra quasi
avis erepta est de laqueo venantium laqueus contritus est et nos liberati
sumus; prov. 6, 4-6:
nec
dormitent palpebrae tuae/eruere quasi dammula de manu et quasi avis de insidiis
aucupis/vade; Ambr., hex., 6, 8, 48: ut effugias sicut dammula de
retibus et sicut avis de laqueo; Rufin., orig. in psalm., 36; hom.,
4, 3; in cant., 3; Isid., etym. 12.1: Dammula vocata, quod de
manu effugiat: timidum animal et inbelle; Beda, Allegorica expositio in
Parabolas Salomonis, 6:
Ne dederis somnum oculis tuis, etc. Somnum dat oculis, qui subditorum
curam omnino negligit; dormitat autem qui quidem reprehensibilia eorum gesta
cognoscit, sed haec, propter mentis taedium, digna invectione non corrigit. -
Eruere quasi damula de manu, etc. Velut damula de manu captantis quaerit
evadere, tantum nitere ut, auditore tuo salubriter instituto, ipse a sponsione
vitae eius liber reddaris.